Rize Fındıklı'da HES protestosu

RİZE'nin Fındıklı ilçesinde, doğal sit alanı Arılı Vadisi'nde yapılmak istenen hidroelektrik santral (HES) projesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu toplantısı yapıldığını belirten Fındıklı Dereleri Koruma Platformu üyeleri, protesto gösterisi düzenledi.

Fındıklı ilçesi Dörtyol kavşağında toplanan Fındıklı Dereleri Koruma Platformu üyeleri, doğal sit alanı Arılı Vadisi'nde yapılmak istenen hidroelektrik santral projesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda gerçekleştirildiği belirtilen İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu toplantısını protesto etti.

'Fındıklı dereleri özgür akacak' pankartı açan grup, 'Dereler özgürdür, özgür akacak' sloganları atarak, alkışla tempo tuttu.

Platform üyesi Avni Ertaş, Komisyon toplantısının tepkiler nedeniyle ilçede yapılamadığını belirterek, "Fındıklı'da, 12 yıldır süren bir HES mücadelesi var. Bugün ilk defa Fındıklı'da yapılamayan toplantıların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda yapılacağını duyduk. Biz de o toplantıya bir tepki olarak, aynı zamanda Ankara'ya ses vermek amacıyla bir eylem yaptık.

Bugün Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda yapılan toplantıyla ilgili 'Fındıklı halkının tepkisi nedeniyle toplantı yapılamamıştır' diye bir ibare yer alıyor ve yetkili kişilerin imzası da var. Vadilerde proje yapamayanlar, masa başında proje yapanlar, bu konuda ÇED toplantılarında halkı bilgilendirmeyenler, bugün Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda bir toplantı yaparak, HES ile ilgili 629 sayfalık raporu elden geçirip değerlendirmek istemişler. Raporda da 'Fındıklı halkının tepkisi nedeniyle toplantı yapılamamıştır' ibaresi yer alıyor. Fındıklı'da bu toplantı yapılamadı, Arılı Vadisi'nde bu proje yapılamamış, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı neyi değerlendirecek? Bu şirket nasıl bu vadiye HES yapacak, anlamak güç" dedi.

'DERELER ÖZGÜRDÜR, ÖZGÜR AKACAK'

Küçük yaşlarda annesinin sırtında derelere gittiğini söyleyen eylemci Volkan Yılmaz ise dereye kavuştuğunda kendisini annesine kavuşmuş gibi hissettiğini belirtti. Yılmaz, "Ben dereye kavuştuğumda, anneme kavuşmuş gibi hissederdim, ikinci evimdi orası. Eminim ki birçok insan evinin yakılıp yıkılmasını istemez. Ben de bu yüzden evimin yakılıp yıkılmasını istemiyorum. Kimseye de satılık evimiz yok. Dereler özgürdür, özgür akacak" ifadelerini kullandı.

HES protestosuna katılan Melahat Alişan (75) ise "10 yıldır dere kenarında yattım kalktım. Bu seneye kadar dereyi bekliyorum. Ben derelerin annesiyim. Meclis'e buradan selam ediyorum, bakanlara, yöneticilere; bunun bir çaresine baksınlar" şeklinde konuştu.

Hikmiye Bayraktar (85) da, dereleri vermek istemediklerini söyleyerek, "Dere bizim. Erkeklerimizin arkasındayız, ne yapacaklarsa biz de onların peşindeyiz" diye konuştu.

Grup, konuşmaların ardından dağıldı.

DANIŞTAY'DAN İPTAL

Rize'nin Fındıklı ilçesinde, 8 ayrı HES projesi yapımının planlandığı Arılı Vadisi, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Trabzon Bölge Kurulu tarafından 18 Şubat 2010 tarih ve 2536 sayılı kararıyla 1'inci ve 3'üncü derecede doğal sit alanı ilan edildi.

HES yapımcı firmalarından birinin Rize İdare Mahkemesi'nde açtığı davada, mahkeme, 6 Aralık 2011'de, doğal sit kararı için 'yürütmeyi durdurma' verdi.

Danıştay 14'üncü Dairesi, itiraz üzerine oy birliği ile mahkemenin kararını 10 Temmuz 2012'de iptal ederek, vadinin 1'inci ve 3'üncü derecede doğal sit alanı olarak kalmasını sağladı.

Şirketin, Arılı Vadisi üzerinde geliştirdiği Çatak Regülatörü ve HES projesinin 'üretim lisansı', Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun 03.08.2017 tarihli kararı ile iptal edildi.

Bu kararlara rağmen bir başka enerji şirketi vadide HES projesi geliştirdi. Proje için düzenlenmek istenen Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreci yöre sakinlerinin tepkisi üzerine gerçekleştirilemedi.