'Koronavirüsten korunmak için temizlikte kullandığımız kimyasallar ölüme götürebilir'

Koronavirüsün hızla yayılmasının ardından, birçok uzman virüsten korunmanın en iyi yolu olarak temizliği işaret etti. Bursa Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Tayar da evde kimyasal maddeler kullanılarak yapılan temizliklerde doğru bilinen yanlışları anlattı. Bir kova suya bir çay bardağı çamaşır suyunun yeteceğini söyleyen Prof. Dr. Tayar, çamaşır suyunun başka hiçbir maddeyle karıştırılmaması gerektiği konusunda uyardı. Koronavirüs korkusunun insanları aşırı temizliğe ittiğini belirten Klinik Psikolog Filiz Yakmaz Basılgan ise, “Koronavirüs bittikten sonra bazı insanlar kalıcı kirlenme korkularına sahip olabilir ve hatta obsesif kompulsif bozukluklar geliştirebilir” dedi.

'ÇAMAŞIR SULARININ ETİKETİNİ OKUYUN'

Evlerde uygulanan temizlik ve dezenfeksiyona dikkat etmemiz gerektiğini belirten Prof. Dr. Mustafa Tayar, “Şu anda dünyanın kabul ettiği, koronavirüs ile mücadelede etkin bir dezenfektan madde var. Ucuz ve hemen temin edilecek bir malzeme, o da çamaşır suyu. Çamaşır suyu kullanırken öncelikle etiket okur yazarı olmayı tavsiye ediyorum. Çamaşır sularının üzerinde, yüzde kaç etken madde olduğu etiketlerin üzerinde yazıyor. Diğer bir konu ise nelere dikkat etmemiz gerektiği. Çamaşır suyunun ideal şekilde kullanımı, üretildikten 3 ay içerisinde kullanılmasıdır. Öncelikle yapmamız gereken şey elimizdeki çamaşır suyunun etiketini okumak” dedi

'ÇAMAŞIR SUYUNU SICAK SU İLE KULLANMAYIN'

Çamaşır suyunun gıda maddelerini dezenfekte edilirken kullanılmayacağını belirten Prof. Dr. Tayar, “Çamaşır suyuyla bulaşık yıkanmaz. Çamaşır suyunun kullanılacağı yerler zemin, sert yüzeyler, ellerimize sık sık temas eden kapı kolları, elektrik düğmeleri, merdiven tırabzanları, asansör gibi sert yüzeylerde uygulanan bir dezenfektandır. Çamaşır suyunun diğer kimyasallardan farklı olarak mutlaka soğuk uygulanması gerekir. Sıcak sularda kullanılması dezenfeksiyon etkisini zorlaştıracaktır. O yüzden soğuk uygulanacak, sert yüzeylere uygulanacak, dezenfektan kullanmadan önce yüzeyleri temizlememiz gerekiyor. Yüzeydeki kirler, organik maddeler, dezenfeksiyonun etkinliğini azaltacak uygulamalardır. O yüzden dezenfekte edeceğimiz yüzeyin önce kaba kirini temizlemek gerekir” diye konuştu.

'BİR KOVA SUYA BİR ÇAY BARDAĞI ÇAMAŞIR SUYU'

Çamaşır suyu uygulayacak olan kişinin eldiven ve maske temin etmesi gerektiğini dile getiren Tayar, “Çamaşır suyunun çıplak deriye temas etmesi, göze, buruna temas etmesi sağlık için zararlıdır. O yüzden çamaşır suyunun değdiği bölge bol suyla yıkanmalıdır. Dozajını doğru ayarlamamız gerekiyor. Dezenfeksiyonda kullanıldığı için çamaşır suyunu boca etmenin hiçbir anlamı yoktur. Gereksiz kimyasal mat yüklemiş olacağız. Bir kova suya, bir veya bir buçuk çay bardağı çamaşır suyu yetecektir. Hastaların temas ettiği yüzeyler, kan veya akciğerden çıkan salgılar varsa miktar artırılabilir. Miktarı da bir litreye bir çorba kaşığı miktarına çıkarak gücü artırılabilir ama zeminleri dezenfekte etmek için bir kova suya bir çay bardağı çamaşır suyu yetecektir” şeklinde konuştu.

'ÇAMAŞIR SUYU VE TUZ RUHU İNSANI ÖLÜME GÖTÜREBİLİR'

Uygulanan yüzeyde çamaşır suyunun en az 10 dakika etki etmesini beklememiz gerektiğini belirten Tayar, “Virüsü öldürmesi için 10-15 dakikalık bir zamana ihtiyaç var. Ortamın havalandırılması da çok önemli. Ortam havalandırılıp temizlik yapan kişinin oradan uzaklaşması gerekir. Bu ortama özellikle evcil hayvanların ve küçük çocukların girmesine izin verilmemeli. Çamaşır suyu yalnızlığı sever. Yanına hiçbir şey istemez. O yüzden daha etkin olsun diye yanına bir de tuz ruhu koyduğunuz zaman, ortaya çıkan gaz alerjik reaksiyonları tetikleyebilir. Kronik akciğer rahatsızlıkları varsa bunları tetikleyecektir. Bu gazlar bir insanı ölüme kadar götürebilir. Hele bu günlerde, hepimizin Türkiye'de bol miktarda çamaşır suyu kullandığı, temizlik ve dezenfeksiyon yapmaya çalıştığı bu sırada, çamaşır suyunu tek başına, abartıya kaçmadan kullanalım” dedi.

'KORONAVİRÜS KORKUSU BAZI KİŞİLERDE KALICI OBSESİFLİĞE NEDEN OLABİLİR'

Koronavirüs sürecinde aldığımız tedbirlerin obsesif kompulsif bozukluğu olan insanların tüm yıl boyunca aldığını belirten Klinik Psikolog Filiz Yakmaz Basılgan ise şunları söyledi:

“Obsesif kompulsif bozukluğa sahip insanlar, her yerde potansiyel olarak ölümcül tehditler olduğundan endişe ederler. Bu hastalığa sahip olan kişi için kapsamlı el yıkama ve diğer güvenlik önlemleri, neredeyse her zaman kesinlikle gerekli ve olmazsa olmazıdır. Bu salgın, SARS veya H1N1'den farklıdır ve yaygın iş güvenliği önlemleri ve yaygın kamu güvenliği önlemleri olarak büyük ölçekli karantinalar içeriyor ve Dünya Sağlık Örgütünün ya da ülkelerin sağlık sistemlerinin talimatları kesinlikle nüfusun çok daha geniş alanlarına hitap ediyor ve daha uzun bir süre için söz konusu. Koronavirüs bittiğinde bazı insanlar kalıcı kirlenme korkularına sahip olabilir ve hatta muhtemelen obsesif kompulsif bozukluk geliştirebilir. Ancak halkın büyük çoğunluğu için, kirlenme korkumuz yaşamlarımızın kalıcı bir parçası olmaktan ziyade bir anı haline gelecektir.”