Arkadaş Z. Özger belgeseli: Merhaba Canım

25 yaşında aramızdan ayrılan şair Arkadaş Z. Özger belgeseli, Merhaba Canım'ı çeken yönetmen Ulaş Tosun T24'ten Canadan Yıldıza konuştu:

Çocukluğunda evdeki Nazım Hikmet kitapları, Zülfü Livaneli kasetleriyle büyüyen Ulaş Tosun, Arkadaş Z. Özger’i ta o yıllardan biliyor:

“Çocukken baştan sona okumasam da o kitabı, belki kapak tasarımından belki üstündeki resminden, belki de renginin kırmızı olmasından çok seviyordum. Üniversite yıllarımda meşhur, o çok sevilen ‘Alnını dağ ateşiyle ısıtan rüzgar’ şiiri okunurdu eylemlerde.”

Üniversite yıllarında resmi anlatıyla Arkadaş Z.Özger, Hüseyin Cevahir’in yakın dostu, Mahir Çayanların arkadaşı, ‘Ölürsem dağlar için ölürüm Ferhat, kalırsam vuruşkan şahan gibi’ diyen, dönemin sol coşkusunda ‘dağ’ metaforunu da kullanan bir şair...

Şiirlerinin içine dalmak, anlatılardan bağımsız anlamaya çalışmak Ulaş Tosun’u başka bir Arkadaş Z.Özger’le tanıştırıyor.

Tosun, 'Gümbürde zulme karşı kan gibi’ diyen Arkadaş’ın yanı sıra ‘Bir gün elbette Zeki Müren’i seveceksiniz, Zeki Müren’i seviniz’ diyen bir Arkadaş’ı da tanıyor:

“Şiirlerin kendisinden okuyunca çok daha cesur bir farklılık olduğunu fark ettim. Ötekileştirilmeye başladığı sıralarda erkek egemen söylem üzerinden siyaset yapan arkadaşlarına bir gönderme niteliğindedir ‘Sakalsız Bir Oğlanın Tregedyası.. Sakalsızdır, oğlandır, tregedyadır…”

Yoksul, işçi, Balkan göçmen bir ailenin 8 çocuğundan biri olan Arkadaş Z. Özger, solun bugün bile LGBTİ+’larla kurduğu ‘mağdurla dayanışma’ ilişkisinin eleştirisini 60’larda yapan bir şair olarak ‘ Hayat trajik bir homoseksüeldir’ der. Kırılgan, sınırlarını açık etmekten çekinmeyen cesur bir kalemdir.

Ulaş Tosun, Arkadaş’ın dönemi için devrimci olan dilini takip eder:

“Arkadaş bizim çok ihtiyacımız olan bir dile sahip. Korkulması gereken bir dil değil. İçinde ‘aşk’ geçtiğinde şirinin adını değiştirme refleksi belki de bugünkü renksizliğin nedeni. Hayat, insanlar sığmıyor kalıplara…”

‘Merhaba Canım’ belgeseli, “Arkadaş’ın cinsel yöneliminin farklı olmasının düşünüldüğü andan itibaren başına gelenlerle ” hem bir yüzleşme hem de gerçeğe sadakat amacıyla yola çıktı.

3 yıl süren bir emeğin gerisinde 50 yıllık bir arşiv taraması, İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa ve Eskişehir’de yapılan sözlük tanıklıklar var.

Ulaş Tosun, Arkadaş’ın adı değiştirilen şiirlerini, “bilinmeyen” fotoğraflarını, olası bütün tepkilere rağmen belgesele taşıyor. Arkadaş’ı bir de Arkadaş’tan dinleyin diyor.

Belgeselde Ahmet İnam, Akın Evren, Ali Özpalanlar, Cavit Kürnek, Deniz Ziya Temeltaş, Ertuğrul Kürkçü, Eşber Yağmurdereli, Halit Özboyacı, Hüseyin Peker, İsmet Tokgöz, Necla Zarakol, Mehmet Savaş Dizdar, Ramiz Bilgin, Raşit Önal, Sina Akyol, Suat Çelebi, Şadiye Çetin, Şükran Tekin, Tuğrul Eryılmaz tanıklıklarıyla yer alıyor.

Belgeselin çekimleri bitti, fragmanı da hazır. Şimdi post prodüksiyon aşamasında. Kolektif bir emekle çekim ve araştırmaları bitirilen belgeselin tamamlanması için Ulaş Tosun, belgeseli sınırlayabilecek hiçbir fona başvurmadığını söylüyor. Bu nedenle internet üzerinden dayanışma fonu olarak fon gogo’yu açıyor.

Arkadaş için…