Hantavirüs nedir, insandan insana bulaşır mı? Hantavirüsün tedavisi var mı?

Çin'de başlayıp tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüsün ardından yine Çin'de ortaya çıkan hantavirüs tüm dünyayı korkuttu. Peki hantavirüs nedir, insandan insana bulaşır mı? Hantavirüsün tedavisi var mı?

Çin’den dünyaya yayılan ve 17 bin 138 kişinin hayatını kaybettiği koronavirüsünde vaka sayısı ve can kaybı sayıları artıyor.

Dünya korona virüsü şokunu atlatamadan Çin’de yeni bir virüsün endişesini yaşamaya başladı. Aslında geçmiş yıllarda kendini gösteren hanta virüsü yeni bir virüs değil. Kemirgenler yoluyla insanlara bulaşan hanta virüsünün öldürücü olduğu ifade ediliyor. Griple benzerlik belirtiler gösteriyor.

Bunyaviridae ailesinden bir RNA virüsü olan Hantavirüs, ilk izole edildiği yer olan Güney Kore’deki Hantaan nehrinden adını alır.

Virusun yol açtığı Kanamalı Ateşle seyreden Renal Sendrom( HFRS) daha çok Asya ve Avrupa kıtasında görülürken, Hantavirus pulmoner sendrom (HPS)’a neden olan tip daha çok Amerika kıtasında görülmektedir. Geçen yıllarda ülkemizde ortaya çıkan, kenelerle bulaşan Kırım Kongo Kanamalı Ateşinin etkeni olan nairovirüs de yine bunyaviridae ailesindendir.

Hantavirüs nasıl bulaşır?

Fareler ve diğer bazı kemirgenler hantavirus taşıyıcısıdır.Özellikle kırsal bölgelerde ve şehirlerde insanlar için ciddi tehlike teşkil ederler. Dünyada da oldukça yaygındır.

Kemiricilerde kronik asemptomatik bir enfeksiyon oluşur. Viremi neticesinde viruslar en yoğun olarak hayvanın dalak, böbrek ve daha çok da akciğerlerinde yerleşir.Virusu taşıyan asemptomatik kemiricilerin idrarı, dışkısı ve sekresyonları çevreyi ve ortam havasını enfekte edebilir.

İnsana bulaş yolunun özellikle enfekte kemirgenlerinin virüs bulaşlı çıkartılarının, solunması aracılığıyla olduğu düşünülmektedir.

Kemirgenin insanı ısırmasıyla virus geçişi çok nadirdir.

Hantavirüs temasla insandan insana geçmez.

Kemirgenlerin çıkartılarıyla kirlenmiş yiyeceklerle bulaşıp bulaşmadığı ise virüsün mide asidine dirençsiz oluşu nedeniyle şüphelidir.

Yapılan araştırmalar virüsün kan transfüzyonuyla da geçmediğini göstermiştir.

Hantavirusun inek, tavuk gibi çiftlik hayvanları veya kedi, köpek gibi ev hayvanları tarafından taşınmazlar, ancak bu hayvanlar kemiricilerle temas halindeyseler onların çıkartılarını taşıyarak aracılık yapabilirler.

Kuluçka dönemi

Kemirgenler ve Fareler bu virüsten etkilenmezler kronik asemptomatik bir enfeksiyon oluşur,Ancak hasta olmazlar.Sadece taşıyıcıdırlar.1 ay ile 12 ay boyunca bu virüsü dışkı veya idrar yolu ile etrafa yayarlar.

Kuluçka dönemi hakkında kesin bilgi olmamakla birlikte kuluçka süresi 12 ila 21 gündür.İstisnai durumlarda, kişisel immün baskılanma durumlarında, sıcaklık ve nem oranına da bağlı olarak 5-60 gün arası değişebilir.Ortalama olarak virüsün alımından 1-5 hafta sonra bulgular görünmeye başlar.

Hantavirüs belirtileri nedir?

Hantavirüs enfeksiyonları damar çeperlerinin hasar gördüğü viral bir hastalıktır. Damar geçirgenliğinin artması ve trombositopeni sonucu hemorajik (kanamalı) belirtilerle seyredebilir.Hipertansiyona, akciğer ödemi, böbrek yetmezliği ve şoka kadar gidebilen ölümcül bir tabloya yol açabilir.

Erken belirtiler: Yorgunluk, ateş, kalça, sırt, omuz gibi büyük kas gruplarında ağrıyı içerir. Ayrıca baş ağrısı, baş dönmesi, karın ağrısı, ishal, kuma, bulantı gibi nonspesifik semptomlar da görülebilir.

Geç belirtiler: Hastalığın başlangıcından 4-10 gün sonra, Hantavirüs Pulmoner Sendromu tablosu gelişir.Akciğer ödemi ve buna bağlı olarak öksürük, nefes darlığı gibi geç bulguları görülür. HFRS sendromu gelişmişse: Oliguri (idrar miktarında azalma) ve böbrek yetmezliği gelişir.

Nadiren geç tablo olarak kulak ağrısı, boğaz ağrısı gibi nadir semptomlar da görülebilir.

Hantavirüs tedavisi var mı?

Hantavirus enfeksiyonun aşısı veya spesifik bir tedavisi yoktur. Hastanın hayati fonksiyonları desteklenmelidir.

Hantavirüs Pulmoner Sendrom gelişmişse, erken dönemde entübasyon ve yoğun bakım şartlarında Oksijen inhalasyon tedavisi ile solunum, sıvı replasmanı ile de kan basıncı desteklenmelidir.

Hantavirüs Ateşli Renal Sendrom gelişmişse de Hemodiyaliz hayat kurtarıcı olabilir.Her ne kadar henüz ispatlanmamış olsada bazı çalışmalar Ribavirin gibi bazı antiviral ilaçların hayati tehlikeyi azaltmak üzerinde etkisi olduğunu düşündürmektedir.