CHP'li İlgezdi'den Kültür Bakanlığı'na: Elinizdeki fon miktarını açıklayın ve bunları hak sahiplerine teslim edin
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda toplanan ‘özel kopyalama harçlarının’ sanatçılara dağıtılmamasına tepki gösterdi.
Covid-19 salgının en yoğun yaşandığı 2020 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yanıtlaması istemiyle TBMM’ye soru önergesi vererek fonda toplanan paranın miktarını sorduğunu, ancak bir yanıt alamadığını belirten İlgezdi, TÜİK verilerini baz alarak yaptığı çalışmaya göre fonda toplanan paranın 2,5 milyar liraya yaklaştığını vurguladı. İlgezdi’nin, açıklamasında şunları kaydetti:
“Bakanlık bünyesinde biriken fon miktarını açıklamaktan kaçıyor fakat bizler ayrıntılı bir çalışma sonucu bir tabloya ulaştık. Ulaştığımız verilere göre; 2002 ile 2017 yılları arasında 1 milyar 83 milyon liralık bir paranın fonda birikmesi gerekiyor. Bu paradan ellerinde 320 milyon lira kaldığı açıklanmıştı. Peki geri kalan 763 milyon 64 bin 227 lira 69 kuruş ile ne yaptılar? Sayın Genel Başkanımızın ve bizim çağrı yaptığımız tarihler olan pandemide (2020-2021 yıllarında) bile 640 milyon 405 bin 988,10 lira, fonda biriken ama sanatçılara aktarılmayan bir para mevcut. 2002-2021 arası, yani 20 yılda 2 milyar 428 milyon 781 bin 710 lira toplanmış. Bu paralar çok büyük bir meblağ. Nereye ve ne şekilde harcandığını sorgulamak, partimin kültür sanattan sorumlu genel başkan yardımcısı olarak benim görevimdir, boynumun borcudur.
“HAK SAHİPLERİNE TESLİM EDİN”
Pandemi döneminde iki yıl boyunca sinema salonları kapandı, tiyatro sahneleri perde indirdi, eğlence mekanları saat uygulamasıyla çaresiz kaldı, diziler çekilemedi; set işçileri, şarkıcılar, tiyatrocular tek kuruş kazanamadı. Bu insanları artık görmezden gelemeyiz. Dayanacak güçleri kalmadı. Sanat dünyası kan ağlıyor. Tiyatrocu, şarkıcı sahnesine hasret; oyuncular, set emekçileri kan ağlıyor. Bir sektörün bitişini seyrediyoruz. Bakanlığın elinde büyük bir bütçe var. Nereye harcadıkları muamma. Bu paralar neden hak sahiplerine dağıtılmıyor? 2 milyarlık bütçenin sanatçılara pay edilmesi dahi onları maddi olarak bir nebze olsun rahatlatacaktır. Buradan Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerine sesleniyorum. Elinizdeki fon miktarını açıklayın ve bunları hak sahiplerine teslim edin.
“ŞAHSİ KOPYALAMA İSTİSNASI YASAMIZDA VAR AMA ONUN AYRILMAZ PARÇASI OLAN HARÇ HAK SAHİPLERİNE DAĞITILMIYOR”
Fikri mülkiyete tabi eserlerin yasal olmayan bir biçimde üretilmesini sağlayan elektronik cihazlardan, hak sahiplerinin olası kayıplarını gidermek için toplanıyor bu para. Türkiye’de de Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince, 2001 yılına kadar Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından toplanan ‘özel kopyalama harcı’ gelirlerinin yüzde 75’ini meslek birlikleri aracılığıyla hak sahiplerine dağıtılıyordu. 2001’de yasada yapılan değişiklikle meslek birliklerine dağıtım şartı ortadan kaldırıldı. O tarihten bu yana da bu para, bakanlık kasasında birikiyor. Şahsi kopyalama istisnası yasamızda var ama onun ayrılmaz parçası olan harç hak sahiplerine dağıtılmıyor. Bu kabul edilemez. Hele ki ilim ve edebiyat, müzik, sinema gibi kültür ve sanat dünyamızın vazgeçilmez sektörleri bu denli zor durumdayken Kültür ve Turizm Bakanlığı, ‘Biz bu parayı kültür-sanatı desteklemek için kullanıyoruz’ diyerek işin içinde sıyrılamaz. Kültür-sanatı desteklemek için kullanıyorsanız sanat-dünyası niye parasız, pulsuz ve çaresiz? Acilen FSEK’te değişiklik yaparak bu paranın meslek birlikleri aracılığıyla hak sahiplerine dağıtılması sağlanmalıdır.” (ANKA)
