İstanbul'da kentsel dönüşüm isyanı! 'Hatamız devlete güvenmek oldu'

İstanbul’un Gaziosmanpaşa ilçesinde yüzlerce yurttaş kentsel dönüşüm mağduru. Ev değil, mağduriyet inşa eden AKP’li Gaziosmanpaşa Belediyesi, ne hak tanıyor ne de sözleşme.

Birgün'den Yaren Çolak'ın haberine göre; 2013’ten bu yana verilen sözler tutulmadığı gibi, yıkılan evlerin yerine de yenileri inşa edilmedi. Apar topar evlerinden, mahallelerinden edilen Gaziosmanpaşalılar, adeta hayalleriyle beraber enkazın altında kaldı.

Gaziosmanpaşa sokaklarının pek çoğunda manzara aynı; terk edilmiş, yıkılmış evler… Ancak her mahallede başka başka hikâyeler var; kimi 5 yıldır bekliyor evini, kiminin 8 yılı geçmiş. Yaşadıkları mağduriyette onları en çok üzen ise artık kime güveneceklerini bilememeleri: “Biz devletin sözüne güvendik, böyle oldu.”

DEVLET SIRT ÇEVİRDİ

İlçeye bağlı Yeni Mahalle’de dönüşüm süreci 8 yıldır devam ediyor. Sürecin mağdurlarından Mustafa Rençber, AKP’li Gaziosmanpaşa Belediyesi ile anlaşma imzalayan yaklaşık 300 haneye, kendilerinden hiçbir para talep edilmeden 2+1 ev verileceğinin söylendiğini belirterek, “Ama neredeyse 9 sene oldu, bir çivi bile çakılmadı” diyor.

Tutulmayan sözler bununla da sınırlı değil. Rençber, AKP’li belediyenin mahalleliye, evler yapılana kadar kira yardımı yapma taahhüttü verdiğini de hatırlatıyor. Ama bu yardımlar 9-10 ay önce kesilmiş. “Devlet bize nasıl sırt çevirebilir?” diye soran Rençber, yaşadıklarını şöyle anlatıyor:

“Belediye bizim dönüşüm işlemimizi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na devretmiş. Onlar da diyor ki, ‘Önceden yapılan tüm anlaşmalar geçersiz.’ Bize söylenen tek kuruş ödemeden 2+1 ev verileceğiydi. Şimdi ise ‘1+1 veririz, üstüne de sizden para alırız’ diyorlar. Bizim hatamız devlete güvenmek oldu.”

EVSİZ KALDIK

Kentsel dönüşüm adı altında tapulu evinden çıkarıldığını söyleyen Yılmaz Atbaş, “Evsiz kaldık. Devlete güvendik, şimdi halimize bak” ifadelerini kullanıyor. Atbaş, “2 bin 500 TL emekli aylığı alıyorum. Bunun bin 500’ü kira. Ben nasıl geçineyim? On ay öncesine kadar 960 lira kira yardımı yapıyorlardı. Şimdi onu da kestiler” şeklinde konuşuyor.

Hakları için mücadele ettiklerine vurgu yapan Mümin Lana da Pazariçi mahallesi mağdurlarından. Lana, “Noter imzalı 5 sayfalık vekâletnamem var. Şimdi bana yeni sözleşme getirmişler, ben bunu neden kabul edeyim?” diye soruyor.

YETERİNCE BORÇLANDIM

Pazariçi mahallesi sakinlerinden Hamide Aydın ise mağduriyetlerinin uzun yıllardır sürdüğüne dikkat çekerek, “Komşularımız evlerini göremeden öldü. Ne plan ne proje…Hiçbir adım atılmadı” diyor.

Aydın’ın evi 99 depreminde ağır hasar almış. Belediye yetkililerinin 8 ay önce kendisini aradığını söyleyen Aydın, yetkililerle görüşmesini şu sözlerle aktarıyor: “Bana ‘Ağır hasarlı raporu al, evden çık’ dediler. ‘E nasıl çıkacağım’ dedim? ‘18 ay kira yardımı yapacağız’ dediler. ‘18 aya evim yenilenecek mi?’ dedim, ‘Belli değil’ dediler. Şimdi ise bana tek kuruş para ödemiyorlar. ‘Önce evini yıktır’ diyorlar. Yeterince borçlandım, daha ne kadar borçlanmamı istiyorlar?”

Kendi mahallelerine henüz kentsel dönüşüm sırasının gelmediğini belirten Aydın, “Diğer mahallelerin haline bakınca ‘iyi ki sıra gelmemiş’ diyorum” ifadelerini kullanıyor.

BİZE SORAN YOK

Hüseyin Oktar ise Yıldıztabya mahallesinde oturuyor. Mahallelerinin 2014 yılında tamamen yıkıldığını anlatan Oktar, “Üç dört sene bekledik ama hiçbir şey yapılmadı. O zaman belediyeyle noter huzurunda anlaşma yaptık. Ama şimdi böyle bir anlaşma hiç yapılmamış gibi davranıyorlar” diye konuşuyor.
Öte yandan yapılmak istenen evlerin mahalleliye uygun tasarlanmadığına vurgu yapan Oktar, “Projeleri çizerken bize hiçbir şey sormadılar. Kendi rantlarına göre tasarlıyorlar.Biz sitelerde oturamayız. Ne uyum sağlayabiliriz ne de o yüksek aidatları ödeyebiliriz” diyor.

***

GOP’ta kentsel dönüşüm bahane, rant şahane

Gaziosmanpaşa’da ‘dönüşüm’ süreci, 2012 yılında Bakanlar Kurulu’nun birçok mahalleyi ‘riskli alan’ ilan etmesiyle başladı. Karar, Ocak 2013’te Resmi Gazete’de yayımlandı. Rant odaklı dönüşüm, ciddi mağduriyetlere neden oldu. Birçok projede kazma dahi vurulmazken bitirilen projeler de belediye ile yapılan sözleşmeye uymadı. Son olarak Yenidoğan Mahallesi’nde 24 Ağustos’ta bazı gecekondular için tahliye ve yıkım kararı alındı. Eylem yaparak kararı protesto eden mahalleliler, “Barınma hakkımız engellenemez”, “Dönüşüm bahane, rant şahane” sloganları attı.