AKP'nin 19 yılında iş cinayetlerinin bilançosu ortaya çıktı

Bugün İş Cinayetlerine Karşı Mücadele Günü. AKP iktidarı döneminde iş cinayetleri durmak bilmedi.

Birgün'ün aktardığıan göre; Alınmayan önlemler, kâr hırsı, cezaların caydırıcı olmaması ve patronların yargılanmaması nedeniyle iş cinayetlerinde çocuk, genç, yaşlı, kadın on binlerce işçi yaşamını yitirdi; son 19 yılda 27 bine yakın işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.

SORUMLULARA CEZA YOK

İş cinayetleri genellikle inşaat ve tarım işkollarında gerçekleşti. Ölüm nedenleri arasında ise göçük, düşme, ezilme ve trafik kazaları başı çekti. 2020 yılında ise 2 bin 427 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. 2020 yılında gerçekleşen iş cinayeti istatistikleri de salgın nedeniyle değişti. Salgın döneminde en çok iş cinayeti sağlık iş kolunda yaşanırken bunu büro ve taşımacılık işkolu takip etti.

AKP döneminde iş cinayetleri katliam boyutuna vardı. Cumhuriyet tarihinin en büyük maden katliamı da yine AKP döneminde 2014 yılının Mart ayında Soma’da yaşandı. Soma katliamında 301 madenci yaşamını yitirirken madenci yakınlarının yapmak istediği yürüyüşlere TOMA ve biber gazlarıyla müdahale edildi.

Madenci yakını dönemin Başbakanı Erdoğan’ın danışmanı Yusuf Yerkel tarafından tekmelendi. Dava sürecine de defalarca müdahale edildi. Mahkeme heyetleri değiştirildi. Son olarak Yargıtay üyeleri değiştirilerek sanıklar hakkında verilecek cezanın etkisi düşürüldü. Ve baş sorumlular dahil tutuklu sanıkların tamamı serbest bırakıldı.

Diğer katliamlarda da farklı durumlar yaşanmadı. Davutpaşa patlaması, OSTİM, Esenyurt çadır yangını, Torunlar asansör faciası, Ermenek maden faciası ve daha onlarca katliamın sorumlusu da cezasız kaldı. CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi verilerine göre son 19 yılda en az 26 bin 407 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi.

KORONAVİRÜS DEĞİL SİSTEMİNİZ ÖLDÜRÜYOR

Salgın süreci çalışma yaşamını da tepetaklak etti. Sağlık çalışanları Covid-19 ile iç içe çalışmak zorunda ve yüzlerce sağlıkçı bu nedenle yaşamını yitirdi. Salgından önce en çok iş cinayeti yaşanan iş kolları genellikle inşaat ve tarım sektörleri olurken bu istatistik virüsün Türkiye’de ilk kez görüldüğü mart ayında değişti. 2020’nin Mart ayından itibaren en çok iş cinayeti yaşanan iş kolları arasında sağlık sektörü de girdi. 2020 yılında 345 sağlıkçı koronavirüs nedeniyle yaşamını yitirdi.

Salgında sık sık ‘Evde kalın çağrıları’ yapıldı. Ancak bu çağrı tabii ki işçi için olmadı. İşçiler, karantina sürecinde hayatın durmasına rağmen iş yerlerine gidip çalışmak zorunda kaldı. Marketteki kasiyer, kargoyu, siparişi getiren kurye, PTT işçilerinin yanı sıra mobilya, metal gibi farklı alanlarda üretim yapan fabrikalar dahi üretime ara vermedi. Hatta virüs görülen iş yerlerinde karantinaya alınması gereken işçiler çalıştırıldı. Çanakkale Dardanel gibi fabrikalarda ise işçiler il hıfzıssıhha kurumu kararıyla kamplara alınıp hasta olup olmamalarına bakılmaksızın çalıştırıldı. Salgın sürecinde on binlerce işçi Covid-19’a yakalanırken en az 823 işçi virüs nedeniyle yaşamını yitirdi.

COVID-19 MESLEK HASTALIĞI SAYILSIN

Covid-19’dan en çok etkilenenler sağlıkçılar oldu. Sağlık emekçileri onlarca sorunla karşılaştı. Mesai saatlerinin uzaması, ek ödemelerin adil dağıtılmaması, bazı hastanelerde çıkarılan kumanyaların kötü olması… Ancak sağlıkçıların en önemli talebi Covid-19’un meslek hastalığı ve iş kazası sayılması yönünde oldu. Sağlıkçıların bu talebi görmezden gelindi.

***

Bu önlemlerle engellenemez

Makine Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi ve İş Güvenliği Uzmanı Bedri Tekin durmak bilmeyen iş cinayetleriyle ilgili şu değerlendirmede bulundu: “İş cinayetleri aslında sınıfsal bir sorun. İşverenden yana baktığınız takdirde işçi sağlığı ve iş güvenliğinin sadece sözünü edebilirsiniz. Önlem almazsınız, iş yerlerini denetlemezsiniz, ölümler meydana geldiğinde de yaptırım uygulamazsınız. Kanunlar var ama bu kanun işverenlere cümleler arasında yükümlülükler getiriyor. En son Soma’da 301 kişinin öldüğü bir olayda bile hiçbir tutuklu yok. Ne yazık ki ülkemizde işçilerin örgütlülüğü çok zayıf. İşçi arkadaşlarımızın haklarına çok sahip çıkabildiğini söyleyemeyiz. Bir neden de bu. İş yerlerinin denetlenmesi, işverenlere ceza verilmesi gerekli. İşçi ölümlerinde işveren yükümlülüğü olduğu bilinmeli, işyerleri denetlenmeli, ceza uygulanmalı. Cezalandırmaya gelince de işverenler yerine iş güvenliği uzmanları cezalandırıldığı sürece iş cinayetlerini önleyeceğimizi söyleyemeyiz.”

***

263 madenci için anma

3 Mart İş Cinayetlerine Karşı Mücadele Günü, aynı zamanda 1992’de Zonguldak Kozlu’da 263 işçinin yaşamını yitirdiği katliamın yıldönümü. TMMOB tarafından 2016 yılında ilan edilen günde iş güvenliğine ve iş cinayetlerine dikkat çekilmesi amaçlanıyor. TMMOB, İş Cinayetlerine Karşı Mücadele Günü kapsamında çevrimiçi etkinlikler düzenleyecek.

Bugün başlayacak etkinlik programı ise şöyle:

Bugün 20.00 - "Kozlu'dan Bugüne İş Cinayetleri Söyleşisi"

Konuşmacılar: Gazeteci - Yazar İsmail Saymaz

Eski Maden Mühendisleri Odası Başkanı Asım Kutluata

4 Mart 2021 / 20.00 - "Tarım ve İnşaat Sektörlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinin Durumu Söyleşisi"

Konuşmacılar: Ziraat Mühendisi Doktor Züleyha Oğuz

İnşaat Mühendisi Beste Ardıç Arslan

5 Mart 2021 / 20.00 - "Pandemi Sürecinde Çalışma Yaşamı, Meslek Hastalıkları, İş Kazaları ve İş Cinayetleri Söyleşisi"

Konuşmacılar: Doktor Nazmi Algan

Öğretim Üyesi Serkan Öngel

***

14 yaşından küçük 22 çocuk öldü

Sadece 2020 yılında 14 yaş ve altı 22 çocuk iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. 15-17 yaş arası yaşamını yitiren işçi sayısı 46 oldu. 18-27 yaş arası 258 işçi, 28-50 yaş arası 1079 işçi, 51-64 yaş arası 708 işçi, 65 yaş ve üstü 159 işçi ve yaşını bilmediğimiz 155 işçi hayatını kaybetti. İş cinayetlerinin cinsiyetlere göre dağılımında ise 148’i kadın 2 bin 279’ı erkek işçi öldü.