SGK neden Sayıştay denetimi dışına çıkarıldı?

NURCAN GÖKDEMİR/BİRGÜN- Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Sayıştay’ın kamusal denetimi dışına çıkartılan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ilişkin hazırlanan 2016 denetim raporlarında, çarpıcı tespitler yer aldı.

Dev bütçesi ve sürekli açık veren bilançosu ile her dönem tartışmalara konu olan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Sayıştay denetimi dışına çıkartılması tartışmalara yol açtı. Karar kurumun sürekli zarar etmesinde etkili olan ve merkezi yönetimden kaynaklanan yanlışlıkların kamuoyunun gözünden kaçırılmak istendiği yorumlarına neden oldu.

"Saydamlık ve hesap verilebilirlik yok"
Sayıştay denetçilerinin kurumla ilgili 2016’da hazırlanan denetim raporunda çok önemli tespitler yer aldı.

Denetçilerin“mali rapor ve tablolarının doğru ve güvenilir bilgiler içermediği” kanaatini ifade ettikleri rapordaki tespitlerden bazıları şöyle:

»Tablolar, kurumun mali sistemini, kurum alacağına dönüşmüş tutarların gerçek durumunu göstermemekte, alacakların yönetiminde mali saydamlık ve hesap verilebilirlik tam olarak sağlanmamaktadır.

»Kurumun kamu zararı ile fazla ve yersiz ödemelerinin takip ve tahsilat işlemlerine ait muhasebe kayıtları mali tablolara tam ve doğru olarak yansıtılmayıp, tahsilat süreci etkin ve verimli bir şekilde yürütülmemektedir.

»İcra takibinde bulunan alacaklara ilişkin izleme ve takip işlemlerinin muhasebe sistemine intikal ettirilmemesi nedeniyle icra takibindeki toplam 45 milyar 160 milyon TL tutarındaki alacak mali tablolarda raporlanmamaktadır.

»2016 yılı içerisinde silinen 4 milyon 873 bin TL tutarındaki kurum alacağı Sayıştay'a bildirilmedi.

»İdari ve hukuki takip süreci başlatılmayan ve borç tarihleri eski olan dosyaların zamanaşımına uğrama riski bulunmaktadır. Zamanaşımı gelmiş ve gelecek dosyaların tespitine yönelik etkili bir takip yapılmamaktadır.

»Sigortalıların, 2016 itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumuna 13 milyar 340 milyon TL tutarında prim borçlarının olduğu ve alacakların tahsili konusunda yasal sürecin işletilmediği görülmüştür.

»Avansların zamanında kapatılmaması sonucu bilançonun 18 milyon 689 bin TL bakiye verdiği görülmüştür.

»Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına devredilen dinlenme ve bakımevlerinin 170 milyon 443 bin TL'lik tutarı tahsil edilemediği gibi alacak hesaplarına da intikal ettirilmemiştir. Maliye Bakanlığı’na devredilen taşınmazların bedelleri de tahsil edilemedi.

»Sosyal tesislere ilişkin herhangi bir bilgi verilmediği ve tesislerin takip ve denetiminin yapılmadığı belirlendi. 2016 yılı geliri 31 milyon 753 bin 123 TL, gideri ise 29 milyon 20 bin 698.48 TL olup, bu tutarlara ilişkin herhangi bir bilgi verilmedi.

»14 bin 659 işverene 54 milyon 44 bin 555 TL tutarında idari para cezasının tebligat işlemlerinin yapılmadığı görüldü.

»Hastanelere verilen avanslardan 14.3 milyar TL, eczanelere verilen avanslardan 331.4 milyon TL, optik avanslarından 129 bin 735 TL tutarında olmak üzere toplam 14.6 milyar TL tutarında avans yasada belirtilen süre aştığı halde kapatılmadı.

»4 bin 315 kişiye ölüm tarihlerinden sonraki dönemler için GSS primi tahukkuk ettirildiği belirlendi.

»İşten ayrılan sigortalılara, çalışmadıkları dönemlere ilişkin hastalık halleri nedeni ile geçici iş göremezlik ödemesinde bulunuldu. Yaşlılık aylığı alan sigortalılara yaşlılık aylığı ile birlikte hastalık geçici iş göremezlik ödemesinde bulunulduğu tespit edildi.

»Hastalar adına aynı tarihlerde en az iki farklı sağlık kurumunda yatarak tedavi işlemi kaydedilerek SGK’ye fatura edildi.

»Bazı işverenlerin ilave istihdam şartını sağlamamasına rağmen prim teşvikinden yararlandı, 3 bin 206 işyerine toplam 8 milyon 929 bin TL tutarında prim indirimi yapıldı.

»Kamu işyerlerinde çalışan kişilere 700 bin 87 TL hatalı yaşlılık aylığı ödemesi yapıldı.