Kartal, Pendik, Mecidiyeköy riskli binalarla dolu

21 kişiye mezar olan 3 katı kaçak Yeşilyurt Apartmanı, İstanbul başta olmak üzere ülke genelindeki riskli binaları gözler önüne serdi. Kartal'da yoğunlaşan kaçak yapıların tarihi ise şimdi AKP'nin Erzurum Belediye Başkan adayı olan 1994'ten itibaren iki dönem Kartal Belediye Başkanı Mehmet Sekmen dönemine dayanıyor.

İstanbul Kartal’da geçen hafta 21 kişinin yaşamını yitirmesine neden olan 3 katı kaçak Yeşilyurt Apartmanı, ülke genelindeki ‘riskli konutları’ yeniden gündeme getirdi. Ankara Büyükşehir Belediye Başkan adayı eski Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Bakanlığı döneminde sadece İstanbul’da 600 bin riskli konut bulunduğunu itiraf ederken, riskli binalara karşı herhangi bir çalışma yapılmadı. Mevcut Bakan Murat Kurum geçen ay tam 9 milyon 722 bini aşkın ‘İmar Barışı’ başvurusu yapıldığını açıkladı. Bununla birlikte 1 milyon 813 bin kişi, aldıkları ‘Yapı Kayıt Belgesi’yle, kaçak eklentilere sahip binalarına ‘yasal zırh’ getirmiş oldu. İmar affına başvuruda başı, 500 bin başvuruyla İstanbul çekti. Mevcut tabloya olası Marmara depremini ekleyince, “Betondaki ihmal” gerçeğiyle yüzleşiyoruz.

BÖLGE KAÇAK YAPILARLA DOLU

Birgün gazetesinden Uğur Şahin İstanbul'un semtlerini gezdi ve izlenimlerini yazdı. Şahin'ın gözlemleri tehlikenin boyutunun büyüklüğüne dikkat çekiyor.

Şahin'in haberi şöyle; Yeşilyurt Apartmanı’nın dışında, Orhantepe Mahallesi’ndeki diğer yapıların durumunu ve komşu ilçelerdeki binaların halini yerinde gözlemliyoruz. İlk olarak Kartal Orhantepe Mahallesi’ni ziyaret ediyoruz. Enkaz çalışmalarını izlediğimiz an, bir yurttaş yanımıza gelerek, “Buralarda hep kaçak evler var. Çöken binayla aynılar” diyor.

Enkaz alanının hemen aşağısında bir hareketlilik olduğunu fark ediyoruz. Yeşilyurt Apartmanı’na çok yakın olan binanın sahipleri, faciadan sonra, kendi binalarının durumunu öğrenmek için Bakanlığa başvurmuş. Bunun üzerine de bir ekip, binadan örnek almaya gelmiş. Bir süre, binanın sahiplerinden Bayram Demirhan ile konuşuyoruz. Binanın 1966’da yapıldığını ifade ederek başlıyor sözlerine. Devamında da, “Yapıldığında iki kattı. 3 kat sonradan eklendi” diyor ve ekliyor: “Sonuçlar ne zaman çıkacak bilmiyoruz. Çürük raporu verilirse boşaltacağız.” Demirhan’ın aktarımına göre, özellikle Zeytinlik Caddesi ve Hamam Sokak’taki binalar risk altında. Bunu şöyle açıklıyor: “Sağlam olan bir tane yapı yok neredeyse… Hepsi kaçak ve durumları sakat…. Bölge genel olarak kaçak yapılarla dolu.”

Demirhan, eliyle bölgedeki binalardan birine işaret ederek, “43 daire var o binada. Normalde 5 katlı olması gerek” ifadesini kullanıyor.

‘DEFALARCA İKAZ ETTİM ‘

Demirhan’ın ardından, Yeşilyurt Apartmanı’nın çökmesi sonrası tahliye edilen 8 binadan birinin önüne gidiyorum. Orada Hüseyin Altınova ile buluşuyorum. Altınova 14 yıldır bu bölgede esnaflık yapıyor. Tahliye edilen binalardan birinin altında, lokantası bulunuyor. Altınova, “Çocukluğumdan beri buradayım” diyor. Soruyorum, yanıtlıyor: “Bilseydim girer miydim? 48 bin TL kredi çektim, 80 bin lira masraf yaptım, eşimin tüm bileziklerini satıp, oraya verdim. 1 haftadır evime gidemiyorum. Çalışanın parasını da veremedim, mağdurum. Biriktirdiğim para da gitti, eşimin bilezikleri gitti. Defalarca ikaz ettim binanın en üstünde çatlak var dedim, dinletemedim.”

Altınova, “Bu eklentiler, Sekmen döneminde oldu” ifadesini kullanıyor ve sözlerini şöyle sonlandırıyor: “Bina gözümün önünde yıkıldı. Ben de yıkıldım orada. Bizi de dükkânımızdan tahliye ettiler.”

Kartal’ın sonrasında Maltepe’ye ve Şişli Mecidiyeköy’e gidiyoruz. Maltepe Gülyolu Sokak’ta çatlakların olduğu bir binayı fark ediyoruz. Cevizli Mahallesi’nde de Türker Sitesi’nde 25 blok bulunuyor. Riskli yapı raporu verilen 309 dairelik sitede oturan yurttaşlar, oldukça endişeli. Mecidiyeköy’de ise durum daha vahim. Zira Gülbağ’ın ara sokaklarında yıkılmaya yüz tutmuş, çatlakların olduğu yüksek katlı binaları görmek mümkün.

DÖKÜLÜYORUZ…

Yeşilyurt Apartmanı gibi binlerce bina riskli durumda. Bu hafta içerisinde, Rize’de taşıyıcı kolonlarında çatlaklar oluşan 8 katlı, apartmanda yaşayanlar, binadan tahliye edildi. Bir benzer haber de Şişli’den geldi. 7 katlı 4 bina, ‘tehlike arz ettiği için’ mühürlendi. Bahçelievler Mahmutbey Caddesi’ndeki 24 daireden oluşan ve 45 yıl önce inşa edilen Birlik Apartmanı da tehlike taşıdığı için boşaltıldı. Ancak en ‘şaşırtanı’ Bağcılar’da bulunan 9 katlı bina oldu. Zira bina alttan 4 katı farklı bir bina, diğer 5 katı ise farklı bina gibi… Üst üste iki binayı andıran yapının dış cephesindeki çatlak ve döküntüler dikkat çekici.

MEHMET SEKMEN DENETİMDEN KAÇINDI

Eski İBB Meclisi’nin CHP’li Meclis Üyesi İbrahim Doğan ile de konuşuyorum. Doğan, aynı zamanda inşaat mühendisi ve senelerdir Kartal’da yaşıyor. Haliyle Sekmen dönemine de oldukça hakim. Doğan’a o dönem yaşananları soruyorum, yanıtlıyor: “1994’ün Mart ayına kadar İMO olarak projeleri denetliyorduk. Sekmen geldiği anda o iş kalktı. Yani odaların denetleme hakları birdenbire kesildi. Bundan kaçındılar.”

Doğan, Sekmen’in başkanlığı için, “Mühendislik hizmetlerinden uzak bir sistem kurulmuştu” diyor ve şöyle sürdürüyor sözlerini: “Bütün binalar deniz kumuyla yapılıyordu, üstelik bu yeni bir şey de değil… Sahilde kum depoları vardı ve birkaç sene önce kalktı.”

Doğan, şöyle devam ediyor: ”O dönem vatandaş bir proje hazırlatıyor, diyelim 4 katlı bir ev yapacak. Daireler de 60 metrekarelik… Ruhsat aldıktan sonra, 120 metrekareye çıkartılıyordu. Tam olarak müteahhit mantığı vardı, hâlâ daha da var. Bu da dikkat çekici: Sekmen Erzurum’lu, binanın sahipleri de Erzurum’lu… Binanın sahiplerinden biri de AKP’den Meclis Üyesi’ydi. Sekmen döneminde bunlar yapılıyor ve 1998 yılında da vergi beyannamesinde bulunuyor. Yunus Apartmanı da aynı şekilde…”

PENDİK VE MALTEPE’DE RİSKLİ BİNA ÇOK

İbrahim Doğan, “Meslek odalarının denetim yetkisinden inşaatlar kaçırıldı” diyor ve ekliyor: “Cevizli, Ramallar, Uğur Mumcu, Soğanlık, Pendik, Maltepe, riskli yapıların yoğun olduğu bölgeler. Yapı denetim firmaları da paralarını müteahhitten alıyor, bu sistem yanlış.”