Türkiye için canlı yayında tüyler ürperten hesap

Ekonomist İbrahim Kahveci, TV 5'te yayınlanan ve moderatörlüğünü Hasan Basri Akdemir'in yaptığı “Ekonomi ve Ötesi” programında Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı nüfus verilerini yorumladı.

“AÇIKLANAN ÖLÜ SAYISINDAN DAHA FAZLA MI ÖLÜ SAYISI VAR”

Nüfusun düşmesinde iki unsur olabileceğini söyleyen Kahveci, "Bir tanesi doğum. Doğumda çok sert düşüş devam etti krizle beraber" dedi ve şöyle devam etti:

"Şimdi pandemi diyorlar. Pandemi etkisi burada yok. Pandemiyi önümüzdeki yıl göreceğiz asıl, burada çok sınırlı. Bir hamilelik süreciyle düşündüğümüz zaman pandemi etkisi daha sınırlı burada ama pandeminin ölüm etkisi var mı? Olabilir.

Acaba açıklanan ölü sayısından daha fazla mı ölü sayısı var? Ölüm sayısını TÜİK açıkladığı zaman göreceğiz. Açıklanan ölüm sayısından daha fazla ölüm mü oldu?"

TÜİK nüfus veri tablosunu inceleyen Kahveci, tabloyu işaret ederek şunu dedi:

"Bu iki sorudan bir tanesi; pandemide normal ölümler dışında 170 bin daha fazla ölüm mü oldu acaba Türkiye'de 2020 yılında? Bir soru bu. Bir tanesi de acaba 2019'da düşmeye başlayan doğum sayısı çok daha sert mi düştü 2020'de? Ben açıkçası iki etkenin de olduğunu düşünüyorum.

Bir; pandemi sebebiyle doğum sayısında hamilelik sürecini düşündüğümüz zaman küçük bir etki vardır ama kriz dolayısıyla, ekonomik krizin artması sebebiyle, hatırlıyorsanız doğum sayılarını verdiğimiz zaman 2015'ten sonra kriz etkisini başlatıyor. 2018-2019 felaket... Tepetaklak. Kaba doğum hızı, kadın başına doğum sayısı... Doğum sayısındaki hızlı düşüş devam ediyor olabilir, ediyordur da."

“KORONAVİRÜS VEFAT SAYISI AÇIKLANANIN İKİ KATINDAN FAZLA MI”

Hasan Basri Akdemir'in, Türkiye'de Koronavirüs'e bağlı açıklanan ölüm sayısının 26 bin 467 olduğunu söylemesi üzerine Kahveci, ölüm sayılarındaki farkı şöyle değerlendirdi:

"O zaman şunu söyleyelim; normal akımdan 170 bin daha nüfus azalışı varsa, bu 26 bini 30 bin diyelim, Koronavirüs'ten kabul ettiğimizde aşağı yukarı 145 bin. Türkiye'de vatandaş Koronavirüs'e yakalanıyor, Koronavirüs'ten hastaneye yatıyor, Koronavirüs'e bağlı olarak organ yetmezliği mesela, vefat ediyor, oraya organ yetmezliği yazıyorlar, Koronavirüs yazmıyorlar.

Bu tablo şeyi gösteriyor; Bakanlığın açıklamış olduğu veya Türkiye'de açıklanan vefatlar normal seyrin üzerinde gelmiş. Koronavirüs yazmamışlar ama can kayıpları çok daha yukarıda, bu bunu gösteriyor. İkinci bir etki daha var; doğum hızında.

Ama doğum hızındaki düşüşe baktığınız zaman 70 bin mesela, 2018'den 2019'a krize bağlı düşüş. 70 bin daha düşürdüğün zaman, ne dedik, 145 bin civarında. Bunun muhtemelen yarısı, yani bir 70 bin kişi Türkiye'de muhtemelen veya en azından 50 bin kişi Koronavirüs'e bağlı vefat etmiş ama Koronavirüs diye açıklanmamış."