'Caz deyiş' tartışması: Alevi dedeler eleştirdi, Oğuz Aksaç'tan 'gericilik' tepkisi
Halk müziği sanatçısı Oğuz Aksaç'ın 'Bugün Bize Pir Geldi' deyişini caz tarzında yorumlaması üzerine Alevi toplumunun kimi ileri gelenleri sanatçıyı eleştirdi. Aksaç eleştirilere yanıt verdi.
Halk müziği sanatçısı Oğuz Aksaç’ın, ünlü Alevi deyişi ‘Bugün Bize Pir Geldi’yi caz orkestrasıyla caz formatında seslendirdiği video üzerine kimi Alevi örgütleri ve Alevi dedeleri sanatçıya tepki gösterdi.
Independent Türkçe’den Ali Kemal Erdem’in haberine göre, Aksaç’ın yorumu, sosyal medyada aralarında Alevi Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı ve Garip Dede Cemevi Dedesi Celal Fırat ve Okmeydanı Cemevi Dedesi Eren Yıldırım’ın da olduğu kimi isimlerce eleştirildi.
‘OĞUZ AKSAÇ ÖZÜR DİLEMELİDİR’
Celal Fırat, Twitter hesabından yaptığı yorumda, “Deyişlerimiz sazla söylenir ve kutsaldır. İnsanların müzikal kariyerleri için birer deneme tahtası değildir. Oğuz Aksaç aykırı olmak adına değerlerimizi deneyemez ve yozlaştıramaz. Kendisi Alevi toplumundan derhal özür dilemelidir” dedi. Fırat’ın düşüncesini destekleyenler kadar eleştirenler de oldu. Alevi örgütlerinden isimler de yaptıkları paylaşımlarda sanatın özgür ve çok renkliliğe açık olması gerektiğini diler getirdi.
Deyişlerimiz sazla söylenir ve kutsaldır.
— Celal Fırat (@CelalFrt) March 13, 2022
İnsanların müzikal kariyerleri için birer deneme tahtası değildir.
Oğuz Aksaç aykırı olmak adına değerlerimizi deneyemez ve yozlaştıramaz. Kendisi Alevi toplumundan derhal özür dilemelidir…. pic.twitter.com/Ot2J3jsHSD
Okmeydanı Cemevi Dedesi Eren Yıldırım da Facebook hesabında, "Kıta aralarında dahil edilen caz müziğinin farklı seslerinin aykırı olması bir yana, telli kuran bağlamadan kopunca, sözler o kadar anlamsızlaşmış ki post-modern göz için dahi gereksiz hale gelmiş bence. Yeniliklere pozitif bakan biri olarak söylemeliyim ki bazı şeyler özellikle inançsal anlamda ki bazı değerler orijinali olarak kalmalı. Mürekkebe su katarsanız pek bozulmaz ama suya mürekkep katarsanız suyu berbat eder.. Umut ediyorum ki Oğuz Aksaç da yaptığı hatanın farkına varacaktır" ifadelerini kullandı.
‘BİR SİYAH ŞARKICI YA DA KIZILDERİLİ SÖYLESEYDİ AYAKTA ALKIŞLARLARDI’
Sanatçı Oğuz Aksaç ise eleştirileri yanıtladı. Kendisine eleştiri getirenlerin birçoğunun Alevi olmadığını, dolayısıyla bu kültürü kendisi kadar iyi bilmediğini ifade eden Aksaç, "Bu bir semah değil bir beste. Bu semah dönülen bir eser değildir" dedi. Şiiri 16. yüzyıl şairi Kul Himmet’e, müziği ise Âşık Daimi’ye ait olan ve Arif Sağ, İbrahim Tatlıses gibi birçok isim tarafından defalarca seslendirilen deyişe getirdiği yoruma yönelik eleştirileri “gericilik” olarak yorumlayan sanatçı, "Şu an bahsettikleri şey tam bir gericiliktir. Bu gericiliğin hiçbir yerinde durmam. 'Özür dilesin' deniyor. Ben senden neden özür dileyeceğim?" diye konuştu.
Aksaç, "Eğer bu eseri siyahi bir abimiz ya da bir Kızılderili ya da bir Flamenko amcamız söyleseydi bunlar kalkıp ayakta alkışlarlardı" dedi. Sanatçı ayrıca “deyişlerin yalnızca bağlama ile çalınması gerektiği” görüşüne de karşı çıkarak, “Eskiden caz armonisi vardı da dedeler bağlama dışında enstrüman edindi de çalmadılar mı acaba? Dedeler armoni bilmiyorlardı. Dedelerimizin ellerinde bir tek bağlamaları vardı. O bağlamayla müzik yaptılar. Eğer dedelerimize gençlik yıllarından itibaren tutup da enstrüman çalma, armoni eğitimi, birinin eline bas gitarı diğerine elektro gitar verselerdi bu müzik mi çıkacaktı acaba?” diye konuştu.
