Hükümetten flaş 'Sarı Yelekliler' açıklaması

Adalet Bakanlığının ev sahipliğinde, Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği (AB) Başkanlığı koordinasyonunda Ankara Hakimevi'nde düzenlenen 5. Reform Eylem Grubu Toplantısı'nda, Yargı ve Temel Haklar ile Adalet, Özgürlük ve Güvenlik fasılları başta olmak üzere AB üyelik süreci çerçevesinde gerçekleştirilecek genel siyasi reformlar ve Vize Serbestisi Diyaloğunda kaydedilen gelişmeler ele alındı.

AB'ye katılım sürecinde siyasi kriterler, Yargı ve Temel Haklar ile Adalet, Özgürlük ve Güvenlik fasılları kapsamında reformların en üst düzeyde takip edilebilmesi ve reformların etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla toplam 30 Reform İzleme Grubu ve sonrasında yeni ismiyle

Reform Eylem Grubu toplantısı düzenlenmişti.

Siyasi reform önerilerinin hazırlanması ve uygulamaya yansıtılması aşamalarında aktif rol oynayan REG toplantılarının ilki, 8 Kasım 2014, ikincisi 20 Şubat 2015, üçüncüsü 11 Aralık 2015 ve dördüncüsü 29 Ağustos 2018'de yapılmıştı.

ÇAVUŞOĞLU'NDAN VİZE SERBESTİSİ AÇIKLAMASI

Bir önceki toplantıda alınan kararların uygulanmasını ele aldıklarını belirten Çavuşoğlu, "Reformların yanında AB ile yürüttüğümüz süreçlerle ilgili hangi adımları attık ve neler yapacağız konularını değerlendirme fırsatı bulduk. Özellikle vize serbestisi ve terörle mücadele ve gümrük birliğinin güncellenmesi gibi birçok alanda atabileceğimiz adımları değerlendirdik. Reformlarımızla doğrudan ilgili olan Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisinde denetimden tekrar çıkmak için atmamız gereken adımları da değerlendirdik. 11 sene Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisinde görev yaptım, biz bunu hak etmiyoruz, oradaki tabloyu da görüyoruz. İdeolojilere kurban edilmiş bir meclis var. Avrupa'nın ortak değerlerini aşındırmaya başlayan bir kurum olmaya başladı. Yine bu mücadeleyi de birlikte sürdürerek denetimden çıkacağımıza inanıyorum" şeklinde konuştu.

Çavuşoğlu, vize serbestisine ilişkin gelişmeleri de ele aldı. "Bizim vatandaşlarımız Avrupa ülkelerine vizesiz seyahat etmeyi hak ediyor" diyen Çavuşoğlu, yeni pasaportların tanınmasıyla birlikte kriterlerin 6'ya düştüğünü aktardı.

Fransa'daki 'sarı yelekliler' olayına değinen Çavuşoğlu, "Avrupa'nın güvenliği bizim için de önemli" diye belirtti.

BAKANLARDAN ORTAK AÇIKLAMA

Toplantı sonunda 4 bakan birlikte basın toplantısı düzenledi.

Toplantıda konuşan Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, "Yeni dönemde niteliği artıracağız. Niteliği artıracağımız faaliyetlere yoğunlaşacak. Ocak ayında strateji belgesini açıklayacağız" dedi.

Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetiyle ilgili bir soruya yanıt veren Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Bugüne kadar Türkiye'nin sergilediği tutum takdir edilmiştir. Son derece şeffaf bir soruşturma sürecini yürütüyoruz. Biz adalet arayışı içerisindeyiz. Suudi Arabistan'dan bugüne kadar bir işbirliği göremedik. Henüz Kaşıkçı'nın cesedi yok, yerli işbirlikçileri ortada yok. Uluslararası soruşturma yapılması için talepler gelmeye başladı" diye konuştu.

Bakan Çavuşoğlu, Fırat'ın doğusuna gerçekleştirilmesi planlanan operasyon hakkında ise "Yapılan planda Münbiç'ten sonra Fırat'ın doğusuna da uygulanmasıdır. Bunun dışındaki hiçbir çalışma tutmaz" ifadelerini kullandı.

SOYLU: BİZ AVRUPA'NIN İYİLİĞİNİ İSTİYORUZ

Terörle mücadele kanunu hakkında açıklama yapan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Güneyimizde bir ABD gerçeği var, Suriye gerçeği var, Irak gerçeği var, DEAŞ gerçeği, PYD gerçeği var. AB sınırında böyle bir gerçek yok. Diğer ülkelerin de böyle bir gerçeği söz konusu değil. Terörle mücadele bizim vazgeçilmezimizdir. Terörle mücadelede önemli bir kazanım elde etmiş durumda Türkiye. Biz Avrupa'nın iyiliğini istiyoruz" dedi.

ALBAYRAK'TAN GÜMRÜK BİRLİĞİ AÇIKLAMASI

Gümrük Birliği'nin güncellenmesinin çok önemli olduğunun altını çizen Bakan Albayrak "Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği'nin güncellenmesi konusunda yoğun diplomasi yürütüyoruz" dedi.

"Bugün dünden yarın da bugünden daha iyi olacak" diyen Bakan Albayrak, dengelenme sürecinin çok daha iyi bir noktaya gittiğini söyledi. Albayrak "Dengelenme süreci kasım ve aralıkta daha güçlü noktaya gelecek" diye konuştu. Ödemeler dengesi verilerini de değerlendiren Albayrak "2.77 milyar dolarlık cari fazla ile tüm zamanların rekorunu kırarak bu sürecin attığımız adımlarla ne kadar sağlam şekilde ilerlediğimiz görülüyor" dedi. Albayrak yıl sonunda cari dengenin 30 milyar doların altına ineceğini söyledi.

TBMM Genel Kurulu'nda devam eden 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'ne de değinen Bakan Albayrak "2019 bütçesinin en önemli maddesi tasarruf ve verimlilik" dedi.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ise Avrupa Birliği ile yürütülen Gümrük Birliği anlaşmasına ilişkin olarak şunları söyledi:

"Geçtiğimiz yıl aralık itibariyle bugünkü iklim aynı nokta değil. İlişkiler değişebiliyor. 28 Şubat gibi 3. Yüksek Düzeyli Diyalog Toplantısını gerçekleştirmek istiyoruz. Dünyada ticaret işbirlikleri, yeni ticaret düzeyine dayalı konvansiyonel işbirlikleri dolayısıyla dinamik bir döneme giriyoruz. Bizim Gümrük Birliği geçmişimiz çeyrek asra dayanıyor. Türkiye'nin mevcut istihdam gücü, yetişmiş insan kaynağıyla ülkesine ve bölgesine işbirliği açısından çok daha geniş fırsat yelpazesi ortaya koyan bir Türkiye var. Ümit vadeden bir süreç ortada. Bu noktadaki taleplerimizi, karşılıklı kazan kazan taleplerimizi çok daha güçlü dile getireceğiz. Yaşanan sıkıntılarla ilgili bizler çok daha etkin, yeni işbirliği alanları... Karşılıklı ilişkide karşı denilen muhatabın güçlü duruşu ve istikrarı da önemli. Siyasi iklim, kararsızlıklar önümüzdeki sürecin handikapları olarak yer alıyor. Sonuna kadar Türkiye'yi daha ileriye taşımak için çalışmaya devam edeceğiz."

ORTAK BİLDİRİ

Toplantı sonunda yayınlanan bildiride şu ifadeler yer aldı:

"Reform Eylem Grubu’nun (REG) beşinci toplantısı, Avrupa Birliği Başkanlığımız eşgüdümünde Adalet Bakanımız Sayın Abdulhamit Gül’ün ev sahipliğinde, Dışişleri Bakanımız ve Başmüzakereci Sayın Mevlüt Çavuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Dr. Berat Albayrak ve İçişleri Bakanımız Sayın Süleyman Soylu’nun katılımları ile 11 Aralık 2018 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilmiştir.

Toplantıya, TBMM Adalet Komisyonu Başkan Vekili Sayın Yılmaz Tunç, TBMM İçişleri Komisyonu Başkanı Sayın Celalettin Güvenç, TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Sayın Volkan Bozkır, TBMM AB Uyum Komisyonu Başkanı Sayın Mehmet Kasım Gülpınar, Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Başkanı Sayın İsmail Emrah Karayel, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Türk Grubu Başkanı Sayın Akif Çağatay Kılıç, Kamu Başdenetçisi Sayın Şeref Malkoç, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Başkanı Sayın Süleyman Arslan, Kişisel Verileri Koruma Kurumu Başkanı Prof. Dr. Sayın Faruk Bilir ve Cumhurbaşkanlığı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Başkanı Sayın Salih Tanrıkulu katılmıştır. Ayrıca Cumhurbaşkanlığı üst düzey temsilcileri iştirak etmiştir.

29 Ağustos 2018 tarihinde düzenlenen IV. Reform Eylem Grubu’nda da vurguladığımız üzere, Türkiye, AB üyeliğini hedeflemektedir ve bu kapsamda çalışmalarına kararlılıkla devam etmektedir. Bugün gerçekleştirdiğimiz toplantıda IV. REG toplantımızda aldığımız kararlar gözden geçirilmiş ve önümüzdeki süreçte hangi adımların atılabileceği kararlaştırılmıştır.

Katılım müzakere sürecimiz her ne kadar siyasi olarak engellense de Türkiye, AB standartlarına uyum için çalışmalarını kararlılıkla sürdürecektir. Reform sürecimizdeki bir diğer önceliğimiz Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisinin denetim sürecinden çıkmaktır.

IV. REG toplantımızda karar verdiğimiz üzere, Adalet Bakanlığımız yargı alanında yol haritamızı teşkil edecek Yargı Reformu Stratejisinin güncellenmesi sürecinde son aşamaya gelmiştir. Katılımcı bir yaklaşımla sürdürülen çalışmalarda yargıyla ilgili tüm paydaşların görüş ve önerileri alınmış olup ayrıca Avrupa Konseyi ve AB ile ayrıntılı çalışmalar yapılacaktır.

Yargının etkinliğinin ve verimliliğinin artırılması önceliğimiz doğrultusunda, IV. REG toplantımızı takiben, istinaf mahkemelerinin sayısı 9’dan 11’e çıkarılmış ve yargıda hedef süre uygulamasına geçilmiştir. Ocak 2019 itibariyle her bir soruşturma ve dava için öngörülen hedef süre taraflara tebliğ edilmeye başlanacaktır.

Türkiye Adalet Akademisinin reforme edilerek yeniden yapılandırılmasına ilişkin çalışmalar yürütülmektedir.

Adalet Bakanlığımız, önümüzdeki dönemde hakim/savcı sayısını Avrupa Konseyi Adaletin Etkinliği Komisyonu (CEPEJ) tarafından kabul gören standartlar doğrultusunda artırmayı hedeflemektedir. Adalet Bakanlığımız, 2023 yılına kadar, hakim/savcı adaylarının alımları konusunda gerekli planlamaları yapmıştır. 2019 yılında 1000 adlî yargı hâkim ve savcı adayı, 500 avukatlık mesleğinden hâkim ve savcı adayı, 100 idari yargı hâkim adayının belirlenmesi için; 29 Aralık 2018 tarihinde Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yazılı merkezi sınav gerçekleştirilecektir. Hali hazırda, eğitim almakta olan 2874 hakim/savcı adayı bulunmaktadır. Adalet Bakanlığımız, hakim ve savcı adaylarının gerekli kişisel, mesleki ve iletişim becerileri ile donatılarak, mesleğe kazandırılması konusunda en uygun modelinin belirlenmesi için Hukuk Fakülteleri, Yükseköğretim Kurumu, Hakim ve Savcılar Kurulu ve Türkiye Barolar Birliği başta olmak üzere ilgili tüm paydaşların katılımı ile toplantılar yapmakta; AB iyi uygulama örneklerini araştırmaktadır.

Temel hakların korunmasını güçlendirmek üzere uygulama süresi Mart 2019’da dolacak olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi İhlallerinin Önlenmesine İlişkin Eylem Planını 2019 yılının ilk çeyreğinde güncelleme kararı aldık. Planın güncellenmesi sürecinde, Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu dahil tüm paydaşların görüş ve önerileri alınacaktır.

Temel hakların ve özgürlüklerin evrensel ölçüt ve uygulamalar ışığında geliştirilmesi bağlamında Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nu daha etkin ve işlevsel kılmaya yönelik politika ve tedbirlere “2019 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı” kapsamında yer verilmiştir. Bu bağlamda Kurum’un personel, mali, teknik ve fiziki altyapısının güçlendirilmesi amaçlanmaktadır.

Roman vatandaşlarımızın yaşam koşullarının iyileştirilmesi kapsamında yürüttüğümüz çalışmalara hızla devam etmekteyiz. Bu kapsamda, Türkiye-AB Roman Seminerine 2019 yılı içerisinde ülkemizde ev sahipliği yapacağız.

IV. REG kararı doğrultusunda, kalan yükümlülüklerimiz kapsamında çalışmalarımızı son dönemde yoğunlaştırdık ve her bir yükümlülük için çalışma grubu oluşturduk. Çalışma Gruplarımız, ikinci tur toplantılarını tamamladılar.

Son REG toplantımızdan bu yana, “Çipte parmak izi bilgisi içeren uluslararası biyometrik pasaportlara geçiş” yükümlülüğümüzün karşılandığı Avrupa Komisyonu tarafından teyit edilmiştir. Kalan altı yükümlülüğümüz çerçevesinde çalışmalarımız devam edecektir.

Vize Serbestisi Diyaloğu kapsamında önemli bir adım daha attık. Ağır Suçlar ve Terörizmle Mücadele Konusunda Europol ile yetkili Türk Makamları Arasında Kişisel Verilerin Değişimine Dair Türkiye-AB Anlaşmasının akdedilmesine ilişkin müzakerelere 30 Kasım’da Brüksel’de başladık. Bu sayede hem Vize Serbestisi Diyalogunda bir yükümlülüğü daha yerine getireceğiz hem de terörle ve organize suçlarla mücadelede AB’yle işbirliğimizi arttırmış olacağız.

Eş zamanlı olarak, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında çalışmalarımız teknik seviyede devam ediyor.

Kalan yükümlülüklerimiz kapsamında ayrıca geçtiğimiz dönemde kadük olan “TBMM Üyeliği Etik Kanun Teklifi”nin TBMM’de yeniden gündeme alınması konusunu da toplantımızda ele aldık. Söz konusu Teklifin canlandırılması konusunda en kısa zamanda Yüce Meclisimizin desteğini bekliyoruz.

Çalışmalarımızı yoğunlaştırdığımız bu süreçte, önemli işbirliği alanlarımızda AB ve Avrupa Konseyi ile temaslarımız en yüksek seviyede devam etmektedir.

22 Kasım tarihinde AB ile gerçekleştirdiğimiz Üst Düzey Siyasi Diyalog toplantısında, siyasi reform sürecimizdeki son gelişmeleri, göç, vize serbestisi ve terörle mücadele dahil olmak üzere önemli konuları ele aldık. REG’in yeniden toplanmaya başlaması, muhataplarımızca memnuniyet ile karşılanmış ve ülkemizin hukukun üstünlüğü ve temel haklar alanlarında reformları hızlı bir şekilde hayata geçirme hususunda sergilediği tutumun altı çizilmiştir. AB tarafı, Avrupa Konseyi ile ülkemiz arasında, Gayriresmi Çalışma Grubu toplantıları dahil olmak üzere, işbirliğinin devam ettirilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirmiştir.

Avrupa Konseyi yetkilileri ile Adalet Bakanlığımız arasında 4-5 Ekim tarihlerinde Ankara’da düzenlenen Gayriresmi Çalışma Grubu toplantısında Yargı Reformu Stratejisinin güncellenmesinden OHAL sürecinde alınan tedbirlere kadar çeşitli konular ele alınmıştır. Avrupa Konseyi, İnsan Hakları Tazminat Komisyonu’nun yetki alanının genişletilmesi ile dostane çözüm ve tek taraflı deklarasyon sonucu verilen AİHM kararı sonrasında yeniden yargılama ve soruşturma açılması imkanlarının genişletilmesine yönelik atılan adımları memnuniyetle karşılamıştır.

25 Temmuz 2018 tarihinde 7145 sayılı Kanunla Tazminat Komisyonunun yetkisinin genişletilmesinin ardından, Anayasa Mahkemesi, bu yolu tüketilmesi gereken olağan başvuru yolu kabul etmiş ve kabul edilemezlik kararları vermiştir. Tazminat Komisyonu da başvuruları almaya başlamıştır.

Ayrıca, OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu, Avrupa Konseyi nezdinde temaslarda ve bilgilendirmede bulunmak üzere 29 Kasım 2018 tarihinde Strazburg'a bir çalışma ziyareti gerçekleştirmiştir.

Türkiye-AB arasında 28 Kasım tarihinde Brüksel’de Ortaklık Komitesi düzenledik ve ilişkilerimizin birçok boyutunu ele aldık. Ortaklık Konseyi’nin de önümüzdeki aylarda toplanmasını bekliyoruz.

Türkiye-AB Terörizmle Mücadele İstişareleri kapsamında hazırlanan Eylem Listesi doğrultusunda Adalet Bakanlığımız ile Eurojust arasında diyalog güçlendirilmiş ve karşılıklı ziyaretler planlanmıştır. Adalet Bakanlığımızın temsilcileri 16 Kasım’da Eurojust’ı ziyaret etmiş; 10 Aralık’ta da Eurojust temsilcileri ülkemize çalışma ziyareti gerçekleştirmişlerdir. Eylem Listesinde yer alan bir diğer faaliyet olarak, 11 Aralık’ta (bugün) Avrupa genelinde radikalleşmeyle mücadele alanında rol oynayan uzmanları ve kurumları bir araya getiren "Radikalleşme Farkındalık Ağı-RAN" ile Ankara’da bir çalıştay düzenlenmektedir. Ayrıca, Emniyet Genel Müdürlüğümüz tarafından Europol ve AB üyesi ülkelerin temsilcilerinin katılımıyla 17-18 Ekim tarihlerinde bir çalıştay düzenlenerek, ülkemizde ve AB ülkelerinde faaliyet gösteren terör örgütleri ve organize suç şebekeleri hakkında bilgi paylaşımında bulunulmuştur.

Avrupa Komisyonunca iyi düzeyde ilerleme kaydettiğimiz belirtilen Adalet, Özgürlük ve Güvenlik Faslında (24. Fasıl) da çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Yabancılarla ilgili göç stratejilerini belirlemek, koordinasyonunu ve uygulamasını takip etmekle görevli Göç Kurulunun ilk toplantısı, 21 Kasım 2018 tarihinde gerçekleştirilmiş ve Milli Göç Strateji Belgesinin hazırlıkları başlamıştır. Bir önceki REG toplantımızda mutabık kaldığımız üzere, 2019-2021 yıllarını kapsayacak Organize Suçlarla Mücadele Eylem Planının 2019 yılı Ocak ayında onaylanması hedeflenmektedir.

18 Mart Türkiye-AB Mutabakatı çerçevesinde, ülkemizin yoğun çabaları sayesinde düzensiz göçün kontrol altında tutulması ve daha da önemlisi can kayıplarının önüne geçilmesi konusunda yakalanan istikrar sürdürülmüştür.

Mutabakat çerçevesinde, AB’ye katılım müzakerelerinin tekrar canlandırılması, Vize Serbestisi Diyalogunun hızlandırılması, Gönüllü İnsani Kabul Programının uygulanması, ülkemizde geçici koruma altında bulunan Suriyelilere mali yardımın hızlandırılması ve Gümrük Birliğinin güncellenmesi için müzakerelere başlanması konusunda AB’nin de taahhütlerini yerine getirmesini bekliyoruz. Gümrük Birliği’nin güncellenmesi müzakerelerinin bir an evvel başlaması hem AB hem de Türkiye’nin yararına olacaktır.

Göç yönetiminin salt güvenlik anlayışıyla değil, insani boyutuyla da ele alınması gerekmektedir. Marakeş’te Hükümetlerarası Konferans’ta kabul edilen Küresel Göç Mutabakatına, göçün tüm boyutlarını bütüncül ve kapsamlı bir şekilde ele alması ve uluslararası alanda daha etkin bir işbirliğinin geliştirilmesi bakımından önem atfediyoruz. Keza, dünyada en fazla mülteciye ev sahipliği yapan ülke olarak, 17 Aralık 2018 tarihinde BM Genel Kurulu’na sunulacak olan Mülteciler Konulu Küresel Mutabakatı’nı da, mülteciler konusunda yük ve sorumluluk paylaşımı bağlamında somut adımlar atılması için önemli bir referans belge olarak görüyoruz ve bu açıdan tam olarak uygulanmasını yakından takip edeceğiz.

30 Kasım 2018 tarihinde Brüksel’de yapılan Sığınmacı Mali İmkanı Yönlendirme Komitesi toplantısı ile 3 milyar Avro tutarındaki ikinci dilimin sektörlere dağılımı konusunda AB tarafı ile ön mutabakat sağlanmıştır. İkinci dilimin en kısa zamanda hızlı bir şekilde harcanmaya başlanmasını bekliyoruz.

Türkiye-AB Katılım öncesi mali yardımlar (IPA) çerçevesinde bugüne kadar yargı, temel haklar, göç ve sınır yönetimi alanında önemli projeler hayata geçirilmiştir. Katılım müzakereleri siyasi nedenlerle engellenmekteyken, mali yardımlar AB’ye uyum sürecimizde önemli bir enstrüman olmaya devam etmiştir. Reform ve AB’ye uyum adımlarını canlandırdığımız bu süreçte, IPA fonlarında kesintiye gidilmesi kararıyla, AB’nin Türkiye’deki görünürlüğü azalacak ve özellikle öğrenciler, yereldeki paydaşlar ile sivil toplum örgütlerinin AB’deki muadilleri ile etkileşimleri kısıtlanacaktır. Önümüzdeki süreçte, AB’nin bu yaklaşımından vazgeçmesini, aksine, çabalarımızı teşvik edici şekilde siyasi, mali ve teknik desteğini artırmasını bekliyoruz.

Reform Eylem Grubu, 18 Aralık’ta Enerji, 15 Ocak’ta Ulaştırma, 28 Şubat’ta da Ekonomi alanında Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Diyalog toplantılarının ve 18-20 Aralık’ta Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu toplantısının yapılacak olmasını memnuniyetle not etmiştir.

Ayrıca, Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılması sürecindeki gelişmeler yakından takip edilmektedir. Brexit’in ülkemize olabilecek etkilerini ele almak ve bu bağlamda çıkarlarımızı en iyi şekilde korumak amacıyla Birleşik Krallık tarafı ile çalışma grupları oluşturulmuş, keza Üst Düzey Brexit Diyalogu tesis edilmiştir.

Bir sonraki REG toplantısının Hazine ve Maliye Bakanlığımız ev sahipliğinde 2019 yılının ilk yarısında gerçekleştirilmesi kararlaştırılmıştır."