Sıfır araba fiyatları nereye gidiyor?

2015 yılından itibaren istikrarlı bir şekilde yükselen sıfır araba fiyatları sadece geçtiğimiz yıl %85 oranında bir artış göstermiş durumda. Dolar ve Euro karşısında TL’nin önlemeyen değer kaybı otomotiv piyasasını manipüle etmiş durumda.

Bundan 5 sene önce 1 milyon adede yaklaşan sıfır araba satışları bu dönem için tahmin edilen 500 bin adetlik sınırına ancak devlet destekli kamu bankası kredileri ile ulaşabildi. Zaman zaman markaların kendi içinde düzenlemiş olduğu finansman kampanyaları ise vade kısıtlaması nedeniyle beklenen ilgiyi görmedi.

Önümüzdeki dönemde de sıfır araba fiyatları için önemli bir gerileme beklenmezken yetkililer ancak halkın alım gücünün artması halinde satış rakamlarının yükselebileceğini öngörüyorlar.

Yükselen sıfır araba fiyatları karşısında ikinci el araç fiyatları da bu duruma bağlı olarak yükselişe geçti. Sıfır piyasasında fiyatları yüksek bulan tüketiciler ikinci el pazarına yönelince ikinci el otomobillerin fiyatları da hızla yükseldi. Özellikle önceki yıllarda satın almayı erteleyen tüketiciler yeni fiyatlar karşısında araba karşılaştırma araştırmaları yaptıktan sonra daha düşük segmentte yer alan modellere yöneldiler.

Ayrıca bazı markalar özellikle bu yıl için satış rakamlarında büyük bir düşüş bekledikleri için yeni modellerin ithalini sınırlandırdı ve genel olarak sipariş üzerine araç tedarikine yöneldiler. Bu durumunda ikinci el otomobil pazarına etki ettiği belirtiliyor.

İkinci el pazarında yaşanan bir diğer durum ise bazı galerilerin sıfır araba fiyatlarındaki artışı öngörerek envanterlerine ilk kez sıfır araba eklemeye başlamaları oldu. Yetkili satıcıların stoklarında yer almayan bazı modeller ikinci el satış sitelerinde galeriler tarafından satışa sunulduğu görüldü. Markaların açıkladığı başlangıç fiyatlarından daha pahalıya satılan bu arabalar çoğunlukla yeni araba satın almak isteyip de sıra beklemek istemeyen tüketiciler tarafından tercih edildi.

Son 20 yıl içindeki en büyük fiyat artışlarına ve en küçük satış adetlerine sahne olan bu dönemin 2021 yılı içinde de tekrar edip etmeyeceği büyük merak konusu. Tamamen ülke ekonomisi ile doğru orantıda ilerlemesi beklenen Türkiye otomobil pazarının en büyük belirleyicisi ithal oyuncuların çoğunlukta olması nedeniyle yine döviz kurları olacak. TL değer kaybettikçe sıfır araba fiyatları da yükselmeye devam edecek. Bu durum sadece sıfır araba fiyatları için değil otomotiv yan sanayi ve otomobil kiralama sektörü gibi diğer oyuncular için de geçerli.

Araçlar üzerinden alınan vergiler de tüketici üzerindeki en büyük fiyat baskılarından birini oluşturuyor. Her yıl hükümet tarafından belirlenen motorlu taşıtlar vergisinin düşürülmesi otomobil fiyatlarını yukarıya çekebilir. Vergi oranlarındaki her bir birimlik düşüş aynı şekilde sıfır araba fiyatlarına da net olarak yansıyor. Burada asıl iş hükümetin az satıştan elde edilen toplam vergi geliri ile daha fazla satıştan elde edilen daha az vergi gelirini karşılaştırması gerekiyor. Ayrıca önceki dönemlere nazaran yükselen faiz oranları ile birlikte taşıt kredilerinin de eski cazibesini yitirdiğini de belirtmek gerekiyor.