Çatısı akan, rutubetli evlerde yaşayan vatandaşlar çocuk sahibi olmak istemiyor

Türkiye İstatistik Kurumu'nun "İstatistiklerle Aile 2020" bülteni yayımlandı. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, Türkiye'de 2008 yılında 4 kişi olan ortalama hanehalkı büyüklüğü azalma gösterdi ve 2020'de 3,3 kişiye düştü.

Birgün'de yer alan habere göre; hanehalkı büyüklüğünün en yüksek olduğu iller 5’in aşan nüfusla Şırnak, Urfa ve Hakkari oldu. Hanehalkı büyüklüğünün en düşük olduğu iller ise 2,61'le Çanakkale, ardındand Tunceli ve Eskişehir takip etti.

TEK BAŞINA YAŞAYANLAR ARTTI

2014'te tek yaşayanların oranı yüzde 13,9 iken bu oran 2020'de yüzde 17,9'a yükseldi.
Tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının oranı, 2014'te yüzde 67,4 iken geçen yıl yüzde 65,2'ye düştü.

Tek kişilik hanelerin en yüksek olduğu iller: Yüzde 28.7 ile Gümüşhane, Dersim ve Giresun.

Tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu il yüzde 72,6 ile Osmaniye.

TEK EBEVEYNLİ AİLELERİN ORANINDA YÜKSELİŞ

Hanelerin yüzde 9,7'si tek ebeveyn ve çocuklardan oluştu. Yüzde 2,2'sini baba ve çocuklardan, yüzde 7,5'i ise anne ve çocuklardan meydana geldi.

Sadece anne ve çocuklardan oluşan hanelerin oranının en yüksek olduğu iller, yüzde 9,2 ile Bingöl, yüzde 9 ile Adana ve yüzde 8,9 ile İzmir.

100 EVİLİLİKTEN 4’Ü HÂLÂ AKRABA İLE

Verilere göre çocuk yaşta evlilik ve akraba evliliğinde oran düşse de bitmedi. Kuzenleri ile evlenen 16 ve üzeri yaştaki bireylerin oranı yüzde 3.8 oldu. Yüzde 46,6'sı hala/dayı, yüzde 27,2'si amca, yüzde 26,2'si ise teyze çocukları arasında gerçekleşti. Yoksulluk oranı 2019'da yüzde 21,3 olarak hesaplandı.

Hanelerdeki harcama oranlarında en yüksek payı yüzde 24,1 ile konut ve kira harcamaları, ikinci sırayı yüzde 20,8 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları, üçüncü sırayı ise yüzde 16,5 ile ulaştırma harcamaları aldı.

Geniş ailelerden oluşan hanehalklarının yüzde 27.7'sinin, çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının ise yüzde 14.1'inin yoksulluk sınırının altında yaşadığı gözlendi.

EVLERİN DUVARLARI NEMLİ VE PENCERESİ ÇÜRÜK

♦ Hanelerin yüzde 25,6'sı kiracı.

♦ Yüzde 39,3'ünde izolasyondan dolayı ısınma sorunu var.

♦ Evlerin yüzde 36,9'usunun çatısı sızdırıyor, duvarı nemli penceresi çürük.

♦ Yüzde 26,1’i hava ve çevre kirliliği sorunu yaşıyor.

Hanede bulunan ortalama kişi sayısı

En kalabalık olanlar

♦ Şırnak…. 5,75
♦ Urfa…..5,25
♦ Hakkari….5,16
♦ Ortalama hanehalkı büyüklüğünün en düşük olduğu iller
♦ Çanakkale… 2,61
♦ Tunceli….. 2.66
♦ Eskişehir … 2.68

***

Kan bağı olmayanların olduğu hanelerde artış

Bahçeşehir Üniversitesi Sosyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nilüfer Narlı TÜİK verilerini şu sözlerle değerlendirdi: En çarpıcı verilerden biri aralarında bir kan bağı olmayan kişilerin bir arada yaşaması. Geçmişte aralarında kan bağı olan, akrabalık bulunan ya da eşler aynı hanede yaşarken bugün durum daha farklı. Burada iki arkadaşın, işyerinden iki kişinin aynı evi paylaşarak hem ekonomik hem de pratik bir yol izlediğini görüyoruz. Kirayı, masrafları ve kaynakları bölüşerek pratik bir yol izliyorlar. Geniş ailelere ise halen aşiret ilişkileri ile akraba evliliklerinin sürdüğü Doğu ve Güneydoğu’da rastlıyoruz.

Tek başına yaşayanlar da artmış durumda. Ekonomik bağımsızlığı olan ve kentte tek başına yaşamayı tercih edenler var. Bir de Karadeniz kentleri; Gümüşhane gibi, belki eşi vefat etmiş tek yaşlılar mevcut.Türkiye’nin son 15 yılında çocuk sayısında düşüş var. Çiftler çocuk sahibi olma yaşını erteliyor ya da hiç çocuk yapmıyor. Çocuklar ise artık ailelerin bir uzantısı gibi değil birey olarak algılanıyor. Son 20 yılda böyle bir değişim var. Bir de artık en az iki nesil kentli. Geniş aileler, hemşeri dayanışması etkin değil. Onların tercihlerini artık gelenek görenek değil dijital mecralar belirliyor.