Pandemi ile epidemi arasındaki fark nedir?

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Çin'de ortaya çıkan ve hızla dünyaya yayılan yeni tip koronavirüsün (Covid-19) "pandemi" olarak nitelendirilebileceğini duyurdu.

DSÖ daha önce Covid-19 salgın hastalığı için "epidemi" terimini kullanıyordu.

Dünya genelinde son iki ay içerisinde koronavirüse yakalananların sayısı 122 bini aşarken toplamda 4 bin 389 kişi hayatını kaybetti. Enfekte olan 67 bin kişiyse sağlığına kavuştu.

Öte yandan koronavirüsün dünyaya yayıldığı yer olan Çin'in Vuhan şehrinde vaka sayısının azalmasıyla birlikte bazı iş yerleri, dükkan ve fabrikaların açılmasına onay verildi.

Pandemi ile epidemi arasındaki fark nedir?

'Epidemi' kontrolden çıkan herhangi bir meseleyi tarif etmek için kullanılan oldukça genel bir kavram. Medikal alanda ise bir bölgede, bir toplumda veya bir grup insanda bir hastalığın yaygınlaştığı görülünce bunun 'epidemi' bir salgın olduğu kabul ediliyor.

'Pandemi' ise bölgeler ve gruplar üstü coğrafi bir salgın anlamına geliyor. Bir ülkenin tamamını veya dünyanın tamamını etkisi altına alan hastalıklar için kullanılıyor.

DSÖ, 2009 yılındaki H1N1 domuz gribini 'pandemi' olarak açıklamış, ardından gribin sanıldığı kadar güçlü ve öldürücü çıkmamasına rağmen ilaç firmalarının bir aşı geliştirmesi için acele etmeye zorlanması karşısında eleştirilerin hedefi olmuştu.

Eleştiriler gelince değiştirildi

DSÖ eski 6 seviyeli sistemi artık kullanmıyor. Eski sistemde seviye 1 "virüsün hayvandan insana geçtiğini gösteren herhangi bir rapor olmaması" durumunu, seviye 6 ise "pandemi" durumu işaret ediyordu. Ancak terimin kullanılmasından ötürü oluşan sıkıntılar ve eleştiriler sonrası bu sistemden vazgeçildi.

Sözcü Tarık Jasareviç'in yaptığı açıklamaya göre artık "pandemi" diye resmi bir kategori bulunmuyor ve insandan insana kolayca bulaşmaya başladığı andan itibaren durumun gayriresmi olarak pandemi olduğu varsayılıyor.

Kavram karmaşası oluşmuştu

DSÖ daha önce yeni tip koronavirüsün, bir ülkenin tümünü veya dünyayı sarmadığı için bu anlamda pandemi ifadesini resmen kullanmıyordu. Bu da epidemi ile pandemi durum arasında bir kavram karmaşasına neden olmuştu.