Soma Katliamı davası: Her işçi için sadece 8 gün hapis yattılar

Manisa’nın Soma ilçesinde 7 yıl önce 301 işçinin hayatını kaybettiği maden katliamına ilişkin davada tutuklu sanık kalmadı.

Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 3 üyesinin değiştirilmesiyle kendi verdiği kararı bozmasının ardından tutuklu bulunan son üç sanık da 5 Şubat’ta tahliye edildi. Böylece Türkiye tarihinin en büyük maden katliamıyla ilgili davada, en uzun süre cezaevinde kalan sanıklar bile her ölen işçi için yalnızca 8 gün hapis yatmış oldu. Yıllardır adaletin yerini bulması için mücadele eden işçi yakınları, bu kararla bir kez daha yıkıldı.

ÖNCE HEYET, SONRA KARAR

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Eylül 2020’de verdiği kararda sanıklara verilen cezaları yetersiz bulmuş, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararını bozmuştu. Yargıtay, Can Gürkan ile tutuklu yargılanan Ramazan Doğru, Akın Çelik ve İsmail Adalı’ya ‘olası kast’ ile 301 kez öldürme ve 162 kez yaralama suçundan ceza verilmesi gerektiğine hükmetmişti. Ancak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı bu karara itiraz etmişti.

Bu itiraz üzerine Yargıtay, 3,5 ay sonra kendi kararını değiştirdi. Yeni kararda, Can Gürkan’ın ‘bilinçli taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma’ suçundan cezalandırılması istendi. Tutuksuz yargılanan mühendisler Efkan Kurt, Adem Ormanoğlu ve Haluk Evinç’in yeniden yargılanmasına karar veren Yargıtay, diğer sanıklar hakkında verilen cezaları ise onadı. Yargıtay, sanıkların infaz yasasından yararlandırılmasına da hükmetti.

Bu değişiklik kararı, Yargıtay 12. Ceza Dairesi heyetinin 5 üyesinden 3’ünün değişmesinin ardından geldi. 12. Ceza Dairesi’ne yeni atanan eski Adalet Bakanı ve Müsteşarı Kenan İpek, eski HSK Genel Sekreteri Fuzuli Aydoğdu ve eski Ceza ve Tevfikevleri Genel Müdürü Mustafa Yapıcı, kararın değiştirilmesi yönünde oy kullandı. Böylece yeni heyet, ikiye karşı üç oyla 3,5 ay önce kendi aldığı kararı bozdu.

Yargıtay’ın bu yeni kararı, tahliyelerin yolunu açtı. Tutuklu yargılanan Soma Kömür İşletmeleri AŞ Genel Müdürü Ramazan Doğru, İşletme Müdürü Akın İpek ve Müdür Yardımcısı İsmail Adalı, ‘yattıkları süre göz önünde bulundurularak’ Soma İnfaz Savcılığı tarafından 5 Şubat’ta tahliye edildi.

Katliamın ardından tutuklanan Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan Nisan 2019’da, Teknik Nezaretçi Ertan Ersoy ise infaz yasasından yararlanarak Ekim 2020’de tahliye olmuştu. Böylece davada hiç tutuklu sanık kalmadı.

ÇOK AÇIK SİYASİ MÜDAHALE

Birgün'den Rıfat Kırcı'nın haberine göre, Sosyal Haklar Derneği adına davayı takip eden Av. Evren İşler, “Son kalan tutuklu sanıkların da tahliye edilmesine neden olan, Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin kararıdır” dedi. 12. Ceza Dairesi’nin 30 Eylül’de verdiği kararın ardından yeniden yargılama yapılması gerektiğini belirten İşler, “Ancak olağanüstü kanun yolu kullanıldı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından karara itiraz edildi. Kararın ardından geçen 3,5 ayda bu dairenin 3 üyesi değiştirildi. Ocak ayında Yargıtay kendi verdiği karardan döndü. Burada çok net bir şekilde yargıya siyasi müdahale söz konusudur” diye konuştu.

Sanıkların infaz yasasından yararlanarak salıverildiğine de dikkat çeken İşler, “Yani tutukluluğun tahliyesi değil, infazın tamamlanıp sanıkların tahliye edilmesi durumuyla karşı karşıyayız. Durum çok acı, çok vahim. 301 insanı göz göre göre ölüme gönderenlerden en uzun süre cezaevinde kalanın bile yalnızca 6,5 sene kaldığını görüyoruz” ifadelerini kullandı.

Bu tahliyelerin işçi yakınları açısından çok yaralayıcı olduğunu dile getiren İşler, “Elbette kabul edilebilir değil. Ancak burada asıl dikkat çekilmesi gereken şey, yargıya bu denli açık şekilde yapılan siyasi müdahale. Dosyanın başından beri yerel mahkeme hâkimlerinin değiştirilmesinden başlayarak öylesine müdahaleler gördük ki biz… Bugüne kadar bu dosyadan baskı hiç eksik olmadı” dedi.

“Ben 21 senelik avukatım ama olağanüstü kanun başvurusundan 3 ay sonra aynı dairenin kararının değiştirildiğini hiç hatırlamıyorum” diyen İşler, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Gerçekten olağanüstü kanun yolunu olağanüstü kullandılar. İtiraz etmemiz gereken asıl yer burasıdır. Yoksa bu insanlar zaten bir gün tahliye olacaklardı. Yargı mekanizmasının bu şekilde işletilip sorumluların sorumluluktan kurtarılması için ellerinden geleni arkalarına koymamaları, hâlâ kamu görevlilerini yargılamamaları, hâlâ Alp Gürkan’ın yargılanmayacak olması, Can Gürkan’ın bu süreç devam ederken tahliye edilmiş olması yargıya yapılan birçok müdahaleden yalnızca birkaçı.”

İLK DURUŞMA 13 NİSAN’DA

Önümüzdeki süreçte Can Gürkan’ın da aralarında bulunduğu 4 sanığın yeniden yargılanacağına dikkat çeken Av. Evren İşler, “İlk duruşma 13 Nisan’da görülecek. Biz de orada olacağız. Soma için adalet mücadelemizi sonuna kadar sürdüreceğiz” dedi.