Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazananlar belli oldu

2018 Nobel Edebiyat Ödülü "Öyküsel hayalgücü ile beraber ansiklopedik bir tutkuyla sınırları aşmayı yaşam biçimi olarak temsil eden Polonya'lı yazar Olga Tokarczuk'a verildi.

2018 yılı Nobel Edebiyat Ödülü kazananı Olga Tokarczuk gerçekliği asla stabil veya sürekli devam eden bir olgu olarak görmüyor. Romanlarını erkek ya da kadın, doğal ya da yerel, nedensellik ya da çılgınlık, ev ya da yabancılık gibi kültürel karşıtlıklar arasındaki gerginlikler üzerinden inşa ediyor.

2019 Nobel Edebiyat Ödülü ise"Edebi hüneri ile insan deneyiminin sınırlarını tecrübe etmesi" sebebiyle Avusturya'lı yazar Peter Handke'ye takdim edildi. 1942 yılında Avusturya'nın güneyinde bir köyde dünyaya gelen Handke, ilk romanı "Die Hornissen"i (Yaban Arıları) 1966 yılında yayımladı. 50 yılı aşan edebiyat kariyerinde farklı roman, oyun ve senaryo türünde eserler veren Handke II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa edebiyatının en önemli figürlerinden biri haline geldi.

ÖDÜLLERİ ARALIK'TA VERİLECEK

Tokarczuk ve Handke, 9 milyon İsveç kronu (yaklaşık 5,4 milyon lira) tutarındaki ödülün de sahibi oldu. Yazarlara ödülleri Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü 10 Aralık'ta Stockholm'de düzenlenecek törende verilecek.

TIP FİZİK VE KİMYA ÖDÜLLERİ DE SAHİPLERİNİ BULDU

Hafta başından itibaren Nobel Tıp Ödülü, Nobel Fizik Ödülü ve Nobel Kimya Ödülü sahiplerini buldu. 2019 Nobel Tıp Ödülü'nü, ABD'den William Kaelin ve Gregg Semenza ile İngiltere'den Peter Ratcliffe kazandı.

Nobel 2019 Kimya Ödülü 3 bilim insanı John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham ve Akira Yoshino'na takdim edildi.

Nobel Fizik Ödülü’ne ise evrenin gelişiminin ve "Dünya'nın kainattaki yerinin" anlaşılmasına sundukları katkılardan dolayı 3 bilim insanı James Peebles, Michel Mayor ve Didier Queloz layık görüldü.

2018 Nobel Edebiyat Ödülü kazananı Olga Tokarczuk kimdir?

Olga Tokarczuk 1962'de Polonya'da Sulechów'da doğdu. Edebiyat kariyerine başlamadan önce Varşova Üniversitesi’nde psikolog olarak çalışan yazar Carl Jung üzerine çalışmalar yaptı. İlk romanı "Podroz ludzi ksiegi"yi (Kitap İnsanlarının Yolculuğu) 1993 yılında yayımlayan yazar, romanlarında doğa ile kültür, akıl ile delilik, erillik ve dişilik, yurt ve yabancılık gibi karşıtlıklar ile bunlar arasındaki geçişkenlikleri ele aldı. Polonya’nın en başarılı yazarlarından biri olarak görülen Tokarczuk eserleri ile Polonya’da ve Polonya dışında birçok ödüle layık görüldü. 2008 yılında Polonya’da verilen en önemli edebiyat ödülü olan Nike’ye sahip olan Tokarczuk 2004 yılından bu yana Polonya’da Polonya Yeşiller Partisi üyeliğini yapmaktadır.

2019 Nobel Edebiyat Ödülü kazananı Peter Handke kimdir?

1942 yılında Avusturya'nın Griffen kentinde dünyaya gelen Peter Handke 12 yaşına kadar din ağırlıklı eğitim veren bir okulda okudu. Handke, 1961 yılında Graz Üniversitesi Hukuk Fakültesine girdi ve ögrencilik yıllarında yazmaya başladı. İlk roman denemesi olan Die Hornissen Suhrkamp Yayınevi tarafından yayımlandı. 50 yılı aşan edebiyat kariyerinde farklı roman, oyun ve senaryo türünde eserler veren Handke II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa edebiyatının en önemli figürlerinden biri haline geldi. 1971 yılında annesi intihar etti. Kendisini çok etkileyen bu olayı Mutsuzluğa Doyum adlı romanına konu edindi. 1967'de Hauptmann ödülü'nü, 1973'te Büchner Ödülü'nü daha sonra da Kafka Ödülü'nü kazandı.

2018 NOBEL EDEBİYAT ÖDÜLÜ NEDEN ERTELENDİ?

2018'de ortaya çıkan cinsel istismar skandalı nedeniyle Nobel Edebiyat Ödülü rafa kaldırıldı.

İsveç Akademisi üyesi olan Katarine Frostenson'un eşi Jean Jacques Arnault'un cinsel istismar olayına karıştığı ortaya çıktı. Jean Jacques Arnault hakkında 18 kadın suç duyurusunda bulundu. Üç akademi üyesi, yaşananların üzerinin kapatılmaya çalışıldığını iddia ederek istifa etti.

Soruşturma sonunda Arnault, 2011'de Stockholm'de bir kadına tecavüz ettiği gerekçesiyle suçlu bulunarak 2 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

HAYAT BOYU ÜYELİK KALDIRILDI

Skandalın ardından 233 yıldır süregelen akademi üyelik kurallarında değişikliğe gidildi.

914.000 dolarlık dünyanın en prestijli edebiyat ödülünün kazananını belirleyen komite, şimdiye kadar hayat boyu üye olarak seçiliyor ve üyeler sadece İsveç Kralı'nın onayı ile değiştirilebiliyordu.

Nobel Vakfı direktörü Lars Heikensten konu ile ilgili yaptığı açıklamada, akademinin açık bir şekilde hareket etmesinin olumlu bir gelişme olduğunu ve hayat boyu üyelik kuralının kaldırılması konusunda anlaştıklarını söyledi.

"İtibar bizim için her şey" diyen Heikensten, bu tür bir skandalın tekrar etmemesi gerektiğinin altını çizdi.

EN SON 2017 YILINDA VERİLMİŞTİ

Japonya doğumlu İngiliz yazar Kazuo Ishiguro, 2017 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan isim olmuştu. Ishiguro, Nobel Edebiyat Ödülü’nü Günden Kalanlar isimli romanıyla kazanmıştı.

Nobel Akademisi, Ishiguro'nun büyük bir duygusal güce sahip romanlarında dünya ile hayali algı arasındaki uçurumu ortaya çıkardığı için ödüle layık görüldüğünü açıklamıştı. Kazuo Ishiguro, açıklamasında "Bu inanılmaz büyük bir onur, çünkü bu şimdiye kadar yaşamış en büyük yazarların izinde olduğum anlamına geliyor" demişti.

NOBEL EDEBİYAT ÖDÜLÜ

1901'den bu yana 112 kez Nobel Edebiyat Ödülü verildi. Toplam 116 kişiye layık görülen ödüllerden dördü, ikişer yazar arasında paylaştırıldı.

Nobel Edebiyat Ödülü'ne şimdiye kadar 15 kadın yazar layık görüldü.

Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan en genç yazar Rudyard Kipling oldu. İngiliz yazar Kipling, 1907'de ödülü aldığında 42 yaşındaydı.

Nobel Edebiyat Ödülü verilen en yaşlı yazar ise 2007'de 88 yaşındayken ödüle layık görülen Doris Lessing oldu.

Nobel Edebiyat Ödülü şimdiye kadar 29 kez İngilizce, 14 kez Fransızca, 14 kez Almanca ve 11 kez de İspanyol dilinde yazan ustalara verildi. Bu dilleri 7 ödülle İsveççe, altışar ödülle İtalyanca ve Rusça, 5 ödülle Lehçe, üçer ödülle de Norveççe ve Danca izledi. Yunanca, Japonca ve Çince yazan yazarlar ikişer kez ödüle layık görüldü. Arapça, Bengalce, Çekçe, Fince, İbranice, Macarca, İzlandaca, Oksitanca, Portekizce, Sırpça-Hırvatça, Yiddiş ve Türkçe yazan yazarlar ise birer kez ödül kazandı.

2006'da Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Orhan Pamuk, Nobel alan ilk Türk yazar olmuştu.