Uçak yolculuğunda kendinizi koronavirüsten nasıl korursunuz?

Koronavirüs dünyaya yayılmaya devam ederken, havayolu şirketleri uçuştan önce uçakları sterilize etmek için süper güçlü dezenfektanlara yöneliyor.

Çin anakarasına uçuşların iptal edilmesiyle sarsılan Hong Konglu havayolu şirketi Cathay Pacific, her uçuştan sonra yemek masaları ve kolçaklar da dahil olmak üzere uçaktaki yüzeyleri dezenfekte ediyor. Koronavirüslü yolcu taşıyan uçaklara fazladan detaylı temizlik ve dezenfeksiyon uygulanıyor.

Independent Türkçe'den Onur Bayrakçeken'in derlediği habere göre; Qantas, Hepatit B'den uçuklara kadar her şeyi öldüren Viraclean dezenfektanını kullanıyor. Avustralya ulusal havayolu da her uçuştan sonra diğer şeylerle beraber koltuk başlıklarını, yastık kılıflarını ve battaniyeleri çıkarıyor.

Korean Air da benzer şekilde tetikte ve uçaklarını dezenfekte etmek için MD-125 kullanıyor. Üreticisi şirkete göre bu temizleme solüsyonu, HIV'den kızamığa kadar bakteri ve virüsleri öldürebilir.

Ancak eğer daha fazla tetikte olmak istiyorsanız, kendinizin de alabileceği önlemler var.

Uçakta koronavirüse yakalanma olasılığı nedir?

Hastalıklı bir kişinin hemen yanında oturmuyorsanız, uçak kabinindeki hava yoluyla koronavirüse yakalanma riskiniz nispeten düşüktür.

Uçak, uçuş sırasında dışarıdan temiz hava çeker. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nin (ECDC) raporuna göre, yüksek irtifada çok az mikroorganizma olduğu ve 250 santigrat derecenin üzerinde ısıtıldığı için uçak steril kabul ediliyor.

Kabinlerdeki havanın yaklaşık yüzde 50'si devridaim oluyor ama bu hava, uçağa geri pompalanmadan önce cerrahi ortamlarda kullanılanlara benzer hava filtrelerinden geçiyor.

Bu da bir uçuşta virüse yakalanacaksanız bunun muhtemelen virüslü biriyle veya yüzeylerle temastan kaynaklanacağı anlamına geliyor.

Koronavirüs yüzeylerde ne kadar kalır?

Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre, Kovid-19 olarak bilinen bu koronavirüs türünün yüzeylerde ne kadar süre hayatta kaldığı kesin değil.

Bununla birlikte, Kovid-19 diğer koronavirüsler gibi davranıyor görünüyor. Bu da herhangi bir yerde birkaç saat ile birkaç gün arasında hayatta kalabileceği anlamına geliyor.

"Uçak koltuğumu dezenfekte etmek için yapabileceğim bir şey var mı?"

Koronavirüsten etkilenen bölgelere seyahat eden havayolu şirketleri temizlik rutinlerini artırdı ve bu da riskleri azalttı.

Fazladan dikkatli olmak istiyorsanız, kendi dezenfektan mendillerinizi yanınızda getirmeye değer; sadece ambalajda koronavirüsün listelendiğinden emin olun.

Arizona Üniversitesi'nden çevre mikrobiyolojisti Profesör Kelly A. Reynolds, The Points Guy'a şunları söyledi:

Koronavirüsü öldürmek aslında çok kolay. Çalışmalar, dezenfekte edici mendillerin ve el dezenfektanlarının, öldürülmesi koronavirüsten çok daha zor olan bakterileri ve virüsleri öldürebildiğini göstermiştir.

Mendilleri, kolçaklar ve katlanır masa gibi ellerinizin temas edeceği gözeneksiz tüm yüzeylerde kullanmanız gerekecek. Pencere kenarında oturuyorsanız storları ve duvarları unutmayın. Pencere kenarında oturmak kötü virüslerden kaçınmak için en iyi seçeneklerden biri.

Bazı durumlarda, dezenfekte ettiğiniz yüzeyin çalışma sırasında birkaç dakika ıslak kalması gerekeceğinden, ıslak mendillerinizdeki talimatları da okuduğunuzdan emin olun.

Döşemeli koltukları dezenfekte etmek, ıslak mendiller bu yüzeylerde işe yaramayacağından daha zor olabilir. Endişeleniyorsanız, yıkanabilir bir koltuk örtüsü taşıyabilirsiniz.

Yine de en etkili önlem ellerinizi sık sık su ve sabun veya alkollü jelle yıkamaktır.

Yüz maskesi ve eldiven takmaya değer mi?

Yüz maskeleri ve eldivenler sizi muhtemelen uçuşta korumayacaktır.

The Independent'a konuşan İngiltere Halk Sağlığı Merkezi'nin (PHE) yeni ortaya çıkan enfeksiyonlar ve zoonotik hastalıklardan (insanlar ve hayvanlar arasında yayılan hastalıklara verilen isim) sorumlu biriminin başında bulunan Jake Dunning, vatandaşların ağız maskesi takmasının "geniş ölçekli faydası bulunduğuna dair çok az kanıt" bulunduğunu ifade etti.

Bunun birçok nedeni var.

Dunning şöyle açıkladı:

"Ağız maskeleri etkili olmaları için doğru şekilde takılmalı, sıklıkla değiştirilmeli, uygun şekilde çıkarılmalı, güvenli şekilde atılmalı ve genel hijyen davranışların beraberinde kullanılmalı."

Takılan ince ağız maskelerinin büyük kısmı, havadaki bulaşıcı parçacıkları filtreleyecek solunum filtresi bulundurmuyor.

Eğer maske uygun şekilde takılmazsa ve gevşek duruyorsa, bakteriler (ya da virüsler) kolayca burun ya da ağza ulaşabilir. Uzmanlar aynı zamanda koronavirüsün vücuda göz yoluyla da girebileceği konusunda uyarıyor.

Hep aynı yüzeylere dokunacağınız için eldivenler de aynı şekilde etkisizdir.

PHE sözcüsü The Independent'e şunları söyledi: "PHE, halk için Kovid-19'a karşı koruyucu önlem olarak eldiven kullanılmasını önermiyor. Bulaşıcı hastalıkların bulaşmasından endişe duyan insanlar iyi kişisel temizliğe, solunum ve el hijyenine öncelik vermeli.”