Bakanın rekoru yetmiyor! Barınma krizi büyüyor; öğrenci olmak hiç bu kadar zor olmamıştı

GERÇEK GÜNDEM - MELİSA GÜLBAŞ /

Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, bugün yaptığı açıklamada Kredi Yurtlar Kurumu’nun (KYK) üniversite öğrencilerine verdiği yurt hizmetlerinde kalitenin her geçen gün arttığını savundu.

Yurtlarda yüzde 90’ın üzerindeki ranza modelinin yüzde 10’lara kadar düşürüldüğünü söyleyen Bakan Kasapoğlu, 2002 yılında 198 bin olan yatak kapasitesinin bu yıl 800 binin üzerine çıkarıldığını açıkladı.

Kasapoğlu, ulaşılan 800 bin yatak rakamının Cumhuriyet tarihinin en yüksek rakamı olduğunu belirtirken Türkiye’deki üniversite öğrencisi sayısının 8 milyonun üzerinde olduğunu görmezden geldi.

Bakan’ın açıklamasına göre, Türkiye’de öğrenim gören her 8 öğrenciden ancak biri devletin yurtlarında kalma şansına sahip olabiliyor.

Üniversite için ailesinin yanından ayrılmak zorunda kalan öğrencilerden ‘şanslı’ olup KYK yurtlarında kendilerine yer bulanlar, kurum yönetiminin kapasite artırma çabaları nedeniyle mağdur oldu. Bu yurtlarda yer bulamayan öğrenciler ise ya fiyat denetimi ve kaliteden yoksun özel öğrenci yurtlarına ya da artan kiralar nedeniyle bakımsız, yaşanamayacak durumdaki öğrenci evlerine mahkum kalıyor.

‘EVE ÇIKMA’NIN BEDELİ: ÖĞRENCİ Mİ, İŞÇİ Mİ?

Gerçek Gündem’in konuştuğu bazı öğrenciler yurtlarda yer bulamadıklarından tuttukları evlerin kiralarını ödeyebilmek için bu evlerde daha çok kişi kaldıklarını ve aile desteği olmadan yaşamlarını sürdürebilmelerinin çok zor olduğunu anlattı.

Üniversite öğrencilerinin yoğun olarak bulunduğu Rumeli Hisarı Mahallesi’nde en düşük kira 15.000 TL iken, Çapa’da ev kiraları 6000 ile 15000 TL arasında değişiyor.
2022 yılında bir önceki yıla göre %130 artış gösteren İstanbul’daki özel yurt fiyatları ise yıllık ortalama 20.000 ile 150.000 arasında değişiyor.

‘BARINAMAYAN’ ÖĞRENCİ SAYISI DAHA DA ARTACAK

Kocaeli Üniversitesi’nde hukuk fakültesi bölümünde okuyan “Barınamayanlar Hareketi”nden Candeniz Aksu, geçen yıl 1900 TL kira ödediği Kadıköy’deki evine şu an 2500 TL ödüyor.

Candeniz, bu yıl üniversiteli öğrenci sayısının yaklaşık 8 milyon olacağını ve yurt sayılarının öğrencilere yetmeyeceğini söylüyor:

“Geçen sene yatak kapasitesi Barınamıyoruz Hareketi eylemlerinin başlamasıyla birlikte 800 binden 1 milyona çıkarılmıştı ve bu öğrencilerin sadece 10’da birini kapsayan bir durumdu. Bu sene öğrencilere yurt yetmeyecek ve öğrenciler mecburen ev tutmak zorunda kalacaklar ama ev kiraları da çok yüksek.”

GARSON AMA HUKUKÇU OLACAK!

Candeniz, burs alamadığını ve çalışmak için üniversite okuduğu Kocaeli’nden İstanbul’a gelmek zorunda kaldığını anlatıyor:

“Hukuk fakültesinde okuyorum ama garson olarak çalışıyorum ve çalışabilmek için başka şehre taşındım.”

Kira, yemek ve fatura masraflarının çok fazla olduğunu ve kazandığı paranın çoğunun kiraya gittiğini söyleyen Aksu, “Cebime para kalmıyor ve aile desteğiyle hayatta kalmaya çalışıyorum” diyor.

Şu anki yaşam koşullarının öğrenciler için çok daha zor olduğunu vurgulayan Candeniz, ürün fiyatlarının artışlarıyla maaş artışlarının eşit olmadığını ve dengesizlik arttıkça durumun daha da kötüleştiğini söylüyor.

"ÜÇ KİŞİLİK ODADA ALTI KİŞİ KALIYORUZ"

Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğrencisi aynı zamanda “Yurtsuzlar Hareketi”nden Zeynep, üniversiteliler için barınma krizinin her geçen gün büyüdüğünü, özellikle İstanbul ve Ankara’da bu yıl on binlerce öğrencinin KYK yurduna yerleşemeyeceğini anlatıyor:

“Üç kişinin bile insanca yaşamasının imkânsız olduğu yurtlarda öğrencilerin altı kişi kalması bekleniyor ve bu yaşam koşulları için öğrencilerden para talep ediliyor. KYK yurduna yerleşemeyen öğrenciler ise özel yurtlara veya dinci gerici tarikat cemaat yurtlarına mecbur bırakılıyor.”

“ÇALIŞMAK ZORUNDAYIM”

Hiçbir yerden burs alamadığını ve aldığı KYK kredisinin ise hiçbir şeye yetmediğini söyleyen Zeynep, çalışmak zorunda bırakıldığını söylüyor:

“Yazları yarı zamanlı farklı işlerde çalışıyorum. Kira, ulaşım ve yemek masraflarım aylık en az 2500-3000 TL civarında oluyor.”

ÖĞRENCİ EVİ: KALABALIK, RUTUBET, YOKSULLUK

Kirayı ödeyebilmek için evlerde daha çok kişi kaldıklarını söyleyen Zeynep, “Kirası daha az olduğu için arkadaşlarımla zemin katta rutubetli bir evde kalıyoruz ve odaları iki kişi paylaşıyoruz” diyor.

Öğrenci Zeynep'in evinin duvarları

Odalarında çalışma masası koymak için yerleri bile olmayan Zeynep ve arkadaşlarının kendilerine ait çalışma alanları yok.

“Ders çalışmak için şehrin farklı yerlerindeki kütüphanelere, kafelere gitmeleri gerektiğini” söyleyen Zeynep, oda arkadaşıyla aynı kıyafet dolabını paylaştığını söylüyor.

KYK YURTLARI ÇÖLDE VAHA MI?

KYK yurtlarında yer bulamayıp öğrenci evlerinde kalanlar bu sorunları yaşarken KYK yurtlarında yer bulanlar da başka tür sorunlarla başet mek zorunda kalıyor.

752 kadın öğrencinin kaldığı Sadabad KYK Kız Yurdu’nun kendilerine haber verilmeden bir gecede erkek yurduna çevrildiğini söyleyen öğrenciler neler yaşadıklarını Gerçek Gündem’e anlattı.

Bir gecede yurdunun erkek yurduna çevrildiğini ve bunu da şans eseri e-devlet’ten öğrendiğini söyleyen Sadabad KYK Kız Yurdu’nda kalan Atlas Üniversitesi öğrencisi Simge Keskin, “Bize hala hiç kimse açıklama yapmadı. Bizi yerleştirdikleri yurt Zeytinburnu’nda ve her gün 4-5 saat yol gitmek zorunda kalacağız.” diyor.

İstanbul üçüncü bölgedeki tek KYK kız yurdunun Sadabad Yurdu olduğunu belirten Keskin, yurtlarından biraz uzakta başka erkek yurdunun olduğunu söylüyor:

“Sarıyer, Kağıthane, Şişli, Beyoğlu ve Beşiktaş bölgesinde bulunan tek KYK kız yurdu bizimkiydi. Bizden biraz uzakta erkek KYK yurdu bulunmasına rağmen şu anda o bölgede hiç kız KYK yurdu yok.”

Yerleştirildikleri yeni yurt olan Atatürk Öğrenci Yurdu’nun okullarına çok uzak olduğunu söyleyen öğrenciler, yurttaki yaşam koşullarının da KYK Sadabad Kız Öğrenci Yurdu’ndan daha kötü olduğunu söylüyor:

BİR ODADA 6 KİŞİ

“Sadabad Yurdu’ndaki odalarımız 2 veya 3 kişilikti ama şimdi 6 kişi kalacağız. Bizi yerleştirdikleri yurttaki öğrencilerle eşit şartta değiliz ve masa ve dolaplarımız diğer öğrencilerin yarısı kadar bile değil.

6 kişilik KYK yurdu odaları

Öğrencilerin çıkartıldığı 2 kişilik yurt odası

ÖĞRENCİLERİ MUHATAP ALAN YOK

Sadabad Yurdu’nun okuluna 20 dakika ama yerleştiği yeni yurdun yaklaşık iki saat uzaklıkta olduğunu söyleyen üniversite öğrencisi, o bölgede başka kız yurdu olmadığı için nakil aldırabileceği başka bir yurdun da olmadığını söylüyor.

Bilgi almak için yurdu aradıklarını ama yurdun telefonlara dahi cevap vermediğini söyleyen öğrenciler ne yapacaklarını bilmiyor.