Tütüne yeni düzenleme: Bakanlıklar devrede

Şeyma Paşayiğit/Cumhuriyet- Dünyada 7 milyon Türkiye’de 100 bin insan tütün kullanımı dolayısıyla hayatını kaybediyor. Önlenebilir hastalık ve ölüm sebepleri arasında ilk sırada gelen tütün kullanımıyla mücadele planı hazırlayan 20 bakanlık ve kurum; tütün satışı için alt sınırın 21 yaş olması, kapalı alanlara yönelik denetimlerin artırılması, sigara kullanmayan personele pozitif ayrımcılık yapılması ve vergi oranlarının yükseltilmesi için mevzuat değişikliği yapmaya hazırlanıyor.

Başta çocuk ve gençleri tütün ve çeşitlerinden uzak tutmak ve kalıcı hale getirmek amacıyla 20 bakanlık ve kurum, 5 yıllık “Tütün Kontrolü Strateji Belgesi ve Eylem Planı” hazırladı. Türkiye’de kapalı alanlarda sigara yasağının uygulanmaya başlandığı 19 Temmuz 2009’dan bu yana yapılan tütünle mücadelelerin değerlendirildiği stratejik planlamada, tütün kontrolü için hayata geçirilecek yeni uygulamalar yer aldı.

Sigortaya indirim

Buna göre; eğitim müfredatında tütün ürünleri kullanımının zararları konusunda farkındalığı artırıcı örnekler yer alacak. Dizi, film, tiyatro senarist ve yönetmenleriyle yazılı ve görsel basın mensuplarına yönelik eğitim, farkındalık ve sertifika programları oluşturulacak. GSM operatörleri aracılığıyla tütün ürünlerinin zararları ve pasif etkilenim hakkında kişilere bilgilendirici SMS’ler atılacak. Sigara bağımlılığına yönelik tedavi hizmetleri, Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) kapsamına alınacak. Sigarayı bırakmanın teşvik edilmesi amacıyla sigara kullanmayan personele yönelik pozitif ayrımcılık uygulamaları hayata geçirilecek. Bu kapsamda, mesainin 30 dakika erken bitirilmesi, 1 yıl için 7 gün fazladan yıllık izin hakkı tanınması, sigorta primlerinin düşürülmesi, hiçbir çalışanın sigara içmediği sigarasız işletmeler için vergi indirimi uygulaması, çocuk ve aile yardımı tutarlarının arttırılması gibi teşvik edici düzenlemeler yapılacak.

Yasal sınır 21 olacak

Reklam, promosyon ve sponsorluğun önlenmesi amacıyla tek tip düz paket uygulamasına geçilmesine yönelik mevzuat değişikliği yapılacak. Mevzuat değişikliğinin ardından 2019’da tek tip düz paket uygulamasına geçilecek. Tütün ürünü satışı için alt sınır 21 yaşa çıkarılacak. Tütün mamullerinin üretim, ithalat, satış ve sunumundan gelir elde edenlerin ödeyecekleri vergi tutarlarının, ithal tütünden alınan vergi oranları yükseltilecek. Bu yıl içinde ithal tütünden alınacak yeni bir vergi sistemi için gerekli taslak mevzuat hazırlanacak ve 2019’da ilgili mevzuat hayata geçirilecek. Ayrıca tüp bebek tedavisi ücretinin geri ödeme kapsamında karşılanabilmesi için anne ve baba adayının sigara kullanmaması şartı aranabilecek.

Sigara dumanı öldürüyordu

20 bakanlık ve kurumun bir araya gelerek ortaya çıkardığı rapora göre; önlenebilir hastalık ve ölüm sebepleri arasında ilk sırada tütün kullanımı geliyor. Dünyada 7 milyondan fazla, Türkiye’de ise 100 binden fazla kişi tütün ürünü kullanımına bağlı hastalıklar dolayısıyla hayatını kaybediyor. 7 milyondan 1 milyonu ise tütün ürünü kullandığı için değil sadece tütün dumanına maruz kaldığı için hayatını kaybediyor. Dünya genelinde tütün ürünlerini kullananların yaklaşık yüzde 80’i ise düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor.