Kamu İhale Kanunu'nda İçişleri'ne özel değişiklik: 'Soylu söz konusu olunca hiçbir kural tanınmıyor'

BirGün'den Nurcan Gökdemir'in haberine göre, AKP iktidarı boyunca büyük çoğunluğu “kişiye özel” 200’ün üzerinde değişikliğe uğrayan Kamu İhale Kanunu’na göre, yapılan ihalelere ilişkin sözleşmelerin düzenlenmesi ve uygulanması ile ilgili yasa da değişiklik furyasından nasibini alıyor.

14 kez değişiklik yapılan kanunda, son değişiklik de “İçişleri Bakanlığı’na özel” oldu. Kamunun mal ve hizmet alımı yaptığı şirketlere “ekonomik kriz kaynaklı kayıplarını telafi” için fiyat farkı verilmesi uygulamasına, İçişleri Bakanlığı’nın ihalesiz doğrudan temin alımları da eklendi.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na ocak ayında eklenen geçici 5’inci madde ile, yaşanan ekonomik kriz nedeniyle hammadde temininde ve tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıklar ile girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlar gerekçe gösterilerek, ihalelerde ek fiyat farkı uygulanmasına olanak sağlandı. Maddeye göre, 1 Aralık 2021 tarihinden önce ihalesi yapılan ve geçici 5’inci maddenin yürürlüğe girdiği 22 Ocak 2022 tarihi itibarıyla devam eden ve TL üzerinden yapılan ihalelerde ek fiyat ödenmesinin yolu açıldı.

Bununla ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararı’nda uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütleri giderme görevi, Kamu İhale Kurumu’na verildi. Kurum da doğrudan temin yönteminin ihale usülleri arasında sayılmaması nedeniyle bu alımlar için ek fiyat farkı verilemeyeceğini karara bağladı. Ancak 4 Haziran tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararıyla yasaya ve Kamu İhale Kurumu kararına karşın İçişleri Bakanlığı’nın “doğrudan temin usulü ile yapılan alımları” için de ek fiyat farkı verilmesi yönünde bir düzenleme yapıldı.

KİM İÇİN, NE KADAR?

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, mevzuata aykırı bu düzenlemeye ilişkin “Kuralsızlık genel kural oldu. Ama hiç değilse arada yasaya şeklen de olsa uyuyor gibi görünüyorlardı. Fakat bu son düzenlemede zaten sürekli iddialara konu olan kamu ihaleleri ile ilgili çok istisnai bir durum yaratıldı. İçişleri Bakanlığı’nın ihalesiz alım yaptığı şirketlere de fiyat farkı verecekler. Kimin bu şirketler, ne alındı ve ne kadar ödeme yapıldı, açıklanmalı” dedi.

Konuyu TBMM gündemine de taşıyan Özel, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a şu soruları yöneltti:

•Normlar hiyerarşisi gereğince kanunlar, Cumhurbaşkanlığı kararlarından da yönetmeliklerden de üstün olmasına rağmen, 5680 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararıyla İçişleri Bakanlığına, “doğrudan temin usulüyle yapılan alımlar” için de ek fiyat farkı verme yetkisi niçin tanınmıştır?

•Anayasaya ve yasaya aykırı olarak yapılan bu düzenleme kapsamında İçişleri Bakanlığı ne kadar ek fiyat farkı ödemiştir ve bundan sonra ne kadar ödeyecektir?

•İçişleri Bakanlığı, doğrudan temin usulü ile yaptığı alımlar için hangi firmalara hangi alımlar için ve ne miktarda ek fiyat farkı ödemiştir?