Türk yargısından, Trump'ın yargılanma talebine 'örf ve adet' kararı
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, CHP’li Mahmut Tanal’ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a tehdit ve hakaret içerikli mektup gönderen ABD Başkanı Trump’la ilgili soruşturma talebini, “Uluslararası öf ve adetlere uymadığı” gerekçesiyle reddetti.
CHP İstanbul Milletvekili Avukat Mahmut Tanal, Barış Pınarı Harekatı’nın başladığı 9 Ekim 2019 tarihinde, AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hitaben tehdit ve hakaret içerikli bir mektup gönderen ABD Başkanı Donald Trump hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunmuştu.
Tanal, “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağıladığı”, “Cumhurbaşkanına hakaret ettiği” iddiasıyla Trump hakkında soruşturma yapılarak kamu davası açılmasını talep etmişti.
“TRUMP’I TÜRKİYE’DE YARGILAMA İMKANI BULUNMUYOR”
CHP’li Tanal’ın suç duyurusu dilekçesini inceleyen İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Özel Soruşturma Bürosu, Erdoğan’ı mektupla tehdit eden ve hakaretler savuran ABD Başkanı Trump hakkında soruşturmaya yer olmadığına karar verdi.
Tanal’a tebliğ edilen savcılık kararında, şöyle denildi:
“Uluslararası Ceza Hukuku yönünden devlet başkanları, başka devletin ceza yargılamasından kesin bağışıklığa sahiptirler. Bu nedenle, yabancı bir devlet başkanı hakkında ülkemizde soruşturma ve yargılama yapılması imkanı bulunmamaktadır.
“ULUSLARARASI ÖRF VE ADET KURALI NİTELİĞİNDEDİR”
Bağımsız ve eşit devlet ilkesi çerçevesinde, devlet başkanlarına tanınan dokunulmazlık ve ayrıcalıklara ilişkin kurallar uluslararası örf ve adet kuralı niteliğindedir. Devlet başkanlarına tanınan ayrıcalıklar, devlet başkanının yabancı devlet ülkelerinde kişi dokunulmazlığı, yargı, vergi ve gümrük bağışıklıklarından yararlanması şeklinde uluslararası örf ve adet kuralı haline gelmiştir.
Mahmut Tanal'ın Amerika Birleşik Devletleri Başkanı hakkında şikayetçi olduğu, uluslararası hukuk kuralları gereğince ABD Başkanı hakkında müsnet iddialar yönünden yargı muafiyeti nedeniyle ceza soruşturması yapma imkanı bulunmadığı anlaşılmakla; ABD Başkanı Donald Trump hakkında yukarıda belirtilen gerekçelerle kamu adına soruşturmaya yer olmadığına, kararın bir örneğinin ihbar eden Mahmut Tanal'a tebliğine, 5271 Sayılı CMK'nun 158/6, 173 maddesi gereğince 15 gün içinde İstanbul Sulh Ceza Hakimliğine itiraz yolu açık olmak üzere karar verildi.”
TANAL: TAKİPSİZLİK KARARI HUKUKA AYKIRI, İTİRAZ EDECEĞİZ
Savcılığın Trump hakkında verdiği takipsizlik kararıyla ilgili konuşan CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, savcılığın kararına itiraz edeceğini söyledi.
Kararın siyasi olduğunu belirten Tanal, “Amerika’da Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında, bakanlar hakkında soruşturma başlatılabiliyor. Her türlü yasal işlem Amerika’da başlatılabiliyor da Trump ve etrafındaki yetkililer hakkında neden Türkiye’de soruşturma başlatılamıyor? Bu bir çifte standarttır. Devletler arasındaki ilişkilerde mütekabiliyet ilkesi esastır. Amerika’da örf ve adet işlemiyor ancak Türkiye’ye gelince kanun soruşturma izni verdiği halde örf ve adet kanunun önüne geçerek ‘soruşturma başlatılamaz’ diyor. Bu takipsizlik kararı, hukuka aykırıdır. Bu siyasi bir takipsizlik kararıdır, hukuki değildir. Buna yönelik yasal itirazları da yapacağız” dedi.
BU MADDEYE GÖRE TÜRKİYE’DE YARGILANMASI GEREKİYOR
TCK’nın 13. maddesinde, belli suçların yabancı bir ülkede işlenmesi durumunda, failin Türk vatandaşı veya yabancı olmasına bakılmaksızın, Türkiye’de Türk kanunlarına göre yargılama yapılacağının hüküm altına alındığını kaydeden Tanal, “Türk Ceza Kanunu’nun 13. maddesinde, ‘Aşağıdaki suçların, vatandaş veya yabancı tarafından, yabancı ülkede işlenmesi halinde, Türk kanunları uygulanır’ deniliyor ve ‘B’ bendindeki şu suçlar sayılıyor: ‘İkinci Kitap, Dördüncü Kısım altındaki Üçüncü, Dördüncü, Beşinci, Altıncı, Yedinci ve Sekizinci Bölümlerde yer alan suçlar.’
ABD Başkanı Donald Trump tarafından yazılan mektup, açık bir şekilde ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ ve ‘Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama’ suçunu oluşturmaktadır. Sayılan iki suç, TCK İkinci Kitap Dördüncü Kısım Üçüncü Bölümde (TCK 299 – 301. madde) düzenlenen suçlar olup, Türk Ceza Kanunları uygulanarak, Türkiye’de yargılanması gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
MEKTUP TÜRKİYE’DE OKUNDU, TCK’NIN 8. MADDESİ UYGULANMALIDIR
CHP’li Mahmut Tanal, “Türkiye'de işlenen suçlar hakkında Türk kanunları uygulanır. Fiilin kısmen veya tamamen Türkiye'de işlenmesi veya neticenin Türkiye'de gerçekleşmesi halinde suç, Türkiye'de işlenmiş sayılır” şeklindeki Türk Ceza Kanunu 8. maddesini de hatırlatarak, “ABD Başkanı Trump tarafından yazılan mektup, Türkiye’de açılmış ve okunmuştur. Bu nedenle işlenen fiilin neticesi Türkiye’de gerçekleşmiştir. Bu sebeple suç Türkiye’de işlenmiştir. Artık bu noktada Türk Ceza Kanunu’nun ‘Yer Bakımından Uygulama’ başlıklı 8. maddesi uygulanmalıdır” değerlendirmesinde bulundu.