AKP'li belediyenin iştirak şirketine 37,8 milyonluk ihale: Sorular yanıtsız kaldı

AKP’li Rize Belediyesi’nin iştiraki Ribelkent Yapı İnşaat Taahhüt Turizm Ulaşım Enerji Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin, belediyeden aldığı ihaleler dikkat çekti.

ANKA Haber Ajansı’nın Ticaret Sicili Gazetesi kayıtlarında yaptığı incelemeye göre; Sonsal Yapı şirketi 2019’un sonunda Rize Belediyesi’ne devredildi. Belediye Başkanı Rahmi Metin’in de katıldığı şirket toplantısı 26 Kasım 2019 tarihinde yapıldı ve Sonay Çakmakçı 6 hissesini 30 bin TL karşılığında Rize Belediyesi devretti ve şirketteki müdürlük görevi sona erdi. Müdürlük görevini devir işlemlerinin ardından Rahmi Metin üstlendi ancak sadece 15 gün sonra müdürlüğü Belediye Meclis Üyesi Abdul Kadir Öksüz'e aktardı.

ŞİRKET 20 KASIM 2019'DA KURULUP 30 GÜN SONRA BELEDİYEYE DEVREDİLMİŞ

Ticaret Sicili Gazetesi'ne göre; Sonsal Yapı adlı şirket, 20 Kasım 2019 tarihinde Sonay Çakmakçı'nın müdürlüğünde kurulmuş. 4 Aralık 2019 tarihinde ismi Ribelkent olarak değiştirilerek Rize Belediyesi'ne devredilmiş. Kuruluşunda 30 bin TL olan şirket değeri; 19 Aralık 2019'da, sadece bir ay sonra 1 milyon 30 bin TL olarak açıklanmış.

Belediyenin kendi iştirakini kurmak yerine, bir şahıs şirketinin hisselerini satın almasının; sık kullanılan bir yöntem olmadığı vurgulandı. Bu tarihten itibaren Kamu İhale Kurumu kayıtları, belediyenin pek çok ihalesinin şirkete verildiğini gösterdi.

YAKLAŞIK İKİ YILDA 17 İHALE: 37.8 MİLYON TL

Kayıtlara göre; şirket iştiraki haline geldiği 2019 yılından itibaren belediyeden şu ihaleleri aldı:

. 4 milyon 66 bin TL’ye çiçek alımı

. 3.4 milyon TL’ye saat kulesi için “Kurtuluş Temalı Rölyeflerinin Alımı ve Montajı”,

. 723 bin TL’ye Gastro Rize Festivali ulaşım, konaklama ve organizasyon, danışmanlık, sahne, baskı, reklam ve diğer hizmetlerin alımı

. 144 bin 20 TL’ye YADES kapsamında ev temizliği ve berberlik hizmet alımı işi

. 888 bin TL’ye ‘sıfır atık projesi’ kapsamında plastik atık konteyner ve muhafazalığı alımı

. 17 milyon 592 bin 683 TL 95 kuruşa katı atık aktarma istasyonu ihalesi

. 540 bin TL’ye Halk Konseri Düzenlemesi Organizasyon Hizmeti Alımı,

. 6 milyon 711 bin 733 lira 61 kuruşa 5000 metreküplük Dosma İçme Suyu deposu alımı,

. 3 milyon 920 bin 840 TL’ye İş Makinesi, Kamyon, Kamyonet, Binek araç ve Minibüs araçların 134 gün şoförsüz kiralanması

. 495 bin TL’ye park ve bahçelere malzeme alımı,

. 351 bin 350 TL kangal boru alımı

. 722 bin 400 TL’ye 12 kalem stand alımı,

. 584 bin 722 liraya engelsiz yaşam merkezi malzeme alımı

. 412 bin liraya belediyenin düzenleyeceği gençlik festivali için teknik ekipman kurulumu

. 244 bin TL’ye çocuk oyun grubu alımı ve montajı

. 201 bin 880 TL’ye kauçuk alımı ve montajı

. 302 bin 400 liraya iş makinesi kamyon ve kamyonetlerin 15 gün süreli şoförsüz kiralanması.

Şirketin 2019 yılından bu yana belediyenin açtığı 17 ihalede, toplamda 37 milyon 862 bin 29 TL 56 kuruş sözleşme bedeline imza attığı görüldü.

“ACİL DURUM” ŞARTLI USUL İLE KONSER İHALESİ

Söz konusu 17 ihalenin; Kamu İhale Kanunu’nun 21. maddesinin b ve f bentlerinde tanımlanan usullerle yapılması dikkati çekti. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlamaları için yapılan organizasyon hizmetinin de ihale yoluyla Ribelkent’e verildiği görüldü. “Halk Konseri Düzenlemesi ve Organizasyon Hizmeti” ihalesi pazarlık usulü ile verildi.

TEK KAYIT TİCARET SİCİLİNDE

Şirket ile ilgili tüm bilgiler Ticaret Sicili Gazetesi’nde yer alıyor. Şirketin Merkezi Sicil Kayıt Sistemi’nde kaydı bulunamıyor. Rize Belediyesi’nin internet sitesinde şirketin sadece ismi görülüyor. Resmi internet sitesindeki Ribelkent sekmesi ise GastroRize Festivali’nin sayfasına yönlendiriyor. Şirketin bilgileri belediyenin internet sitesinde dahi yer almıyor.

BELEDİYE SORULARI YANITSIZ BIRAKTI

ANKA Haber Ajansı, bilgileri teyit etmek için Rize Belediyesi ile iletişime geçti. Belediye, soruları yanıtsız bıraktı.

SAYIŞTAY’IN RAPORU DA VAR

Sayıştay raporlarında Rize Belediyesi’nin alımlarına ilişkin tespitler de yer alıyor. Raporlarda; "bazı ihalelerin somut ve objektif gerekçeler olmadan iptal edildiği", "gerekli şartlar oluşmadığı halde pazarlık usulü ihale yapıldığı ve doğrudan yöntemiyle yapılan alımlarda yasaklılık sorgulaması yapılmadığı" ve "alımların EKAP’a kaydedilmediği" ifade ediliyor.

BELEDİYENİN İHALELERİ TBMM GÜNDEMİNE DE GELMİŞTİ

Rize Belediyesi’nin kamu kaynaklarının etkin kullanmadığı iddiasını HDP İstanbul Milletvekili Oya Ersoy TBMM gündemine taşımıştı. Ersoy, verdiği soru önergesinde, “Rize Belediyesi’nde gerekli şartlar oluşmadığı halde 21/b kapsamında yapılan ihaleler hangi firmalarla yapılmıştır? Sayıştay raporuna konu olan bu ihaleler için ne kadar harcama yapılmıştır” diye sordu.

21/B VE 21/F NEDİR?

Kamu İhale Kanunu’nun 21. maddesinin b bendinde pazarlık usulü ihalenin yapılması için şu şartlar yer alıyor:

- Savunma ve güvenlik ile ilgili kamuoyuna duyurulmaması gereken özel durumlar,

- Seri üretimde konu olmayan malzeme kullanılmasını gerektiren durumlar,

- İhale konusunun özgün nitelikli ve karmaşık olması durumlarında,

- Yaklaşık maliyeti belli bir tutarın üzerinde olan mal ve malzeme alımlarında, (Bu tutar her yıl şubat ayında Kamu İhale Kurumu tarafından tespit edilir)

- Doğal afet, salgın hastalık, can ve mal kaybı gibi aciliyet içeren durumlarda,

21’inci maddenin f bendinde ise “Son Fiyat Tekliflerini Vermeye Davet Tebligatının” yeniden alınması durumunda verilen teklif geri çekilerek yeni bir teklif verilebiliyor. 21/f, idarelerin yaklaşık maliyeti 728.072,00 TL’ye kadar olan mamul, mal, malzeme veya hizmet alımları için kullanılıyor. Artı olarak; yine f bendinde, sadece mal alımı yapılabiliyor ve alınan mal sözleşme yapma süresinden önce teslim edilirse sözleşme yapılmıyor.

Oysa Rize Belediyesi’nin ihaleleri, “çiçek alımı”, “saat kulesi yapım işi”, “Gastro Rize Festivali” ve “ev temizliği ve berberlik hizmet alımı işi” gibi gerekçelerle yapılmış durumda.

SON 20 YILDA KANUNDA 180’İN ÜZERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI

Kamu İhaleleri Kanunu, kamuda mal/hizmet alımlarında şeffaflığı artırmak için 2003 yılında yürürlüğe girdi fakat yürürlüğe girdiği 2003’ten bugüne 180’den fazla kez değiştirildi.