Eğitimde eşitlikte Türkiye son sırada

Mustafa Mert Bildircin - BİRGÜN/ Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), “Eğitime Bir Bakış 2018” raporunu yayımladı. Ülkelerin okul öncesinden yükseköğretime eğitim sistemlerinin yapısının incelendiği çalışmada 35 OECD ülkesi değerlendirmeye alındı. Rapora göre Türkiye, bireylerin eşit olarak eğitim hakkından yararlanmasında yüzde 95 olan OECD ortalamasının çok altında kaldı. Eğitime eşit katılımda Belçika, Fransa, Almanya, Polonya, Portekiz ve İngiltere birinciliği paylaşırken Türkiye yüzde 66’lık ortalamayla tüm OECD ülkeleri arasında son sırada yer aldı.

Eğitimcilerin, “4+4+4 eğitim sistemi örgün eğitime devam eden kız çocuklarının sayısını düşürdü” tespiti de “Eğitime Bir Bakış” raporuyla doğrulandı. Ülkelerin teknik ve mesleki programlara katılımdaki cinsiyet dağılımının masaya yatırıldığı raporda Türkiye, 15-24 yaş grubunda yüzde 25’lik oranla sınıfta kaldı. Türkiye yine, resmi ve yaygın eğitime 25-64 yaş arasındakilerin cinsiyetlerine göre katılımında da geçer not alamadı. Türkiye’de bu yaş aralığındaki kadınların yaygın eğitime katılımının erkeklerden yüzde 30 daha az olduğu belirtildi.

OECD ülkelerinde 25-34 yaş grubundaki kadınların ortalama yüzde 50’sinin erkeklerin ise yüzde 38’inin yüksek eğitimli olduğunun belirtildiği raporda, lise eğitimi olmayan 25-34 yaş grubundakilerin ülkelere göre oranları da paylaşıldı. Bu yaş grubundaki kadınların yüzde 70’inin lise eğitiminin olmadığı Hindistan birinci sırada yer alırken Türkiye’deki 25-34 yaş arasındaki kadınların yüzde 30’unun eğitimin dışında kaldığı ifade edildi.

Yaşama dair belirsizlikler

Ne okuyan ne de iş gücüne katılan 18-34 yaş grubundakilerin oranında Türkiye, 35 ülke arasında ilk sırada yer aldı. Eğitimin dışına çıkan ve herhangi bir işte çalışmayanların oranı Türkiye’de yüzde 31 oldu. Bu oranın OECD ülkeleri ortalamasının yüzde 15 olduğu bilgisine yer verilen raporda, Türkiye’de eğitimin ve işgücünün dışında kalanların yüzde 90’ının kadın olduğu bildirildi. Türkiye, Kosta Rika ve Kolombiya ile birlikte 15-19 yaş arası çocukların eğitime ve işgücüne katılımda da OECD ortalamasını tutturamadı. Türkiye’de bu yaş grubundakilerin yüzde 20’ye yakınının ne okuduğu ne de çalıştığı vurgulandı.

İstihdama yetmiyor

Türkiye’de eğitim kazanımı ile istihdam olanağı bulan 25-64 yaş grubundakilerin oranı yüzde 59’da kaldı. Doktora ya da eşdeğer eğitimi olanların yüzde 93’ü, eğitimine göre bir işe yerleşirken üniversite mezunlarının yüzde 63’ü liyakatına göre iş bulamadı. Üniversite mezunu erkeklerin tüm OECD ülkelerinde kadınlardan daha fazla ücretlerle çalıştığının altını çizen raporda özellikle Estonya, İspanya ve Türkiye’de bu makasın daha da açık olduğu ifade edildi.

**

Devlet ile özelin makası açılıyor

Türkiye’de devlet okullarında özellere göre bir sınıfta iki kat daha fazla sayıda öğrenci olduğu OECD’nin raporuna da yansıdı. Bu durumun öğrenciler arasında eşitsizlik yarattığı ve tam öğrenmenin gerçekleşmesine engel teşkil ettiği değerlendirmesine yer verilen raporda, Türkiye’nin devlet okulları açısından tüm üye ülkeler içerisinde en kalabalık sınıflara sahip ülke olduğu bildirildi. Devlet ortaokullarında bir sınıfta ortalama 35 öğrenci varken bu sayının özellerde 20’ye gerilediği belirtildi. Türkiye, devlet okulları ile özel okullar arasındaki farkın en derin olduğu ülkeler arasında başı çekti.