ÇYDD’nin 32 yılını Ayşe Yüksel anlattı
ÇYDD 32 yıldır Ben okumak istiyorum ama ekonomik koşullarım buna yetmiyor’ diyen kimse kalmayana kadar çocukları okutmak için mücadele ediyor.
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) bugün 32’nci yaşına giriyor. Atatürk ilkeleri ışığında çağdaş eğitim yoluyla çağdaş insan ve çağdaş topluma ulaşma amacı ile hareket eden ÇYDD; her çocuğun eğitim hakkından eşit şekilde yararlanması ve ayrım yapılmaksızın tüm öğrencilerin çağdaş eğitime ulaşması için çalışıyor.
Bu hedefle bir araya gelen Prof. Dr. Türkan Saylan ile birlikte bir grup aydın, 21 Şubat 1989’da ÇYDD’yi kurdu. Derneğin genel başkanlığını, bir yıl Prof. Dr. Aysel Ekşi, on dokuz yıl Prof. Dr. Türkan Saylan, on yıl Prof. Dr. Aysel Çelikel ve iki yıldır da Prof. Dr. Ayşe Yüksel yürütüyor.
Birgün'den Dilara Şimşek'in haberine göre; 32 yıllık mücadeleyi 2009 yılında vefat eden Prof. Dr. Türkan Saylan'ın ‘kızım' dediği ve 29 yıl omuz omuza çalıştığı Prof. Dr. Ayşe Yüksel anlattı.
► 1989’dan bugüne laik, demokratik ve bilimsel eğitimin önünde duran tüm engellere rağmen 32 yıllık mücadelenizi anlatır mısınız?
32 sene önce 16 aydın insan okulöncesinden yükseköğretime kadar tüm öğrencilere ulaşmak için Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’ni kurdu. 1997 yılında Siirt Pervari’de liseye giden kız öğrenci yoktu ve 17 kız öğrenci ile başlattığımız eğitim bursu projesi bugüne kadar 92 bin 183 kız öğrenciye ulaştı. Bu sene 17 bin 500 liseli ve üniversiteli gence burs veriyoruz. Bugüne kadar 37 bini aşkın üniversite öğrencisini mezun ettik. Her biri dörder yıl bizden burs aldı.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ile iş birliğiyle geçmişte 36 ilçede 100 kadar kız öğrencinin gidebileceği yurtlar yaptık. Ama 2009 yılında Ergenekon üyesi olmakla suçlandığımızdan beri artık MEB ile ortaklık yapmıyoruz. Dolayısıyla 10 seneden fazladır bu tür projelerimiz yok. Ancak çocuklarımıza 21’inci yüzyıl yetkinlikleri vermeye çalışıyoruz. Lise öğrencilerine ayrı ayrı yaratıcılık liderlik kodlama gibi farklı alanları desteklemeye çalışıyoruz. Değişik projeler ile onlara katkı sunmaya çalıştık.
► Gönüllüler ve öğrenciler ile neleri başardınız?
Geçtiğimiz mart ayında pandeminin ortaya çıkmasıyla uzaktan çalışma için derneğimizi organize ettik. 1 yıldır eskisinden daha çok çalışıyoruz çünkü çok ihtiyaç var. Dijital ortamda yapılacak şey çok fazla. Öncelikli olarak öğrencilerimizin tablet bilgisayar gibi cihazlarının olmadığını gördük. Bir anket uyguladık ve yüzde 60’ında yoktu. Bu da 6 bin öğrenciye tablet bilgisayar sağlamamız gerektiği görevini verdi. Hemen bunu projelendirdik ve Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü’nden onay aldık. Çünkü biz kamu yararına çalışan derneğiz izinsiz para toplayamayız. Kampanyalarla 3 bin çocuğumuza bilgisayar tablet gönderebildik. Bu, öğrencilerde inanılmaz bir motivasyon yarattı. Sadece derslerini takip etmiyorlar kendilerini geliştirmek için de kullanıyorlar. Şimdi tekrar 3 bin tane daha bilgisayar bulmak için emek veriyoruz.
100 BİNE YAKLAŞTIK 200 BİNİ HEDEFLİYORUZ
► Hedefiniz nedir, kaç öğrenciye ulaşmak istiyorsunuz?
Türkan Saylan Hoca’mızın 100 bin kız öğrenciye burs verme hedefi vardı. Ona çok yaklaştık Önce onu tamamlamak istiyoruz. 100 bin neden 200 bin kız öğrenci olmasın? Ona ulaşabiliriz. ‘Ben okumak istiyorum ama ekonomik koşullarım buna yetmiyor’ diyen kimse kalmayana kadar bu çocukların yanlarında yer almak istiyoruz.
Doğal olarak ÇYDD’den bugüne kadar 37 bin 614 üniversite öğrencisi mezun olmuş ve bu mezunlarımızın sayısını 5 yıl içinde 50 bin mezuna çıkartmayı hedefliyoruz. Sayısal hedefler çok önemli bizi motive ediyor. Ancak bir taraftan nitelikli hedefler olması lazım. Bunun için çocuklarımızın gençlerimize içinde yaşadığımız bu yüzyılın yetkinliklerini vermemiz gerekiyor. Yaratıcılık, liderlik, girişimcilik, esneklik, çeviklik gibi yetkinlikleri onlara vermeyi hedefliyoruz. Çağın gerekliliklerini çocuklara taşımayı istiyoruz. Ortaokul öğrencilerini lise, ondaki kızlarımızı üniversiteye hazırlamaya çalışıyoruz. 118 şubemizde Türkiye’nin dört bir yanında Atatürk’ün bize emaneti olan Cumhuriyeti yaşatmak için gönüllü çalışıyoruz.
***
32 yılda neler yapıldı?
♦ 92 bin 183 kız öğrenciye burs verildi.
♦ 37 bin 614 üniversite öğrencisine burs imkanı sağlandı.
♦ 771 anasınıfı ve 560 oyun parkı kuruldu.
♦ 2 lise, 17 derslikli 6 anaokulu, 24 ilköğretim okulu, 32 köy okulu, 36 öğrenci yurdu yapıldı.
♦ 1 üniversite eğitim birimi, 28 Çağdaş Etkinlik Merkezi açıldı.
♦ “Orada Bir Okul Var, Uzakta” projesi kapsamında 606 okula malzeme desteği sağlandı.
♦ “Bin Çiçek Açsın, Bin Fikir Yeşersin” projesi kapsamında 3 bin 625 okul ve çeşitli kuruluşa 378 bin 805 kitap gönderildi. 31 okula tam donanımlı kütüphane kuruldu.
♦ “Öğrencilere Bilgisayar Desteği” projesinde yaklaşık 3 bin adet bilgisayar ve tablet desteği verildi.
***
Türkan Saylan
Kız çocukları Türkan Saylan’ın yarasıydı
ÇYDD’nin kurucularından Prof. Dr. Türkan Saylan, 1935’te dünyaya geldi. 1963’te İstanbul Tıp Fakültesi’ni bitirdi. 1964-1968 yılları arasında SSK Nişantaşı Hastanesi’nden deri ve zührevi hastalıklar uzmanlığını aldı. 1976 yılında lepra (cüzzam) çalışmalarına başladı, Cüzzamla Savaş Derneği ve Vakfı’nı kurdu.
Cüzzamla mücadele için bütün ülkeyi gezdi. 1990’da oluşturulan “İÜ Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi”nin kuruluşunda görev aldı ve 1996’ya kadar müdür yardımcılığı ile Kadın Sağlığı derslerinin koordinatörlüğünü yaptı. FETÖ tarafından kurulan kumpasla ‘Ergenekon terör örgütü’ üyesi olmakla suçlandı.
Yaşamı boyunca onlarca ödül alan Saylan 17 yıl boyunca mücadele ettiği kansere 2009 yılında yenik düştü. Prof. Dr. Saylan’ın ölmeden önce ailesi ve ÇYDD yöneticilerine vasiyet niteliğinde olan istekleri arasında “Kız öğrenci sayısının 100 bine çıkarılması, Türkiye’deki her köye bir okul yapılması ve her kasabada kız öğrenci yurdu yapılması” vardı. Prof. Dr. Ayşe Yüksel, Prof. Dr. Saylan’ın çağdaş yaşam için açtığı yolu şu sözlerle anlattı:
“Türkan Saylan, Mustafa Kemal Atatürk’ten çok şey öğrenmiş, kendisine onu örnek almış bir insan. Bu yolda kız çocuklarının eğitim dışı kalması onun yarasıydı. O nedenle öncelikle pozitif ayrımcılık yaparak ‘eğitimde kadın-erkek eşitliğini sağlayana kadar biz kız çocuklarını destekleyelim’ diye karar vererek yıllardır onlara burs desteği veriyoruz. Bunu Türkan Saylan başlattı. Bütün çocukların zorunlu eğitimi tamamlaması ve üniversiteye devam etmesi hedefimiz. Türkan Saylan hem derneğimize ve ülkemize efsane genel başkan olarak mâl olmuş, bizim kıymetlimiz.”