Sözleşmelerde alışılmadık şartlar: 'Layıkıyla ağırlanacaklar!'

Ulaştırma Bakanlığı’nın yöntemi, büyüklüğü, tercih edilen müteahhitleri ile şaibe iddialarına konu olan ihalelerinin sözleşmelerinde alışılmadık hükümler yer alıyor.

Birgün'den Nurcan Gökdemir'in haberine göre; bakanlığın aralarında Rönesans Holding’e bağlı REC Uluslararası İnşaat Yatırım Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile Kalyon Holding’in de bulunduğu müteahhitlerden bürokratların “layıkıyla ağırlanacağı yurt içi ve yurtdışı seyahatler”, lüks araçlar, bilgisayarlar, cep telefonları aldığı, personel istihdam ettirdiği Sayıştay denetimlerinde ortaya çıktı.

TBMM’ye de sunulan raporda, Bakanlığın gerçekleştirdiği yapım işi ve mal alımı sözleşmelerinde yer alan “Diğer Hususlar” bölümünde yapılan düzenlemelerle ihale konusu işle ilgisi olmayan genel ve sürekli ihtiyaçların ihaleler kapsamında karşılandığı bildirildi.

İlgili yasalarda, “aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işlerinin bir arada ihale edilemeyeceğini ve bu amacı sağlamaya yönelik hükümlerin herhangi bir şekilde sözleşmede yer alamayacağının” açıkça ifade edildiği vurgulandı.

Bakanlığın ise binek otomobil ve ofis gereçleri, nitelikli ve niteliksiz personel istihdamı, teknik gezi gibi Harcırah Kanunu’na tabi bazı harcamalarını bu sözleşmeler üzerinden temin ettiğinin görüldüğü bildirildi.

PAZARLIK İHALELERİ

Denetim raporunda bu tespitler Mersin-Adana yüksek standartlı demiryolu hattı (YSDH), Bandırma-Bursa YSDH tren hattı, Bursa-Şehir Hastanesi Metro Hattı, İstanbul Yeni Havalimanı Metrosu Araç Alımı, Gebze-Darıca Raylı Sistem Araç Alımı ihale sözleşmeleri için yapıldı. Gebze-Darıca ihalesi dışındakilerin tümünün pazarlık yöntemiyle yapıldığı da belirtildi.

Raporda yer alan tespitler özetle şöyle:

► Lüks araçlar bakanlığa: Sözleşmelere işin gerektirdiği ihtiyacı ve kapsamını aşacak şekilde birçok otomobil ve ofis gerecini temin edecek hükümler konuldu. Araç ve gereçlerin büyük bir bölümünün, lüks araçların tamamının Bakanlık merkez teşkilatınca kullanıldığı bildirildi.

► Kayıtları da yok: Ofis araç ve gereçlerinin tahsisine karşın taşınır kayıtlarının yapılmadığı belirtildi. Taşınır kayıtları ve taşınır teslim belgesi olmadan yapılan kullanımların Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri’ne ilişkin yönetmeliğin “Hediye Alma ve Menfaat Sağlama Yasağı”nı ihlal ettiği vurgulandı.

► İş kapsamında kullanılmıyor: Bakanlığın otomobil, ofis araçları ve diğer gereçlerin sadece ilgili iş kapsamında kullanıldığını ifade ettiği ancak incelemelerden durumun böyle olmadığının görüldüğü ifade edildi.

► 5 Personele 20 otomobil: Mersin-Adana tren hattı işinde kontrol teşkilatı 5 kişiden oluşmasına karşın 5’i Audi A6, Volvo XC90 gibi markalara sahip lüks segmentte olmak üzere 20 otomobil, 90 masaüstü bilgisayar, 50 dizüstü bilgisayar, 60 tablet bilgisayar, 70 hatlı cep telefonu talep edilmesinin malzemelerin iş kapsamında talep edilmediğini gösterdiğine dikkat çekildi.

► İstihdam kapısı: Sözleşmelerle “işin kapsamını aşacak şekilde çok sayıda ve farklı niteliklerde personel istihdamının amaçlandığı da tespit edildi. Bu çerçevede 190 kişi maaşları şirketler tarafından ödenerek istihdam edildi.

► Yurt içi yurt dışı geziler: Sözleşmelerde yüklenicilere idare elemanları için, “en son teknolojik uygulamaları yerinde görmesi ve bilgilenmesi amacıyla” yüzlerce gün teknik inceleme gezileri düzenlemesi de şart koşuldu. Sözleşmelerde, bu personelin “tüm ulaşım, konaklama, iaşe ve ibate bedellerinin karşılanması, layıkıyla ağırlanmaları” hüküm altına alındı. Bu uygulamanın kamu görevlilerince imzalanan Etik Sözleşmesi’ne ve etik davranış ilkelerine aykırı olduğu vurgulandı.