YÖK'ün barajı kaldırma kararına tepkiler: Kontenjanlar boş, özel üniversitelere 'müşteri' lazım

Üniversite sınavında baraj puanının kaldırılması tartışmalara neden olurken, YÖK’ün 2018’deki raporu tartışmaları yeniden alevlendirdi. Söz konusu baraj puanının düşürülmesinin “eğitim kalitesini olumsuz yönde etkilediği” belirtilirken, “yükseltilmesi ise kalitenin yükseltilmesi adına önemli bir adım” olarak nitelendirilmişti. Konuyla ilgili CHP Eğitim Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Lale Karabıyık ve İYİ Parti Eğitim Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Şenol Sunat, Gerçek Gündem’e çarpıcı açıklamalar yaptı.

“İLK DEFA GERÇEK GÜNDEM’E AÇIKLIYORUM”

Sınava kısa bir süre kala barajın kaldırılmasını değerlendiren CHP Eğitim Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Lale Karabıyık “Baraj puanının düşürülme kararı açıklanmadan birkaç gün önce ben böyle bir duyum almıştım.” dedi. Karabıyık “Bu duyma inanmadım ya da inanmak istemedim. Nasıl olur diye düşünürken iki gün içinde bu açıklama geldi. Bu açıklamanın ardından bir duyum daha aldım ve bunu ilk defa size açıklıyorum. YÖK Yürütme Kurulu bir saatlik bir Zoom toplantısı gerçekleştiriyor. Bu bilgiler bize geldi, ben de bu duyumu soru önergesi olarak bugün verdim. YÖK Yürütme Kurulu acil toplanıyor ve bir saatlik bir Zoom toplantısı yapılıyor. Bu konuya sadece 15 dakika ayrılıyor ve müzakere açılmıyor. Yürütme Kurulu üyelerinin de olumlu ya da olumsuz herhangi bir görüşü alınmıyor. Dolayısıyla tartışılmadan verilen bir karar ve Millî Eğitim Bakanlığı’nın da bana göre bilgisi yok. Belki ÖSYM’nin dahi haberi olmayabilir. Böyle bir kararın alınabilmesi için bir etkinlik analizi bir projeksiyon yapmak gerekiyor. Yani geleceğe dair nasıl bir etki yaratacağı üzerinde çalışılması gerekiyor. Böyle bir etkinlik analizi bu hafta yapılırsa kesinlikle kabul etmeyiz. Bunun karar alınmadan önce yapılması gerekiyordu.” dedi.

BUNUN ALTINDA YATAN 4 NEDEN VAR

“Bunun altında bence 4 neden var” diyen Karabıyık “Bir tanesi bir seçim yatırımı olarak görülmesi. Maalesef eğitim sistemi de bir seçim aracı olarak kullanıldı. Ama Z Kuşağı bunu yutmadı çünkü farklı beklentileri var. İkinci sebep her yere fakülte açılması ve meslek envanteri yapılmadan bunun yapılması. Bu durum fakültelerin boş kalmasına neden oldu. Kadroları da yetersiz kaldı; öyle ki bir fakültede hem bölüm başkanı hem dekan hem rektör aynı kişi olabiliyor. Zaten Türkiye’deki akademisyenler kaçıyor, bu kaçış ortamında bu kadroların da doldurulması mümkün değil. Öğrenciler bu durumda bu fakülteleri tercih etmiyor ve çok fazla kontenjan boş kalıyor. Bunların doldurulması gerekiyor ve bu da bir yöntem.

ÖZEL ÜNİVERSİTELERE “MÜŞTERİ” LAZIM

Üçüncü neden ise özel üniversitelere “müşteri” lazım olması. Onlar nasıl oluyor bilmiyorum ama YÖK üzerinde büyük bir baskı kuruyorlar. Onların baskı uygulamasından ziyade YÖK ya da Saray bu baskının altında çok kalıyor. Bu da çok ilginç bir konu, vakıf üniversiteleri mi YÖK’ü şekillendiriyor yoksa YÖK mü vakıf üniversitelerini şekillendiriyor anlamıyorum. Bunun altında başka konular da çıkar ama bu başka bir konu.

Dördüncü neden ise ilköğretimden yükseköğretime her kademede AKP iktidarı döneminde eğitimin kalitesi ve niteliğinin düşmesi. Eğitime erişim imkânları zorlaştı, eşitsizlik derinleşti. Bu Covid başladığında olmadı, Covid ile gerçekler ortaya çıktı ve kriz daha da derinleşti. Bu niteliksizlik öğrencilerin sınav başarısına yansıdı. Bizim çocuklarımızın zekasında bir problem yok, eğitim sistemi kötü ve nitelikli eğitime erişimde eşitsizlik var. Onlar da bu başarısızlığın tartışılmamasını istedi ve herkesin üniversiteye girmesini sağlayacak böyle bir yol buldu.” değerlendirmesini yaptı.

YÖK BAŞKANININ AÇIKLAMALARI

Karabıyık “Bunlara rağmen YÖK Başkanı bana göre çok talihsiz bir açıklama yaptı ve dedi ki ‘öğrencilerin psikolojisi üzerinde baskı yarattığı için barajı kaldırıyoruz.’ Ben de dün sordum “Madem öğrencilerin psikolojisini düşünüyorsunuz, madem daha fazla öğrencinin okumasını istiyorsunuz o zaman neden sınav ücretlerini kaldırmıyorsunuz?” dedim. Bir sınav 345 lira, herkes ödeyemiyor, aileler yoksulluk içinde. Öğrencilerin psikolojisini düşünüyorsanız ortada bir barınma sorunu var, bunu çözmelisiniz. Ama o konuda da neler yaşandığını gördük. Bugün bir araştırma yayımlandı ve gördük, Türkiye’de gençlerin psikolojisi iyi değil. Zaten işsizlik var, eğitim sistemi kötü, Covid’in getirdiği sorunların derinleşmesi var. Bunların hepsi gençlerin psikolojisine yansıyor. Gençlerin psikolojisini düşünüyorsak tek sorunumuz baraj mı? Tüm gençlerin üniversiteye gitme hakkı tabii ki vardır. Ama nitelikli bir üniversite eğitimine eşit koşullarda ulaşması kaydıyla. Bunu barajı düşürerek sağlamaya çalışıyorsanız bu kendini kandırmak ve Z Kuşağı’nı aldatmaya çalışmaktır. Ama Z Kuşağı o kadar zeki ki, bunları yemiyor.” açıklamasını yaptı.

FEN EDEBİYAT’TAN DA ÖĞRETMEN ÇIKACAK

Sıralamaya bakılmayacak bölümlerdeki handikapa dikkat çeken Karabıyık; “Bazı bölüm ve alanlarda sıralamaya bakılacak, bazılarında ise sıralamaya bakılmayacak. Tıp, hukuk, mühendislik, öğretmenlik gibi bölümlerde başarı sıralaması olacak. Ancak İBB, Fen Edebiyat gibi fakültelerde sıralama olmayacak. Fen Edebiyat’tan da formasyon ile öğretmen çıkacak, yani başarı sıralaması olan yerden de olmayan yerden de öğretmen çıkacak. Bunların hepsi ataması yapılmayan öğretmenler havuzuna çarpan etkisi ile gelecek. Siz henüz binlerce öğretmenin atamasını yapmadan o havuza yeni öğretmenler ekliyorsunuz.” dedi.

Özel okulların bu durum karşısında avantajlı olduğunu söyleyen Karabıyık; “Bu durum özel okulların da işine gelebilir” diyen Karabıyık “Başarı puanının etkisi olacak bu da özel okulları ön plana çıkaracak bir durum. Bu ne kadar objektif ne kadar eşitlikçi bir durum belli değil. Türkiye’de tartışılması gereken konu baraj değil, eğitimin niteliği ve kalitesidir. Eğitimin kalitesini ve politikasını tamamen değiştirmeden bu hamleler çözüm değil.” dedi.

GÜNÜBİRLİK ALINAN KARARLAR

İYİ Parti Eğitim Politikaları Başkanı Şenol Sunat ise baraj puanı kararıyla ilgili “Günübirlik alınan kararlar. Ülke artık günübirlik alınan kararlardan yoruldu. Bunun sebebi pandeminin de etkisiyle geçen sene kontenjanların dolmaması olarak yorumlanabilir. Bu dönem de barajı kaldırarak kontenjanların dolmasını sağlamak istiyorlar gibi geliyor. Baraj zaten çok uzun yıllardır yok, sistem sürekli olarak değişiyor. Neticede kaliteli eğitim ilköğretimden başlayan bir süreç. Okulların değersizleştirilmesi, kalitenin düşmesi sürdükçe üniversite sınavlarında da bu sorunlar yaşanır. Gönül ister ki hiç sınav olmasın, sistem böyle kurulsun ki İYİ Parti olarak biz bu sistem üzerinde çalışmamızı yaptık. Sınav odaklı eğitimden süreç odaklı bir eğitime geçilmesi lazım. Hızlı kararlar alınıyor ve bu kararların neticesi hesaplanamıyor. Ben özellikle bunun bir siyasi popülistlik olduğunu düşünüyorum. Çocuklar bizim çocuklarımız, kimsenin mağdur olmasını istemeyiz ama baraj birdenbire sıfırlandı ve çocukların psikolojisi etkilendi. Türkiye’de her konuda bir belirsizlik var, bu da onlardan biri oldu.” değerlendirmesini yaptı.

ÖĞRENCİLER NE DİYOR?

Konuyla ilgili ulaştığımız Aleyna I. “Zaten öncesinde üniversiteye girmek çok kolaylaşmıştı. Şu an kimsenin bir şey yapmasına gerek kalmadı, herkes üniversite okuyabilecek. Bir de bunu sınavın hemen öncesinde açıkladılar ve bu durum hepimizi şaşırttı ve üzdü. Psikolojik olarak çok kötü etkilendik. Ailelerimiz artık üniversite okumanın boş olduğunu anlamıştı. Üniversite okumanın iş bulmaya etkisi olmadığını da anlamışlardı. Bu olaydan sonra çocuğunu üniversiteye göndermek istemeyenler bile olabilir.” dedi. Mağdur öğrenci “Öğrencilerin çoğu kredi alıyor, bu kredileri devlete geri öderken faizle ödüyor. Bu durum devlete kâr sağlıyor ve daha çok insanın üniversiteye gitmesi daha çok kâr demek. Bence bu karar bu nedenle verildi. Açılan üniversitelerde boşluk da oluştu, artık bu boşlukların da doldurulması için baraj kaldırılmış olabilir.” dedi.