Öğretmenlik Meslek Kanunu ile neler geliyor?

TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu AKP Ankara Milletvekili Emrullah İşler başkanlığında toplandı. Komisyonda hükumet adına Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Sadri Şensoy ile ilgili kurum ve kuruluşların temsilcileri katıldı.

Komisyonda, koronaya yakalanan AKP Konya Milletvekili Orhan Erdem'in yerine teklifte imzası bulunan AKP Sinop Milletvekili ve komisyon üyesi olan Nazım Maviş sunum yaptı. Maviş, Teklifin ayrıntıları hakkında komisyona bilgi verirken, öğretmenler için önemli bir kanun teklifinin görüşüldüğünü ifade etti. Öğretmenlik mesleğinin zaman içeresinde rolünün değiştiğini ifade eden Maviş, şu ifadeleri kullandı:

"Artık entelektüel yönden gelişmiş, estetik duygusu olan ve gücünü yetkisinden değil yarattığı etkisinden alan yeni bir öğretmen modeli vardır. Bu öğretmen modelinde mesleki saygınlık ve statü, liderlik becerileri üzerine kurulu uzman gücüne dayanmaktadır. AK Parti olarak bu çerçevede öğretmenlik mesleğinin saygınlığını, verimliliğini, uzmanlığını ve etkinliğini daha da artırmak önceliklerimizdendir"

'ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNİN ÖNEMİYLE UYUMLU BİR KARİYER SİSTEMİNİN KURULMASI ÖNGÖRÜLÜYOR'

Hazırladıkları yasa teklifiyle öğretmenlerle ilgili güçlü adımlar attıklarını ifade eden Maviş, "Öğretmenlerimizle ilgili yine güçlü bir adım atıyor ve öğretmenlerimiz için önemli güçlendirmelerin yer aldığı öğretmenlik meslek kanununu yüce meclisimize teklif ediyoruz. Böylesine bir mesleği ele almak; bu mesleği çerçevelemek, mesleğin gelişimine yönelik bir düzenleme yapmak hem onurlu hem de zor bir iştir. Böyle bir görevi önemli bir süreden beri yapmaya çalıştık ve belirli bir aşamaya geldik.

Öğretmenlik bir ihtisas mesleği olarak tanımlanmasına rağmen bugüne kadar mesleğin standartları, mesleğe giriş, kariyer basamakları ve özlük hakları ile ilgili bir meslek kanunu yapılmamıştır. Mevzuatımızda var olan öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği hukuksal zemini önemli oranda karşılayan düzenlemeler yanında kanun teklifimizle, mesleğe girişten itibaren öğretmenlik mesleğinin önemiyle uyumlu bir kariyer sisteminin kurulması ve bu kariyer sistemiyle alakalı yeni özlük haklarının belirlenmesi öngörülmektedir" dedi.

'CUMHUR İTTİFAKI'NIN KOMİSYON ÜYELERİ İLE DE İSTİŞARELER YÜRÜTEREK HAZIRLADIK'

Türkiye'de öğretmenlik meslek kanunuyla ilgili birçok çalışmanın yapıldığını anımsatan Maviş, "Gerek sendikalarımız, gerek düşünce kuruluşlarımız, gerekse siyasi partilerimiz öğretmenlik meslek kanununa dönük çalışmalar yapmış, raporlar hazırlamıştır. Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığımız ve cumhurbaşkanlığı eğitim politikaları kurulumuz da öğretmenlik meslek kanununa dönük hazırlıklar yapmış, raporlar hazırlamış, kanun çalışmalarına altlık oluşturacak teklifler sunmuşlardır. Biz de bu çalışmayı hazırlarken yapılan tüm bu çalışmalardan yararlandık." dedi.

Cumhur İttifakı'nın komisyon üyeleri ile de istişareler yürüterek birlikte mutabık kalarak bu teklifi hazırladığını söyleyen Maviş, "Elbette 'Çok daha geniş ve kapsamlı bir meslek kanunu hazırlanmalıydı' diyen arkadaşlarımız olabilir. Öğretmenlerimizin çözüm bekleyen acil ve bir meslek kanununun öncelikli ve en temel hususlarını teklifimize derç etmek suretiyle ve teklifimizde yer almayan hükümler açısından da ilgili kanunlara atıfta bulunmak suretiyle bir an evvel bu kanunu meclisin takdirine arz etmenin daha doğru olduğunu düşündük." diye konuştu.

'ÖĞRETMENLERİN İHTİYAÇLARINA KARŞILIK VERMİYOR'

TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu'nda 'Öğretmenlik Meslek Kanunu Teklifi'nin görüşüldüğü toplantıda teklif ile ilgili yapılan sunum sonrasında, teklifin geneli üzerinde konuşmalar gerçekleşti. Muhalefet partilerinin verdikleri, Anayasa'ya aykırılık önergeleri reddedildi. CHP'li komisyon üyeleri, söz konusu teklifin Anayasa'ya aykırılığına ve öğretmenlerin ihtiyaçlarına karşılık vermediğini savundu. CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, yaklaşık 45 milyonu ilgilendiren bir teklifin görüşüldüğünü belirterek, "Bu teklifin, Anayasa'ya aykırılığını anlatacağım. Burada Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'in olması gerekiyordu. Teklif, başta Anayasa'nın eğitim hakkının kullanılmasıyla ilgili olarak başlangıç metnine, kanunlarda aranan belirlilik ilkesinin olmaması nedeniyle Anayasa'nın 2'nci maddesinde yer alan, hukuk devleti ilkesine aykırılık içeriyor" ifadelerini kullandı. Kaya ayrıca, teklifin maddelerini sırayla sayarak, Anayasa'ya aykırılık içerdiğini anlattı.

CHP Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal da öğretmenlik mesleğinin gerekliliklerinden, koşullarından, sahadan habersiz, masa başında bürokratlar tarafından yazıldığını belirterek, "Bu kanun teklifinde ne yazık ki hukuka ve Anayasa'ya aykırılıklar bariz bir şekilde dikkat çekmektedir" yorumunda bulundu.

'BU TEKLİF ÖĞRETMENLER İÇİN TAM BİR HAYAL KIRIKLIĞIDIR'

İYİ Parti Ankara Milletvekili Şenol Sunat, teklifin paydaşlarına sorulmadan hazırlandığını savunarak, "Bu teklif öğretmenler için tam bir hayal kırıklığıdır" ifadesini kullandı.

HDP Batman Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki de teklifin yetersiz olduğunu belirterek, "Öğretmenlik bir uzmanlık mesleğidir, tek kariyer de kıdemdir. Bildiğim kadarıyla gelişmiş ülkelerin çoğu kıdemi esas alır, bunun dışında kariyer basamakları bir sınavla düzenlenemez" diye konuştu.

Komisyon Başkan Vekili ve MHP Erzurum Milletvekili Kamil Aydın ise teklifin önemli ve iyi hazırlandığını kaydederek, eleştirilere katılmadığını söyledi.

Teklifin maddelerinin görüşülmesine geçildi.

ÖĞRETMENLİK MESLEK KANUNUNDA EŞLERİN DURUMU

TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu’nda, milletvekillerinin sorularına yanıt veren Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Sadri Şensoy, Bakanlığa bağlı okullarda 850 bin sınıf olduğunu ifade ederek, sınıfların mevcuduna ilişkin, yüzde 53'ünün 25 öğrenci ve altında, yüzde 18,5'inin 26'yla 30 arasında, yüzde 15'inin ise 31 ila 35 arasında öğrenciden oluştuğunu söyledi. Şensoy, eşlerin durumuna ilişkin bir soruya, "Eşlerden birisi sözleşmeli, diğeri kadroluysa eğer kadrolu olan eşinin sözleşmeli olduğu yere tayinini yaptırabiliyor. Sadece, burada sözleşmeli olan kadrolu olan eşinin olduğu yere geçiş yapamıyor ama her ikisi de sözleşmeliyse şu anda bununla ilgili herhangi bir geçiş söz konusu değil" açıklamasında bulundu.

Bakanlık olarak 2018'den bu yana elde ettikleri en büyük başarılardan bir tanesinin Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) ve Uluslararası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması (TIMSS) olduğunu söyleyen Şensoy, "PISA 2018'de okuma becerileri alanında puanını en çok artıran ikinci ülke Türkiye olmuş. Bugüne kadar erişmiş olduğu en yüksek dereceye ulaşmış. 466 puan. Türkiye, 2019 senesindeki TIMSS uygulamasında ilk kez TIMSS'in ortalama ölçek puanı sayılan 500 puanını 3 dalda geçmiş bulunmaktadır, 1 dalda da 2 puanla ortalama 500 ölçek puanına yaklaşmıştır ve bugüne kadar elde etmiş olduğu en büyük başarıdır. Katılan ülkeler arasında da puanını en çok artıran ülke olmuştur, TIMSS uygulamasında" ifadelerini kullandı.

Şensoy, Bakanlık bünyesinde 73 alanda 2 bin 767'si mesleki ve 990'ının da genel olmak üzere toplam 3 bin 750 kursun bulunduğu bilgisini verdi. Şensoy, bu kurslardan öğretmenlerin yanı sıra vatandaşların da yararlanabildiğini ifade etti.

AKP VE CHP ARASINDA 'SES KAYDI' TARTIŞMASI

Komisyon'da devam eden görüşmeler sırasında AKP ve CHP milletvekilleri arasında ‘ses kaydı’ tartışması yaşandı. Teklifin sözleşmeli öğretmenlerin tayin şartlarını düzenleyen 9'uncu maddesi görüşülürken tartışma yaşandı. CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, 'Öğretmen Meslek Kanunu'nda yer alan sözleşmeli öğretmenlere ilişkin ses kaydını dinleterek, sözleşmeli öğretmenlerin tayin şartlarının ihlal edildiğini savundu.

AKP'li Komisyon üyeleri, Mustafa Adıgüzel'e tepki göstererek ses kaydını eksik ve keserek dinlettiğini söyledi. Ses kaydının tamamının dinletilmesinin ardından Komisyon Başkanı Emrullah İşler de Adıgüzel'e tepki gösterdi. İşler, Cumhurbaşkanı'nın konuşma kaydını eksik dinlettiğini ve üzerinden politika yaptığını söyledi.

ÖĞRETMENLİK MESLEK KANUNU TEKLİFİ KOMİSYONDA KABUL EDİLDİ

Öğretmenliğin kariyer mesleği haline getirilmesi planlanan, 'Öğretmenlik Meslek Kanunu Teklifi', TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu'nda yaklaşık 14 saatlik görüşmelerin ardından kabul edildi. Teklifle; öğretmenlerin mesleklerinde kariyer ve liyakat esaslarına uygun olarak ilerlemeleri, mesleki gelişimlerini sağlamaları ve bunlara bağlı olarak özlük haklarının iyileştirilmesi amaçlanıyor. Öğretmenlik mesleği, adaylık döneminden sonra; 'öğretmen', 'uzman öğretmen' ve 'başöğretmen' olarak üç kariyer basamağına ayrılıyor. Ayrıca öğretmenlik kariyer meslek olarak tanımlanıyor. Böylece gelişim temelli bir sistem içerisinde adaylık, öğretmenlik, uzman öğretmenlik ve başöğretmenliğin hakları, görevleri ve sorumluluklarının netleştirilmesi amaçlanıyor.

ADAYLIK KALDIRMA SINAVI KALDIRILIYOR

Öğretmenlikte 'Adaylık Kaldırma Sınavı'nın kaldırılması öngörülüyor. Bunun yerine öğretmenlerin mesleki gelişimleri temelinde bir program uygulanarak, adaylara destek olunması amaçlanıyor. Öğretmenlikte 10 yılını doldurmuş öğretmenlere uzman öğretmenlik imkanı getiriliyor. Bu unvan için eğitimlerini tamamlayan ve sonunda yapılacak sınavdan başarıyla geçen öğretmenlere uzman öğretmen unvanı verilecek. Bu değişiklikle öğretmenler hem bir derece alacaklar hem de maaşlarında bin TL artış olacak. Uzman öğretmen unvanı alanlar arasında yüksek lisans yapmış olanlar ise sınavdan muaf tutulacak.

BAŞÖĞRETMENE 2 BİN TL EK MAAŞ

10 yıllık uzman öğretmenler de başöğretmenlik ile ilgili eğitimlerini tamamladıktan sonra sınavdan başarılı oldukları takdirde başöğretmen olmalarının önü açılarak ve yine ilave bir derece almaları sağlanacak. Aynı zamanda kademeleri yükseldiği için de maaşlarına 2 bin TL ilave edilecek. Doktora yapmış öğretmenler başöğretmen sınavından muaf tutulacak.

Ayrıca lisansüstü eğitim için önemli teşviklerin sağlanması planlanıyor. Uzman ve başöğretmen sınav puanı 70 ve üzeri olarak düzenleniyor. Birinci derecedeki öğretmenlerin ek göstergeleri, 3 binden 3 bin 600'e çıkarılıyor. Ek göstergeyi düzenleyen maddenin yürürlük tarihi ise 15 Ocak 2023 olurken, sözleşmeli öğretmenlikte 3+1 mecburi hizmet hariç özlük haklarında iyileştirmeler yapılıyor.