Haber bültenlerine akıllı işaret zorunluluğu geliyor

RADYO ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), televizyonlarda yayımlanan şiddet içerikli haberlerin artması nedeniyle yeni bir uygulamayı hayata geçirmeye hazırlanıyor.

Televizyon programlarında uygulanan akıllı işaret kullanma zorunluluğu, bundan sonra haber bültenleri için de geçerli olacak. Bülten başında haberlerin içeriğine göre uyarıcı nitelikte akıllı işaretler kullanılacak.

RTÜK'ten yapılan yazılı açıklamada, yeni yayın dönemine girerken Üst Kurul açısından çok önemli görülen bir noktaya dikkat çekilmek istendiği belirtildi.

Açıklamada, halkın son zamanlardaki en büyük şikayetlerinden olan şiddet ve onun özensizce gösterimi konusunda medyadan azami hassasiyet beklendiği ifade edilerek, "Haberler, genelde olumsuzlukları içerir' diye bir olgu İle hareket edilmemeli, ülkemizde güzel şeylerin yaşandığını da görmek gerekir. Öncelikle, olumlu gelişmelerin de haber niteliği taşıdığını haberci dostlarımıza hatırlatıyoruz. Ayrıca, darp, gasp, her türlü silahın kullanıldığı kavgalar, soygun ve cinayet gibi gazetelerin üçüncü sayfalarında yer alan haberler, ana haber bültenlerinin neredeyse tamamını kaplar hale gelmiştir" denildi.

'ŞİKAYETLER CİDDİ ORANDA ARTTI'

Açıklamanın devamında, şiddet içerikli görüntülerin başta gençler olmak üzere topluma yönelik olumsuz etkilerine işaret edilerek, şu ifadelere yer verildi:

"Şiddet barındıran görsel ve işitsel yayın içerikleri, bilhassa geleceğimizi emanet edeceğimiz gençlerimizde özendirici etkiye sahip olabileceği gibi, bizleri, toplum nezdinde çok tehlikeli ve vahim sonuçlar doğurabilecek şiddetin normalleşmesine de götürebilmektedir. Gerçek yaşamda şiddet dahil her türlü olayla karşılaşırız ancak burada önemli olan ve üzerinde durulması gereken konu, şiddet içeren görüntülerin ekrana hangi amaçla, ne kadar ve nasıl yansıtıldığıdır. Çeşitli iletişim kanalları üzerinden ya da sosyal medyadan elde edilen amatör kayıtları veya MOBESE görüntülerini hiçbir süzgeçten geçirmeden yayımlamak hiçbir etik değere sığmaz. Reyting kaygısı asla insanlık onurunun önüne geçmemelidir. Kadına karşı şiddet başta olmak üzere sadece cinayet ve kötümser olayları haberleştirmek ve bu görüntüleri hiçbir elemeden geçirmeden olduğu gibi yayımlamak hem ülkemize hem de milletimize büyük bir haksızlıktır. Bu konuda gelen vatandaş şikayetleri ciddi oranda artış göstermiştir."

'HABER BÜLTENİ ÖNCESİNDE AKILLI İŞARET KULLANILACAK'

Açıklamada ayrıca, televizyonlarda bu kadar yoğun olarak karşımıza çıkan şiddetin, toplumun tamamını kuşatmış gibi gösterildiği ve insanların yaşamındaki güvenlik algılarını değiştirdiği dile getirildi. Ölüm, kaza ve şiddet olaylarının ekrana yansıtılma biçimininin uluslararası medyada çok önceden bir standarta bağlandığı belirtilerek, Türkiye'deki yayıncıların bu konuda gerekli önlemleri almamasından dolayı haber programları ve bültenleri için yeni bir uygulamanın başlatıldığı bildirildi. Açıklamada, bundan sonra haber bültenleri öncesinde haberlerin içeriğiyle ilgili akıllı işaret kullanılmasının zorunlu olacağı ifade edilerek, şöyle denildi:

"Şiddet ve korku içeren yayınların akıllı işaretleri bellidir, ne zaman ne şekilde yayımlanacakları düzenlenmiştir. Bugüne kadar genel izleyici kategorisinde görülen ve özel bir uyarıcı akıllı işaret kullanılmayan haberlerde, son zamanlarda şiddet görüntülerinin sıklıkla yer alması, ne yazık ki, ailece izlenen bültenlerde, şiddet görüntülerini içeren haberlerin ağırlık kazanması yeni bir düzenlemeyi zorunlu kılmıştır. Haberlerin de akıllı işaretler uygulaması kapsamına alınması için yeni bir çalışma başlattık. Çalışma tamamlandığında artık yayıncılar, haber bültenlerinde akıllı işaretler kullanmak ve izleyicileri bilgilendirmek zorunda olacaklar. Yeni yayın döneminin başlangıcında, yayınların geneli üzerinde hassas olduğumuz noktaların unutulmamasını önemle tavsiye ediyoruz."

CEZAİ MÜEYYİDE HATIRLATMASI

Açıklamada, RTÜK'ün yönetim anlayışının karşılıklı diyaloğa dayandığı, ancak mecbur bırakıldığında cezai müeyyidelerin uygulanmasından geri durulmayacağı ifade edilirken, "Şiddetle alakalı özellikle haber bültenlerindeki bu özensiz yayınlar, 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un yayın ilkelerinin sıralandığı 8'inci maddesinde yer alan 'Yayınlar, şiddeti özendirici veya kanıksatıcı olamaz.' ilkesi çerçevesinde titizlikle takip edilecektir" uyarısına yer verildi.