Hazine'den mal satışı için 'konut sorunu' bahanesi

Yatırımlar ya da turizmi teşvik iddiasıyla Hazine’ye ait kıymetli taşınmazları bir bir elden çıkartan AKP iktidarı, şimdi de “yurttaşın konut sorununu çözme” bahanesiyle büyük satışa hazırlanıyor. İktidara geldikleri günden bu yana 347 milyon metrekare taşınmazın büyük bölümü, kamudan AKP’ye yakın isimlere geçti. Konut sorununun dillendirilmediği 2021’de satış rekoru kırıldı. Bu iktidar döneminde 2/B ile tarım arazilerinin dışında 346 milyon 736 bin 330 metrekare büyüklüğünde, 72 bin 847 taşınmazın satışı yapıldı.

Ülkede tüm hızıyla süren rant politikalarının en önemli enstrümanlarından biri de uzun yıllardır kamunun birikimleri ile var edilen taşınmazlar oldu. İktidara geldikleri günden bu yana denize sıfır kıymetli araziler, tarım arazileri ve kentlerin merkezlerinde yer alan konutlar ile arsalar satıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Milli Emlak Genel Müdürlüğü, hemen her gün uzun satış ilanları yayımlıyor.

AÇIK YA DA KAPALI

BirGün'den Nurcan Gökdemir'in haberine göre; müdürlük, Hazine’ye ait taşınmazlardan her yıl belirlenen tutarın altında olanları açık, üstündekileri ise kapalı teklif yöntemiyle satıyor. Satış rekorunun kırıldığı 2021 yılında 15 bin 510 açık artırma ihalesi sonucunda 10 bin 43 adet, 25 milyon 825 bin metrekare taşınmazın satışı yapıldı. 2020’de 17 bin 397 milyon metrekare büyüklüğünde 5 bin 780 adet taşınmaz satan iktidar, geçen yıl daha da hızlandı. 2021 sonu itibarıyla hem satılanların sayısı hem de metrekare büyüklükleri önemli ölçüde arttı. Halen 42 ilde toplam 948 taşınmaz satılmayı beklerken bin 363 taşınmazın da elden çıkarılması için hazırlıklar yapılıyor. 109 satış ilanı ile Ankara bu şehirler arasında ilk sıralarda yer alıyor. Bunların dışında 2/B arazileri ile dev büyüklükteki tarım arazileri de satıldı.

2/B BAHANE

AKP köylüyü kalkındırma gerekçesine dayanarak, sadece geçen yıl toplam 599 bin 62 adet 2/B taşınmazının satışını yaptı. İktidarın bu gerekçesinin gerçek amacı ise yapılan bir yasal düzenleme ile deşifre oldu. Orman niteliğini kaybettiği gerekçesiyle “orman sınırları dışına çıkarılan” arazilerin, hak sahipleri dışında “üçüncü kişilere” de satılmasına olanak sağlanmasıyla özellikle kıyı bölgelerinde binlerce hektarlık alanın satışı yapıldı. 2/B arazilerinin satıldığı kentler arasında Antalya, Balıkesir ve Ankara ilk sıralarda yer aldı.

TARIM ARAZİLERİ

Çiftçilerin üretimden uzaklaşması sonucu açlık tehlikesi ile karşı karşıya kalınırken kıymetli tarım arazileri de satıldı. 2012 tarihinden 2021’nin sonuna kadar toplam 739 bin metrekare yüzölçümlü, 70 bin adet taşınmaz satıldı. Ağaçlandırma gerekçesi ile verilen ancak üzerinde ticari yapıların kurulduğu ortaya çıkan alanlar da tahsis edildi. Ağaçlandırma amacıyla Antep’te 6,9 milyon metrekare, Elazığ’da 1,5 milyon metrekare, Mardin’de 1,4 milyon metrekare olmak üzere, 26 ilde toplam 15 milyon 800 bin metrekare taşınmaz kiralandı.

KONUT YAĞMASI

İktidarın yağma ve peşkeş furyasından kamu konutları da nasibini aldı. Konutların satışına olanak sağlayan 2017’deki yasal düzenlemenin ardından toplam 76 ildeki 3 milyar 533 milyon TL değerinde, 14 bin 162 taşınmazın satışı talimatı verildi. Bunların tümünün satışı tamamlanırken geçen yıl satılanların sayısı, 3 bin 252 oldu.

KIZILAY’A YEŞİLAY’A TAHSİS

Satışların yanısıra yine yasa değişikliği yapılarak çok sayıda Hazine taşınmazı da dernek ve vakıflara tahsis edildi. Yönetim kadroları tartışma konusu olan Kızılay ve Yeşilay, çok sayıda Hazine taşınmazını bedelsiz olarak kullanıyor. Yönetim Kurulu üyeleri arasında AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kızı Esra Albayrak’ın bulunduğu Yeşilay’a 4 bin 926 metrekare yüzölçümlü 8 Hazine taşınmazı 49 yıl süreli bedelsiz olarak tahsis edildi. Çok sayıda şaibeli işlemi kamuoyuna yansıyan Kızılay ise 174 bin metrekare yüzölçümlü 21 adet Hazine taşınmazını 49 yıl süreyle bedelsiz olarak kullanacak.

İktidar 2017 yılında çıkarttığı bir yasa ile Hazine taşınmazlarının dernek ve vakıflara bedelsiz tahsisinin yolunu da açtı. Bu düzenlemenin ardından aralarında tarihi nitelikte yapıların da olduğu çok sayıda bina, arsa ve arazi TÜGVA, TÜRGEV, İlim Yayma Vakfı gibi iktidara yakın yapılanmalara tahsis edildi. İktidara karşı direnişin simgesi olan Gezi Parkı da Sultan Beyazıt Hanı Veli Hazretleri Vakfı’na devredildi.

ARTIK KAMUNUN ELİNDE DEĞİLLER

Özelleştirilen kamu işletmelerinin taşınmazları da elden çıkartıldı. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan onayıyla EÜAŞ, TEDAŞ, Sümer Holding ve Türk Şeker’in kıymetli arazileri ile binalarının yanısıra, Fenerbahçe Kalamış Yat Limanı, İstanbul Beşiktaş, Ankara Çankaya ve Emek’te arsalar ve binalar satılan binlerce taşınmaz arasında yer aldı. Bunların dışında Antalya Manavgat, Aydın Didim, Kuşadası, Balıkesir Edremit, Bursa Karacabey, Çanakkale, Gökçeada, Muğla Bodrum, Karadeniz kıyıları, Erzurum Palandöken’de arsalar ve binalar satıldı.