İlber Ortaylı'dan 'Dolmabahçe Sarayı' uyarısı: Bir an önce açılmalı
Prof. Dr. İlber Ortaylı, Çırağan Sarayı'nda 1910 yılında çıkan yangını hatırlatarak Dolmabahçe Sarayı hakkında uyarıda bulundu.
Tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, Çırağan Sarayı'nda çıkan bir yangında Osmanlı parlamenter geleneğinin önemli 35 yılının bütün delilleri ve evraklarının harap olduğunu hatırlatarak, "Dolmabahçe Sarayı’nın resim galerisinin bir an önce açılması gerek" dedi.
Hürriyet'te, "Çırağan yangını" başlıklı yazısında şunları kaydetti:
II. Meşrutiyet’in ilanından sonra 1910’da Çırağan, Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nın toplantı ve çalışma mekânı oldu. Galiba bu nedenle oturum zabıtlarının bile yok olmasına sebep olan bir yangınla ve içinde padişahın Ayvazovski ve Rembrandt’larının da bulunduğu koleksiyonu da birlikte yandı.
Parlamento bugünkü Fındıklı Sarayı’na taşındı. Harap saray işgal günlerinde Fransız işgal kuvvetlerinin otomobil, lastik ve hurda deposuna dönüştü. Kurtuluştan sonra da mahalle takımlarının ardından Beşiktaş Futbol Kulübü’nün şeref stadyumu haline dönüştü. Bu önemli tarihi eserin 1990 yılında otel olarak düzenlenmeye başlaması bazılarını çok rahatsız etmiyor. Ne var ki otelin restorasyonu sırasında Çırağan Sarayı’nın teslim edildiği ve bilhassa iç dekorasyonuyla feci iş çıkaran Lübnanlı mimarın eserine, devrin nüktedanları “Arap’ın intikamı” adını verdiler. Bu ad “Othello”nun çadır tiyatrolarında kullanılan başlığıydı.
Çırağan Sarayı hiç şüphesiz İstanbul’un toplantı ve beynelmilel kongreler trafiğinde önemli bir rol ifade ediyor. Yanı başında inşa edilen Kempinski Oteli ise meşum ismi hariç kusursuzdur. Kempinski, Berlin’deki otelin hakiki Yahudi sahibidir. Alman ortağının Nazizm devrinde attığı kazıkla onun üstüne geçmiştir.
20 Ocak 1910 tarihi bir sarayın yanışının ötesindedir. O gün Osmanlı parlamenter geleneğinin önemli 35 yılı bütün delilleri ve evrakıyla ortadan kalkmıştır. Aynı zamanda hâlâ sağlam bir galeriye kavuşamamış olan saray resim koleksiyonlarının en kıymetli parçalarının harap olduğu bir ilk faciadır. Bu nedenle Dolmabahçe Sarayı’nın resim galerisinin bir an önce açılması gerekir.
