DEM Parti'den Instagram Yasağı Tepkisi: Karar Hukuki Değil!

DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk TBMM’de düzenlediği basın açıklamasında Instagram’a getirilen erişim yasağını eleştirdi.

Çelenk, Instagram yasağının küçük işletmelere zarar verdiğini belirtirken, SMA hastası çocuklar için yapılan yardım kampanyalarının da bu yüzden sekteye uğradığını söyledi.

Çelenk, basın açıklamasında şunları söyledi:

“2 Ağustos Cuma sabahı, 58 milyon vatandaşın kullandığı dünyanın en popüler sosyal platformlarından Instagram, nedeni bilinmeyen bir şekilde yasaklandı ve ortada bir mahkeme kararı bile yok. Ulaştırma Bakanı yasak kararının katalog suçlar nedeniyle alındığını söylüyor. Ancak, hangi katalog suç işlendi? 5651 Sayılı Yasa kapsamında, internet ortamında yapılan yayınlarla ilgili katalog suçlar son derece net biçimde sayılmıştır. Bu suçların da kapatmayla sonuçlanması için mahkeme kararı gerekir. BTK Başkanı tarafından res’en erişim engeli kararı getirilmesinin hangi suçları kapsadığı da tanımlıdır. Instagram’da bu kapsamda hangi katalog suç vuku buldu. Bu Instagram’a bildirildi mi, bu konuda bir uyarı yapıldı mı ve yanıtı ne oldu? Maalesef bu soruların yanıtları yok. Eğer ortada bir suç varsa bu mahkeme kararıyla belirlenmişse ilgili paylaşıma erişim yasağı getirilmesi gerekir. Eğer birileri suç işliyorsa suçun şahsiliği ilkesi gereğince bu suç kişiyi bağlar ve ona yönelik bir işlem yapılır ancak burada milyonlarca yurttaşa yönelik cezalandırma içeren bir karar alındı.”

'YASAK KARARI HUKUKİ DEĞİL'

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un Instagram ile ilgili sözlerini hatırlatan Çelenk, kararın hukuki değil siyasi olduğunu söyledi. Çelenk, “Yasak kararı Fahrettin Altun’un Instagram’ı eleştirmesi sonrası getirildi. Hani bu yasak kararı katalog suçlarla ilgiliydi. Cumhurbaşkanı da yasak kararının hukuki olmadığını gösteren açıklamalar yaptı” dedi.

'CUMHURBAŞKANI DA VPN MI KULLANIYOR?'

Instagram’a uygulanan erişim yasağı sonrası milyonlarca yurttaş bu yasağı aşmanın yollarını arıyor. Bu yollardan birisi de VPN kullanımı. Tüm ülkenin bu kararla VPN’e muhtaç olduğunu söyleyen Çelenk, yasağın ilk günün de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Instagram üzerinden paylaşım yapmasını hatırlatarak şunları söyledi:

“Bu yasak kararı, iktidar baskı ve yasak politikasının son halkasıdır. Maalesef siyasi iktidar yurttaşlarımızı güvenilir olmayan VPN, "Virtual Private Network"e mecbur bırakıyor. Bu uygulamaların çoğu da maalesef güvenli değil. Şimdi buradan tüm kamuoyu önünde sormak istiyorum. Sayın Cumhurbaşkanı da mı VPN mi kullanıyor? Cumhurbaşkanı erişim yasağının ilk gününde Instagram’dan ‘Hayırlı cumalar’ mesajı paylaştı. Sonra da mesajı sildi.”

Instagram yasağının ekonomik boyutuna da değinen Çelenk, binlerce işletmenin satışlarını Instagram üzerinden yaptığını söyledi.

SMA hastası çocukları olan ailelerin kampanyalarının önemli bir ayağını da Instagram oluşturuyordu. İktidarın aldığı yasak kararı sonrası bu kampanyalar da engellenmiş oldu. Bu durumu hatırlatan Çelenk, “Değerli arkadaşlar Instagram’ın engellenmesiyle birlikte bu platform üzerinden düzenlenen yardım kampanyaları da engellendi. Burada en çok, kampanya yapanlardan birisi de valilik onaylı yardım kampanyası yapan SMA hastası çocuklu ailelerdi. Bu kararla bu aileler şu an yardım toplayamıyor. SMA hastalığı genetik bir hastalıktır ve tedavi süreci oldukça maliyetlidir. Bu platformlarda yaşanan engellemeler sadece ifade özgürlüğünü ve iletişim hakkını değil, aynı zamanda ailelerin umutlarını da ortadan kaldırıyor. Sağlık Bakanlığı, bu pahalı tedaviyi maalesef karşılamıyor ve yalnız kalan aileler, şimdi tamamen destekten mahrum bırakılmış durumda” dedi.

'AYM KARARLARI UYGULANMIYOR'

İktidarın geçmiş yıllarda aldığı erişim yasağı kararlarını eleştiren Çelenk, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) bu doğrultuda aldığı kararlarının ise uygulanmadığına dikkat çekti. Çelenk, kararların Türkiye’ye bir faydası olmadığını belirtti:

“YouTube, Wikipedia, X (eski adıyla Twitter) ve Ekşi Sözlük gibi platformların yasakları en bilinen örnekleridir. Bazı platformlar yıllarca yasaklı kaldı. İktidar, mahkeme kararı olmadan keyfi bir şekilde vatandaşların ifade ve iletişim özgürlüğüne ipotek koyuyor. Bu yasaklar, Türkiye'yi özgürlüklerin kısıtlandığı ve korkulan ülkelerle aynı seviyeye getiriyor. Basın ve ifade özgürlüğünün en önemli araçlarından olan sosyal medya platformlarına yönelik yasaklarda, Rusya, Çin ve İran gibi ülkelerle yarışıyoruz. Yurttaşlarımız bunu mu hak ediyor? AYM bu kapatmalar ve yasaklarla ilgili her seferinde hak ihlali kararı veriyor. Örneğin AYM’nin Youtube kararı yine AYM’Nin Wikipedia kararı var. Ancak iktidar AYM’yi umursamıyor.”

Türkiye’de booking.com, uber, paypall gibi uygulamalar uzun süredir yasaklı. Bu uygulamalara yönelik yasak kararlarını hatırlatan Çelenk, iktidarın ülkeyi açık bir cezaevine dönüştürmeye çalıştığını söyledi. Çelenk, “AKP İktidarı bize bu yasakları dayatabilir, ancak biz sonuna kadar bu yasakçı zihniyetle mücadele edeceğiz. Asla ifade ve iletişim özgürlüğünden vazgeçmeyeceğiz.”

Çelenk, basın toplantısında Ulaştırma Bakanı ve BTK yetkililerinin acilen kamuoyunu şeffaf şekilde bilgilendirmesi gerektiğini belirterek yetkililere şu soruları yöneltti:

-Yaptığınız açıklamada Instagram’ın katalog suçlar nedeniyle yasaklandığını açıkladınız. Instagram’da hangi katalog suçlar işlendi? 5651 Sayılı Yasa kapsamında internet ortamında yapılan yayınlar ve bu yayınlarla ilişkili katalog suçlar son derece tanımlıdır. Mahkeme kararı gerektirir, res’en kapatmaların da hangi suçları kapsadığı tanımlıdır. Instagram’da bu kapsamda hangi katalog suç vuku buldu. Bu Instagram’a bildirildi mi?

-Hukuka dair anlayış, Eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun “Ya arkadaş, mahkeme kararı bizim arkamızdan gelsin” anlayışı mı oldu?

-Instagram’daki katalog suç olabilecek gönderilere mahkeme kararıyla hukuka uygun erişim yasağı getirmek varken neden 58 milyon vatandaşı cezalandırdınız?

-Uzmanlara göre bu yasak nedeniyle Türkiye’de e-ticareti günde 2 Milyar Türk Lirası zarar ediyor. Bu zararlar nasıl karşılanacak?

-Yasak kararı sonrası kampanyaları valilik onaylı SMA hastası ailelerin yaşadığı mağduriyet düşünüldü mü? Bu ailelerin kampanyalarına gelen desteğin yüzde 70’i bu platformdan geliyordu.