'Yeşil alan olacak' denmişti... Askeri alanlar ranta açıldı

Her geçen gün rant odaklı projelerle betona boğulan megakent İstanbul’un askeri alanları iktidarın hedefinde. Neredeyse kent içindeki tek yeşil alanlar haline gelen askeri bölgeler, kışlalar ve askeri havaalanları 15 Temmuz 2016 yılındaki FETÖ Darbe Girişiminin ardından kentin dışına taşınmaya başlandı.

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise 15 Temmuz'un ardından boşaltılan askeri alanlara yönelik, şehir dışına taşınan askeri alanların yeşil alan olacağını açıklamıştı.

195 ASKERİ ALAN VARDI

BirGün’den İsmail Arı’nın haberine göre; TMMOB’ye bağlı Şehir Plancıları Odası (ŞPO) 2016 yılında bir çalışma yaptı. Çalışmaya göre, 540 bin hektar alana sahip olan İstanbul'un, 56 bin hektarlık kısmının askeri alan ve askeri güvenlik bölgesi kapsamında kalıyordu. Ancak birer birer boşaltılan askeri alanların büyük çoğunluğu önce imara ardından da yapılaşmaya açıldı. Büyük bir bölümü yeşil alan olan askeri alanlara milyarlarca liralık konut projeleri inşa edildi. Konut projelerinin ihaleleri de kamu eliyle yandaş inşaat şirketlerine verildi ve rant yaratıldı.

2017 yılında yapılan çalışmaya göre de İstanbul’da toplam 195 askeri alan yer alıyordu.

KANAL İSTANBUL RANTI

2019 yılında, Kanal İstanbul projesiyle rant ve talanın merkezi haline gelen ilçelerden biri olan Arnavutköy’deki Hadımköy Jandarma Komando Tabur Komutanlığı’nın da içerisinde bulunduğu 1 milyon 600 bin metrekarelik arazinin yerine sanayi tesisi, açık spor tesisi, belediye hizmet alanı, hastane, tır parkı, otel yapılabilmesinin önü açıldı.

BEŞİKTAŞ’TAKİ DİKİMEVİ

İstanbul'un en kıymetli bölgelerinden biri olan Beşiktaş ilçesinde de askeri alanlar iktidarın radarına takıldı. 2018 yılında Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın (TOKİ) imzaladığı protokol ile Jandarma Genel Komutanlığı'ndan devraldığı Barbaros Bulvarı'ndaki Jandarma Dikimevi'nin bulunduğu yaklaşık 30 bin metrekarelik askeri alana ilişkin imar planı değişikliği yapıldı. Bakanlık imar planı sonrasında Dikimevi arazisini içindeki yapılarıyla birlikte 472 milyon TL’ye Astaş şirketine sattı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, araziyi alan ve mevcut planlarla yeterince rant elde edemeyeceğini belirten Astaş’ın talebi üzerine yeni imar planı hazırlayarak kat sayısını 5’ten 8’e çıkardı.

ASKERİ ALANA VİLLA

Çekmeköy ilçesindeki Taşdelen Mahallesi’nde bulunan 3’üncü Kolordu Komutanlığı’na bağlı Çekmeköy Kışlası da yapılaşmaya açıldı.

Geçen haftalarda Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş, Çekmeköy Kışlası arazisi üzerine Çınarköy Evleri adı altında bir konut ve villa projesi yapmak için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) başvurusu yaptı. Proje kapsamında Çekmeköy Kışlası’nın 296 bin 923 metrekarelik bölümüne Çınarköy Evleri projesiyle 1774 adet konut, 141 villa ve 56 ticari alan inşa edilecek. Projenin maliyetinin ise tam 1 milyar 135 milyon 144 bin TL olacağı tahmin ediliyor.

ÇEKMEKÖY’DE TALAN VAR

2020 yılında da Çekmeköy Kışlası sınırları içerisinde yer alan 30 bin 523 metrekarelik alanda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından imar planı değişikliği yapıldı. Hazırlanan imar planı ile alanın 12 bin 345 metrekaresi “resmi kurum alanı-TRT” bölümü olarak belirlendi.

2019 yılında ise Çekmeköy Kışlası’nın 187 bin 750 metrekarelik kısmı imara açılmıştı. Ardından da Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’nın gerçekleştirdiği ihaleyi DAP Holding iştiraki Eltes İnşaat ve İstlife İş Ortaklığı aldı ve inşaat projesine Ormanköy adı verildi. Yapımı devam eden projeyle araziye ticari üniteler, konutlar, eğitim tesisi, sosyal ve kültürel tesis alanları inşa ediliyor.

Öte yandan askeri araziden Kuzey Marmara Otoyolu için 2016 yılında da 5 kilometrelik bir bağlantı yolu geçirilmişti. Yolla beraber yüzlerce ağaç da katledilmişti.

KIŞLA ARAZİSİ SATILDI

TOKİ geçen yılın Ekim ayında İstanbul’un içerisinde yer aldığı 19 ildeki 444 arsayı satışa çıkardı. TOKİ’nin satılacağını açıkladığı arsalar arasında İstanbul’un Sancaktepe’deki eski General İsmail Hakkı Tunaboylu Kışlası arazisi de yer alıyordu. Sancaktepe Sarıgazi’de bulunan 47 bin metrekarelik arazinin 44 bin 217 metrekarelik kısmı en fazla 5 kat imar izniyle konut alanı olarak satışa çıkarılmıştı.

2013 yılında Türkiye'nin en büyük şehir hastanesinin Sancaktepe ilçesine inşa edileceği ve yer olarak Sarıgazi’deki askeri arazilerin seçildiği açıklanmıştı. Ardından, 23’üncü Motorlu Piyade Alayı'nın bulunduğu General İsmail Hakkı Tunaboylu Kışlası’nın taşınması karar verilmişti ve kışla Çorlu’ya taşınmıştı. Aradan yıllar geçmesine rağmen eski askeri araziye şehir hastanesi yapılmadı.

ASKERİ HAVAALANI

Ranta açılan bu askeri arazini hemen yanında yer alan Sancaktepe Askeri Havaalanı bulunuyor. Zamanla kentin ortasında kalan bu askeri havaalanın Trakya’ya taşınacağı ve devasa büyüklükteki askeri arazinin de yapılaşmaya açılacağını açıklanmıştı.

TÖRENLE YIKMIŞLARDI

Sancaktepe Sarıgazi’de maliye hazinesine ait 79 bin metrekarelik arazi üzerinde daha önce Sarıgazi Askeri Lojmanları bulunuyordu. Sarıgazi Askeri Lojmanları, 2012 yılında o dönem başbakan olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı kentsel dönüşüm töreninde dinamit kullanılarak yıkılmıştı. Bu yıkım yöntemi Türkiye'de ilk kez uygulanmıştı. Ardından da hazine arazisi üzerindeki Milli Savunma Bakanlığı tahsisi kaldırıldı. Maliye Bakanlığı, arazinin 20 dönümlük kısmını Akkanat Eğitim ve Sağlık Vakfı'na eğitim ve öğretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere bir yıl süreyle tahsis etti. Arazi vakfa 9 Şubat 2017 tarihinde teslim edildi.

ERDOĞAN KÜLLİYESİ OLDU

Maltepe'deki 2 milyon 500 bin metrekare büyüklüğündeki Kenan Evren Kışlası da Marmara Üniversitesi'ne devredildi. Askeri araziye Marmara Üniversitesi Recep Tayyip Erdoğan Külliyesi inşa ediliyor. Dağınık haldeki kent genelindeki kampüsleri buraya taşınıyor.

PARSEL PARSEL GİTTİ

Tuzla İçmeler’deki Piyade Okul Komutanlığı’na ait yaklaşık 168 bin metrekarelik askeri alan 2020 yılında imara açıldı. Tuzla Belediye Başkanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı arasında imzalanan protokolle askeri alan 30 Ekim 2020’de “rezerv yapı alanı” ilan edildi.

İstanbul Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü, Tuzla’nın Aydıntepe Mahallesi’ndeki Jandarma Komando Tabur Komutanlığı Kışlası arazisinin imar planlarını değiştirdi. Yeni imar planlarına göre, arazinin 130 bin metrekarelik alanı yapılaşmaya açıldı. Devasa büyüklükteki askeri arazi, parsellere bölünerek “Gelişme konut, konut-ticaret, eğitim alanı, sağlık alanı, kültürel tesis, sosyal tesis ve ibadet alanına dönüştürüldü.

İmar planı raporunda, “Konut ve ticaret-konut alanları olarak planlanan bölgede 2 bin 479 kişinin yaşaması öngörülmekte. Konut alanı 52 bin 871 metrekare ve ticaret-konut alanı ise 49 bin 628 metrekare olarak planlandı” denildi.

DENİZ HARP OKULU ARAZİSİ

Tuzla Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, 22 Mart 2016'da Milli Savunma Bakanlığı'ndan Deniz Harp Okulu'na ait askeri alanda kalan 8 bin metrekarenin kendilerine tahsis edilmesini istedi. Milli Savunma Bakanlığı, kışlaya giriş- çıkışı ve güvenliği etkilemeyecek şekilde 8 bin metrekarelik arazinin tahsisini uygun buldu.

ESENLER, BAKIRKÖY, ŞİLE…

2020 yılında da Eyüpsultan İlçesi'nin sınırları içinde bulunan Hasdal Askeri Kışlası'nda, 9 bin 800 metrekarelik alanın kamu binası yapılacağı gerekçesiyle imara açıldı.

İstanbul’un en kıymetli arazilerinden sayılan Bakırköy Florya’daki 34 bin metrekarelik askeri arazi de TOKİ aracılığıyla imara açıldı. Bu alanın depremde toplanma alanı kalmak üzere yeşil alan yapılması gerektiğini savunan CHP’li Bakırköy Belediyesi yapılan planlara itiraz ettiğini açıklamıştı. Ayrıca Yeşilköy’deki h ninlerce metrekare büyüklüğündeki askeri arazi de TOKİ’ye devredildi.

Esenler'de bulunan 8 milyon 700 bin metrekarelik askeri arazinin, 2015 yılında kentsel dönüşüm projelerinde “rezerv konut alanı” olarak kullanılmasına karar verildi. Milli Savunma Bakanlığı ile Esenler Belediyesi arasında imzalanan protokolle Esenler Belediyesi’ne devredilen araziye yaklaşık 50 bin konut inşa edilecek. Alanda konut üretiminin yanı sıra büyük bir şehir parkı da yer alacak.

2017 yılında da Şile ilçesine bağlı Balibey Mahallesi’ndeki askeri alan imara açıldı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi’nde oy çokluğuyla kabul edilen kararda çoğunluğu ağaçlık 22 bin 798 metrekarelik askeri alan belediye hizmet alanına alındı. Arazinin bir bölümüne belediye hizmet binası yapılacak.