Bilim Kurulu'ndan çarpıcı açıklama: 'Aşısızlara' kısıtlama mı geliyor?

CovId-19 vaka sayısı yaklaşık 26 bine yükseldi. Aşılama ise henüz yeterli seviyede değil. 14-20 Haziran haftasında günde ortalama 1,1 milyon doz aşı yapılırken 14-20 Eylül haftasında ise bu sayı 454 bine kadar düştü.

BirGün'den İsmail Arı; Bilim Kurulu Üyesi ve Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Başkanı Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz ile aşılamanın geldiği son durumu, aşı karşıtlığına dair konuştu.

Vaka sayıları uzun süredir 25 bin, günlük ölüm sayıları ise 250 civarında seyrediyor. Bunların yanında bir de aşılama oranlarının azaldığını görüyoruz. Bu tabloyu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Enfeksiyonun yayılımını durdurabilmek ve ölümleri azaltabilmek için yüzde 70-80 civarında bir aşılama oranına ulaşmamız lazım. Şu anda da o orana ulaşmış değiliz. Her ne kadar ölüm oranı ve hastaneye yatış oranı az olsa da aşılanmayan çok fazla insan olduğu için onlarda enfeksiyon görülmeye devam ediyor. Okullar açıldı, tüm işyerleri açık ve neredeyse hayat normal şekilde devam ediyor. Daha fazla insanı kaybetmemek için bulaşı azaltacak önlemler alarak bu kışı geçirmeliyiz.

Bu kış nasıl bir tablo bizi bekliyor?

Her şey aşılamayı ne kadar arttırabileceğimize bağlı. Aksi takdirde böyle devam ederse vaka sayıları artış gösterebilir ve ölüm sayıları da artabilir diye düşünüyorum. Enfeksiyona, yani virüse duyarlı olan büyük bir grup var. Bu grup aşılanmamış olduğu için her türlü kötü sonuçtan etkilenebilirler.

Covid-19 nedeniyle aşı olmayan hamilelerin ölüm oranlarının arttığı ifade ediliyor. Hamileler salgından nasıl etkileniyor?

Gebeler kesinle risk grubunda. Türkiye’de de kullanılan aşılar dünyada milyonlarca doz yapılmış ne gebeye ne de bebeğine olumsuz bir etkisi olmadığı gösterilmiş aşılar. Bu aşılar gebeyi enfeksiyona karşı koruyor. O nedenle hangi evrede olursa olsun gebelerin veya gebe kalmayı düşünenlerin aşılanmasını öneriyoruz. Aşılarla ilgili kafalarındaki yanlış düşüncelerin giderilmesi gerekiyor. Gebelerin aşılanmasına özel önem vermek gerekiyor. Şu ana aşılamada öncelik verilmesi gereken grup hem gebeler, hem de yanlış bilgilendirilmiş ve aşı tereddütü yaşayan kişiler aslında. Çünkü onlar yanlış bilgilendikleri için aşı olmuyorlar.

İki doz BioNTech olanlara hatırlatma aşısı yapılacak mı?

Gündeme gelecek. Özellikle 65 yaş üstü ile sağlık çalışanları gibi önde çalışan gruplara ek dozlar çıkmıştı. 65 yaş sütü olup sadece iki doz BioNTech olanlara de altıncı aydan sonra ek bir doz yapılması gerekecek. Sinovac aşısında üçüncü dozun önerilme nedeni ağır hastalığı belli bir süre sonra önleyemeyecek hale gelmesiydi. BioNTech aşısı 65 yaşın altında ağır hastalığı önlemeye devam ediyor. Esas amaç aşılamada ağır hastalığı ve ölümü engellemek.

VERİLER ŞEFFAFLIKLA PAYLAŞILMALI

Sağlık Bakanlığı birçok veriyi gizlerken TÜİK de ölüm verilerini açıklamadı. Ayrıca Sağlık Bakanlığı sağlık istatistikleri yıllığını yayımlamadı. Bunları nasıl değerlendiriyorsunuz?

Salgında tüm veriler şeffaf bir şekilde, günü gününe, anlık olarak herkesle ve tüm detayıyla paylaşılmalı. Salgını ancak en iyi bu şekilde yönetebilirsiniz ve güven de en iyi bu şekilde sağlanabiliyor. Mesela hangi aşıyla ne kadar korunduk? Bu veri çok önemli. Bunları tüm detayıyla görmek herkesin hakkı. Sonuçta aşının etkinliğini göstermek insanları aşı olmaya motive eden bir şeydir. Bu yüzden verilerin paylaşılması çok önemli.

Aşı olmayanlara uygulanan kısıtlamalar sizce yeterli mi?

Bazı meslek gruplarına aşı zorunlu olmalı ve aşı olmayanlar için sınırlamalar biraz daha arttırılmalı. İnsanları aşılama için bilgilendirirken zorlayıcı önlemler de alınmalı. Aşının güvenli ve etkili olduğunu biliyoruz çünkü.

Aşı karşıtları İstanbul ve Ankara’da miting yaptı. Ne düşünüyorsunuz bu mitingler hakkında?

Onların hangi dünyada yaşadığını bilmiyorum. Aşı karşıtları çok fazla değiller ama çok ses çıkarıyorlar. Görünür olmak konusunda ustalar ve çok masum da değiller. Onlara bir şey anlatabilmek mümkün de değil. Bizim hedefimiz onların kandırdıkları ve tereddüt yaşayan insanlar.

***

12 yaş üstü hızlıca aşılanmalı

Okullar açıldı ve çocukların arasında bir virüs yayılıyor. Okulların durumu nasıl buluyorsunuz?

Dünyanın her yerinde Covid-19’a yakalanan çocukların oranı artıyor. Çünkü sadece erişkinler aşılanıyor. O nedenle çocuklarda da aşıyı öne çıkarmamız gerekiyor. Şu an 12 yaş üstü aşı olabilir ve onları hızlıca aşılamamız gerek. Okulları açık tutabilmek için de bu çok önemli. 12 yaşında küçük çocuğu olan ebeveynlerin de aşılanması gerekiyor. Evdeki ve okuldaki herkes aşılı olursa çocuklar da korunabilirler. Bir kere üniversite öğrencilerinin hepsinin aşı olması gerekiyor. Üniversitelerin açık kalabilmesi için bu çok önemli.

12 yaşın altındaki çocuklar için aşı güvenli mi?

Bütün dünyada 12 yaşın altı için de aşı konuşuluyor. Aşıların 12 yaş altı için de güvenli ve etkili olduğunu kanıtlamak için çalışmalar yapılıyor ve aşıların etkili, güvenli olduğu gösterildikten sonra küçük çocuklara da aşı yapılacak. Şu anda, henüz hakemli dergilerde yayımlanmamış bazı araştırmalar mRNA aşılarının daha düşük dozunun küçük çocuklarda yetişkinlerdeki etkiyi gösterdiğini, etkili ve güvenli olduğunu gösterdi. Bu araştırmaların sonuçları yayımlanınca daha detaylı göreceğiz. Bu sonuçların ilgili kuruluşlar tarafından incelenip uygun bulunması halinde 12 yaş altına da onay verilecektir diye düşünüyorum. 12 yaş altının aşıya ulaşması bu yılın sonuna kadar olmayacaktır, önümüzdeki yıl anca olabilir diye tahmin ediyorum. Dolayısıyla şu aşamada küçükleri, yetişkin insanları aşılayarak korumamız lazım.