'Türkiye tarihinde mezun kartının iptal edilmesi diye bir dava türü bile yok'

Boğaziçi Üniversitesi’nin mensupları tarafından “kayyum” olarak nitelendirdikleri yönetimini eleştirdikleri ve üniversitenin işleyişini bozdukları gerekçesiyle bazı mezunların mezun kartları iptal edilerek üniversiteye girmeleri engellenmişti.

Mezun kartlarının iptali olarak Alternatif Mezuniyet Töreni, Cuma Nöbetleri ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilmişti.

Yönetim her ne kadar mahkemeye sundukları savunma dilekçelerinde mezun kartı iptalinin süresiz bir durum olmadığını ve mezun kartları iptal edilenlerin okula girebileceklerini iddia etse de okul girişlerinde bulunan ‘yasaklılar listesinden’ dolayı mezunlar hala okula alınmıyor.

MEZUN KARTI UYGULAMASINA İLİŞKİN KANUN VE YÖNETMELİK BULUNMUYOR

Gerçek Gündem’e konuşan Avukat Abdullah Tıkıç, mezunların kartlarının iptal edilmesinin birçok açıdan hukuka aykırı olduğunu söyledi. Tıkıç, mezun kartı uygulamasına ilişkin kanun, yönetmelik ya da idarenin aldığı herhangi bir kararın bulunmadığını belirtti.

Avukat Abdullah Tıkıç, geçen sene Boğaziçi Üniversitesi’ndeki protestolardan dolayı bursları kesilen yaklaşık 20 öğrencinin davalarını yürütmüştü. Tıkıç, bu sene de mezun kartı iptal edilen ve disiplin cezası alan öğrenci ile mezunların davalarına bakıyor.

“MEZUN KARTLARININ İPTAL EDİLMESİ İLE İLGİLİ DAVALAR TÜRKİYE TARİHİNDE BİR İLK”

Boğaziçi’ndeki mezun kartlarının iptali ile ilgili davaların Türkiye tarihinde ilk olduğunu söyleyen avukat, “Bu konuda mevzuat çalışması yaptım. Eski kararları inceledim, Türkiye tarihinde mezun kartının iptal edilmesi diye bir dava türü bile yok” diye konuştu.

Tıkıç, mezun kartlarının iptal edilmesinin Boğaziçi mezunlarının hak ve özgürlüklerini sınırlandırdığını söyledi ve ekledi:

“Mezun kartı iptal edilen kişiler ifade hürriyetleri gerekçe gösterilerek cezalandırıldılar. Mezun kartı iptal edilen mezunlar diğer mezunlara göre dezavantajlı duruma düşürülüyor ve Anayasanın güvence altına aldığı ‘eşitlik’ ilkesi yok sayılıyor.”

ÜNİVERSİTE TARAFINDAN ALINAN HUKUKSUZ KARARLAR MAHKEMELERCE İPTAL EDİLİYOR

Üniversite tarafından alınan hukuksuz kararların idare mahkemelerce iptal edildiğini belirten avukat Tıkıç, “Konusu suç olmadıkça, eğitim ve öğretim hürriyetini engellenmedikçe, bir üniversitenin fikir eylemelerine karşı kamu düzeni gerekçesiyle işlem yapması kabul edilemez” dedi.

Boğaziçi Üniversitesi mezunu ve film yapımcısı Yamaç Okur’un Twitter hesabı üzerinden yaptığı paylaşımlar nedeniyle mezun kartı iptal edilmişti.

“REKTÖRLÜĞÜN VERDİĞİ KEYFİ KARARLA KARA LİSTEYE GİRMİŞ OLDUM”

Gerçek Gündem’e konuşan Yamaç Okur, 26 Ağustos 2022’de okula girmeye çalıştığını ancak Kuzey Kapı’daki güvenlik görevlileri tarafından durdurulduğunu söyledi. Okur, güvenliklere okula girememesinin nedenini sorduğunda ise, isminin ‘kampüse giremeyecek mezunlar’ listesinde olduğu cevabını aldı:

“Uzun yıllar hizmet verdiğim üniversitemde Rektörlüğün verdiği keyfi, yazılı olmayan bir kararla kara listeye girmiş oldum. Bu engellemeyi sosyal medyadan kamuoyuna duyurdum ve Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü’ne dava açmaya karar verdim.”

MAHKEMEDEN ‘SOSYAL MEDYA HESABINDA YAPILAN PAYLAŞIMLAR İFADE HÜRRİYETİDİR’ KARARI

Okur’un açtığı dava 31 Mayıs 2023’te sonuçlandı. İstanbul 7. İdare Mahkemesi, “davacının yalnızca kişisel sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımdan ibaret eyleminin ise ifade hürriyeti kapsamında olduğu, bu eylemin de üniversitenin huzur ve işleyişinin bozacak mahiyette olmadığı anlaşıldığından dava konusu işlemde sebep yönünden hukuka uygunluk bulunmadığı” sonucuna vararak Okur’un üniversiteye girmesini ve yargılama giderlerinin davalı Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü tarafından karşılanmasını kararlaştırdı.

Verilen kararda, “ifade özgürlüğüne” dikkat çekilmesinin önemli olduğunu belirten Okur, Boğaziçi’nin çok kültürlü yapısının üniversitenin teamüllerine uymayan tepeden inmeci kararlarla son birkaç yılda önemli bir erozyona uğradığını ifade etti ve ekledi:

“Rektörlük tarafından öğrenciler, akademisyenler ve mezunlara yönelik keyfi kararlar alınmaktadır. Benimle ilgili Rektörlüğün yaptığı tasarrufu da böyle değerlendirmek gerek. Ciddiyetten uzak, keyfi alınan bir karar mahkeme kararıyla hukuka uygun bulunmamıştır. Üniversiteme tekrar girebileceğim için sevinçli; bir yıldır kampüse giremediğim ve öğrencilerle buluşamadığım için ise üzgünüm.”

İSTANBUL 8. İDARE MAHKEMESİ ÜNİVERSİTENİN KARARINI İPTAL ETTİ

Alternatif Mezuniyet Törenlerine katıldığı gerekçesiyle mezunların kartının iptal edilmesine ilişkin davada ise İstanbul 8. İdare Mahkemesi’nden ''Mezun kartının düzenlenmesine, askıya alınmasına veya süresiz iptal edilmesine ilişkin esaslar konusunda herhangi bir düzenleme yapılmadığı, tüm mezunlara verilen mezun kartının davacı özelinde iptal edilmesinin eşitlik ilkesi yönünden doğuracağı sonuçların göz önünde bulundurulması, bu kapsamda, anayasal ilke ve güvenceler çerçevesinde ayrımcılık yasağına ve ölçülülük ilkesine uygun hareket edilmesi gerektiği açık olmakla birlikte, hukuki güvenlik ve belirlilik ilkelerine aykırı şekilde herhangi bir öngörülebilir düzenleme olmaksızın davacı adına düzenlenen mezun kartının süresiz iptal edilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır” kararı çıktı.

Yani İstanbul 8. İdare Mahkemesi mezun kartı uygulamasının muhtemel etki ve sonuçlarının yeterli derecede öngörülebilir olmasının gerekli olduğuna dikkat çekerek, Anayasa’nın 2’nci maddesindeki ‘insan haklarına saygılı hukuk devleti’ atfıyla üniversitenin işlemini iptal etti.

“DAVADAN OLUMLU KARAR ÇIKTI”

Boğaziçi Üniversitesi’nden 2022 yılında mezun olan Sevgi Yakın’ın mezun kartı, alternatif mezuniyet törenine katıldığı gerekçesiyle iptal edilmişti. Gerçek Gündem’e konuşan Yakın, “Naci İnci, alternatif mezuniyet törenine katılanların mezun kartlarının iptal edileceğine dair tehdit maili göndermişti. Benim kartımın iptal olmasının nedeni alternatif mezuniyet törenine katılmam” diye konuştu.

Mezun kartının iptal olmasıyla ilgili açtığı davanın yakın zamanda sonuçlandığı belirten Yakın, “Davadan olumlu karar çıktı, karar benim lehime sonuçlandı” dedi.