Hasadı Başladı Yüzler Gülüyor: 1000 Liradan Satışa Çıktı
Bu yıl ada çayı hasadı, geçen yıla kıyasla yarı yarıya düştü. Kuraklık nedeniyle bitkinin ömrü kısalırken, fiyatlar da yükseldi. Sarıca, iklim değişikliğinin tarım üzerindeki etkilerini vurgulayarak, su tasarrufu sağlamak ve damlama sulama sistemlerine geçiş yapmanın önemini ifade ederken, ada çayı yağının litre fiyatında rekor artış oldu.
İlkbahar ve haziran ayında yeterince yağış alamayan Burdur'da yetiştirilen Anadolu ada çayında verim, geçen yıla göre yaklaşık yüzde 60 oranında azalırken, adaçayı hasadı fiyatında büyük bir artış yaşandı.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün 2024 Haziran Ayı Alansal Yağış Raporu'na göre, Akdeniz Bölgesi haziranda sadece 6,4 milimetre yağış aldı. 2023 Haziran ayında 48,3 milimetre olan yağış miktarı, bu yıl normalin yüzde 70 ve geçen yılın yüzde 87 altında kaldı. İlkbahar yağışları da mevsim normallerinin yüzde 11 altında, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 40 azaldı.
Burdur'un Yeşilova ilçesinde geçen yıl bol yağış nedeniyle boyları 1,5 metreye ulaşan ve silaj makineleriyle hasat edilen Anadolu ada çayı, bu yıl yetersiz yağış nedeniyle gelişim gösteremedi. Geçen yıl aşırı büyümeden ötürü hasat dönemi yaklaşık bir ay erkene alınmıştı, ancak bu yıl verim düşük kaldı. Hasat sırasında boyları sadece 30 santimetreye ulaşan ada çayları, zeminle temas eden tamburlu traktörlerle biçiliyor. Çiftçiler, sıcağın yanı sıra tozla da mücadele etmek zorunda kalıyor.
Güneşte kurutulup elenen ada çayının kurusu ve yağı, Avrupa başta olmak üzere ABD, Kanada, Uzak Doğu ve bazı Asya ile Afrika ülkelerine ihraç ediliyor. Anadolu ada çayı, özellikle Avrupa ve Amerika pazarında yüksek talep görüyor.
YAĞININ LİTRESİ 1000 LİRA
Burdur'da 3.200 dekarda tıbbi aromatik bitki, 1.000 dekarda ise ada çayı üretimi yapan Öztürk Sarıca, bölgedeki susuz tarım uygulamalarının 19 yıldır yaygınlaştırıldığını belirtti. Sarıca, geçen yılki bol yağışların ada çayının boyunu 1,5 metreye kadar çıkardığını hatırlatarak, bu yıl ise kuraklık nedeniyle bitkilerin yeterince büyüyemediğini ifade etti.
Bu yılki verimin oldukça düşük olduğunu vurgulayan Sarıca, iklim değişikliğinin tıbbi aromatik bitkiler üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekti. "Zamansız sıcaklık, soğuk ve yağışlar ada çayı ve diğer bitkilerin verimini ciddi şekilde etkiledi," diyen Sarıca, geçen yılki rekoltenin sadece yüzde 40'ını bu yıl elde edebileceklerini söyledi.
KURUSUNUN KİLOSU 50 LİRAYA SATILIYOR
Geçen yıl ada çayında 200 ton civarında kuru rekolte aldıklarını dile getiren Sarıca, şöyle konuştu:
"Bu yıl 70-80 ton civarında kuru ada çayı hasadımız olacak. Buna bağlı olarak tıbbi aromatik bitkilerde fiyatlar yükselmiş durumda. Ada çayı yağının litre fiyatı bin liranın üzerinde. Kurusunun kilogramı ise 40-50 lira civarında seyrediyor. Bu fiyatlar daha da artacak gibi görünüyor çünkü hasat miktarları geçen yılın yarısından az. Belki gelecek yıl bir bakarsınız yağış fazla olur, çok ürün alırsınız fiyatlar düşebilir ancak bu sefer de diktiğiniz bitkilerin ortalama yaşam dirençleri düşüyor. Belki 15, 20, 30 yıl yaşayacak bitkiler, 8-10 yılda ömrünü tamamlıyor."
Sarıca, iklim değişikliğine karşı gerekli tedbirler alınamazsa tarımsal ürünlerin sürdürülebilirliği açısından dünyada büyük problemlerin kapıda olduğunu, su tasarrufuna yönelik geç kalınmadan susuz tarım ve damlama sulama sistemlerine geçilmesi gerektiğini kaydetti.
Kaynak: AA
