Trafik kazalarında korkunç firma gerçeği!

Yaz aylarında şehirlerarası ulaşımın artmasıyla birlikte ölümlü trafik kazaları da sık sık gündeme geldi.

Özellikle şehirlerarası otobüsle ulaşımda meydana gelen kazalarda ölü ve yaralı sayıları endişe verici boyutlara ulaştı. Son olarak yazlık yerleriyle ünlü Balıkesir’de Efe Tur’a ait bir otobüsün yaptığı kazada 15 kişi öldü 17 kişi ise ağır yaralandı.

Uzun yola çıkan şoförlerin çalışma koşulları da tartışma konusu oldu. Tüm Taşıma İşçileri Sendikası (TÜMTİS) Genel Başkanı Kenan Öztürk ve uzun yol otobüs şoförü Doğan Kahya ile sorunları konuştuk.

Eski uzun yol otobüs şoförü Doğan Kahya, araç içerisindeki dinlenme alanlarının yetersiz olduğuna dikkat çekti. Kazaların en büyük nedeninin yorgunluk olduğunu söyleyen Kahya, “Şoförlerin uyku düzenlerinin bozuk olmasıyla beraber ortaya çıkan yorgunluk kazalara neden oluyor” dedi.

EHLİYETTE USULSÜZLÜK

Kurumsal firmaların, kiraladığıaraçlarla uzun yol seferlerinde mesafeye göre üç şoförün olması gerekirken iki sürücü çalıştırdıklarını aktaran Kahya, “Aracını kiralayan kişi daha fazla kâr elde etmek için şoförlere başka bir ehliyet daha vererek aslında araç içerisinde üçüncü şoför varmış gibi ayarlama yapıyorlar” diye konuştu. Verilen farklı ehliyet ile 4,5 saat kullanma kuralını kendi içlerinde esnettiklerini belirten Kahya şunları anlattı: “Şoförlerin yola devam etmesi için en az 45 dakika mola vermesi gerekirken, farklı ehliyet sistemiyle 3-4 saat daha araç kullanmak zorunda bırakılıyorlar.”

İNSAN YAŞAMI 550 LİRA

Kahya bir başkasının ehliyetini kullanmanın cezasının trafik kanununda sadece 550 lira olduğunu belirtti. Sefer devam ederken araç içerisindeki dinlenme noktalarının bir sürücünün yorgunluğunu gidermesi için yetersiz olduğunu söyleyen Kahya şunları dile getirdi: “Şoförler araç içerisinde istirahat etmek zorunda. Peki, uzunca saat araç kullanmış bir kişi bu şartlar altında ne kadar dinlenebilir? Mola süresi dolan arkadaşlarımız yorgun olarak direksiyonun başına geçiyor.”

Uzun yol şoförlerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi gerektiğini söyleyen Kahya, “Araç kullanma süresi dolan şoförlerin otobüsten inerek dinlenebileceği belirli noktalar ayarlanabilir. Hareket halindeki araç içerisinde dinlenemezsiniz” diye konuştu. Şoförlerin sağlık kontrollerinin de artırılması gerektiğini aktaran Kahya, “Hareket etmeden saatlerce araç kullanılıyor, bu nedenle daha sık sağlık kontrolü yapılmalı” dedi.

EĞİTİMLER ZAYIF

Eski şoför Doğan Kahya, ağır vasıta araçları eğitimi sonucunda sürücü adaylarının, Milli Eğitim Bakanlığı’nın atadığı ve otobüs sürücülüğünde deneyimsiz kişilerden oluşan bir komisyondan geçtiğini söyledi. Bakanlığın okullarında görevli öğretmenlerinden oluşan komisyonun yetersiz olduğunu aktaran Kahya, “Daha önce hiç ağır vasıta kullanmamış kişiler, bir adayın bu araçların sürücü olup olmayacağına karar veriyor. Komisyondaki kişiler konu hakkında yeterli değiller” dedi.

Komisyonun kararları nedeniyle yetersiz sürücülerin ehliyet sahibi olduğuna dikkat çeken Kahya şunları söyledi: “27 kişilik ve üzeri araçlar otobüs olarak kabul ediliyor. Ancak burada şöyle bir sıkıntı söz konusu, ehliyet sınavlarında adaylara en düşük kişi sayısı olan 27 kişilik araçlar kullandırılıyor ve sınavı geçiyor. Fakat aldığı ehliyet 52 kişilik aracı kullanabiliyor. Bu ehliyete sahip kişiler daha büyük araçları kullanmakta sıkıntı yaşar çünkü araç daha büyük. Bu da kazaya neden oluyor.”

Uzun yol şoförlerinin büyük bir çoğunluğunun sendikasız olduğuna dikkat çeken Tüm Taşıma İşçileri Sendikası (TÜMTİS) Genel Başkanı Kenan Öztürk, “Otobüs firmalarının tamamı neredeyse örgütsüz. Özellikle ülkedeki anti-demokratik yasalardan kaynaklı firmalardaki çalışanların yüzde 40’ını alamadıktan sonra örgütlenme şansınız yok” ifadelerini kullandı. Öztürk, otobüs firmalarının çalışanlarını kuralsız, örgütsüz ve keyfi bir şekilde çalıştırdığını söyleyerek “Çalışanlar en ufak bir itirazlarında ‘Çalışırsanız çalışın. Çalışmazsanız kapı orada’ cevaplarıyla karşılaşıyor” dedi.

***

Ölüm ortalaması Türkiye’de çok yüksek

Şehirlerarası yolculuklarda son günlerde artan kazaları değerlendiren Fren ve Trafik Güvenliği Uzmanı Alpay Lök, “2016 yılından itibaren, ağır taşıtlara 3 tane yeni sistem zorunlu oldu. Eskiden bir tek ABS’yi (kilitlenme karşıtı frenleme sistemi) bilirdik. Elektronik kararlılık programı (ESP), Gelişmiş Acil Fren Sistemi (AEBS), şerit takip sistemi gece yapılan hatlarda tercih edilsin” dedi. Lök, Türkiye’nin trafik kazalarını önleme konusunda 33 Avrupa ülkesi arasında 25’nci sırada olduğunu belirtti. Lök milyon nüfus başına ölüm sayısının Türkiye’de 68, Avrupa’da ise 58 olduğunu hatırlattı.

***

‘Çok yorgunum dedi, zorla sefere çıkarıldı’

Balıkesir’deki otobüs kazasında yaşamını yitiren 35 yaşındaki şoför Kerem Başol, Zonguldak’ın Kozlu ilçesinde toprağa verildi. Başol’un üvey ağabeyleri Serkan ve Erkan Çengelcik, kardeşlerinin seferden geldikten sonra dinlenmeden yasal olmamasına rağmen başkasının yerine zorla sefere çıkartıldığını söyledi. Çengelcik kardeşler, yola çıktıktan sonra otobüsün arızalı olduğu yönünde Başol’un arkadaşlarına attığını mesajları da gösterdi.

Serkan Çengelcik firmanın yetkilisinin kardeşini seferden geldikten sonra aradığında yanına olduğunu anlatarak, şöyle konuştu: “Firmanın yetkilisi benim yanımda aradı. ‘Gel’ dedi. Kardeşim çok yorgunum gidemem dedi. ‘O şoför rahatsız sen gel başka ehliyet geçiririz sen gidersin’ dedi. Çocuğu o şekilde yorgun argın yola çıkardılar. Hep diyordu araçların arızalı olduğunu. Yoldan gelmiş adamı nasıl yola çıkartıyorsunuz?” (DHA)