'Karantinada çocukların oyun oynamasına izin verin'

Covid-19 salgınıyla yüzleşirken, hepimiz belirsizlikle karşı karşıyayız. Ebeveynlerin yeni yeni alışmaya çalıştığı 'uzaktan eğitim' ve 'evde eğitim' sürecinde çocuklara sağlanacak serbest zaman, çocukların kendi ilgi alanlarını oluşturmalarını sağlar ve onlara özellikle bugünlerde önemli olan kontrol ve bağımsızlık duygusunu yaşatabilir.

Bu hafta İngiltere genelindeki çocukların büyük bir kısmı okulda değildi. Bunun yerine, çocuklar evde ve birçoğu da aynı anda çalışması beklenen ebeveynlerin bakımı altında.

Okulların kapanacağı duyurulduktan sonra sosyal medya üzerinde evde eğitim çizelgeleri ve bazı tüyolar ortaya çıktı. Geçtiğimiz haftalarda ‘evde eğitim zaman çizelgesi’ konusunda Google’da yapılan aramaların sayısı, bir önceki yılın ortalamasından neredeyse 200 kat daha yüksekti. Ancak ebeveynlerin evde okul koşulları yaratması beklenmeli mi? Eldeki bulgular, bu belirsiz zamanda, çocukların oyun oynamasını desteklemenin kendi ruh sağlığımız ve tüm ailenin esenliği için hayati olduğunu gösteriyor.

Covid-19 salgınıyla yüzleşirken, hepimiz belirsizlikle karşı karşıyayız. Araştırmalar, belirsizliğin hem çocuklarda hem de yetişkinlerde gerginlik ve endişeyi arttırdığını gösteriyor. Şu anda yüz yüze olduğumuz belirsizlik halinin büyük kısmını ortadan kaldıramayız; bununla birlikte, yapabileceğimiz şey, kısmen kesinlik ve kontrol duygusu hissetmek için fırsatlar yaratmaya çalışmak olmalı. Bu nedenle, mümkün olduğunca normal bir rutinin takip edilmesi ve gün bazlı bir işleyişin olması, çocuklar ve ebeveynler için muhtemelen yararlı olacaktır. Bununla birlikte, bu işleyiş içerisinde herkesin beklentileri konusunda gerçekçi olması gerekiyor.

OLAĞAN DIŞI DURUMLAR

Normal koşullarda, çocuklarının eğitimini evde gerçekleştirmek hususunda sorumluluk alma tercihi, ebeveynler tarafından yapılan bilinçli ve uzun vadeli bir seçimdir. Bir çocuk, okulu salgın yüzünden kapalı olduğu için evdeyse, temel olarak bu ‘evde eğitim’ değildir.

Evde eğitim veren ebeveynler, genellikle çocuklarını eğitirken evden çalışmaya kalkışmazlar ve nadiren bütün günlerini evde geçirirler. Şu anki durumsa bundan tamamen farklı. Evdeki çocuklara eğitim vermeye çalışmak, kaygının yüksek olduğu bir dönemde ebeveynler üzerinde baskı yaratır. Bu, ne onlar ne de çocukları için faydalı değildir.

Seçeneklerden biri, çocukların oyun oynamalarına izin vermektir. Bu, özellikle ilkokul çağındaki çocuklar için önemlidir. Serbest oyunlar sırasında, çocuklar neyi nasıl yapmak istediklerine ve ne zaman başlamak ve durdurmak istediklerine kendileri karar verirler.

Serbest oyunların sağladığı faydalar geniş kapsamlıdır. Çocuklar serbest zaman geçirmek için daha fazla fırsat bulduklarında, daha iyi fiziksel ve zihinsel bir sağlığa sahip olurlar. Bu, stres seviyelerini önemli ölçüde azaltır ve daha da önemlisi öğrenmeyi kolaylaştırır.

KONTROL DUYGUSU

Yetişkinlerin buradaki rolü, çocuğun oyununu destekleyecek fiziksel ve psikolojik alan ve kaynakları sağlamaktır. Sadece çocuk isterse oyuna dahil olmalı ya da müdahale etmelidirler. Serbest zaman, çocukların kendi ilgi alanlarını takip etmelerini sağlar ve onlara özellikle bugünlerde önemli olan kontrol ve bağımsızlık duygusunu sağlayabilir. Eğer güvenli ve eğlenceliyse, çocukların kendi başlarına bir şeyler yapmasına izin vermek kesinlikle iyidir. Aslında, bu bir ‘kazan-kazan’ durumudur.

Serbest zaman aktivitelerine örnek olarak ev içinde (çarşaf, yastık vb ile/ç.n.) çadır yapmak, giyinip kuşanmak, oyun hamuruyla bir şeyler üretmek veya karmakarışık oyunlar oynamak sayılabilir. Ebeveynler, çoğu zaman geri dönüşüme gidecek kutu, şişe ve kartonları el altında tutarak ve çocukların kendi başlarına ne yapmak istediklerini keşfetmelerine izin vererek, yaratıcı oyunlar oynamalarına yardımcı olabilirler. Çocukların ilhamı doğadan da gelebilir: Onları dışarıda böceklerin peşinde koşmaya veya bulutları seyretmeye teşvik edebilirsiniz. Ve sıkılmalarına göz yummaya hazır olun; çünkü can sıkıntısı, yaratıcılığı teşvik eder.

Herkesin mümkün olan her yerde evde kalması gerektiğine ilişkin mevcut çağrılar göz önünde bulundurulduğunda, çocukların oyunları kaçınılmaz biçimde kısıtlanacaktır. İyi haber şu ki, çocuk oyunlarını nasıl destekleyeceğinize ilişkin parlak fikirler sunan çevrimiçi sayfalar mevcut.

Serbest zaman ayrıca, çocukların anlaması zor buldukları şeyleri anlamalarına da yardımcı olabilir. Mevcut bağlamda, bu, ebeveynlerin korona virüsüyle ilgili veya hastalık ya da ölüm temasının olduğu oyunlar oynayan çocukları gözlemleyebileceği anlamına gelir. Bu durum normaldir ve büyük ihtimalle çocuğun neler yaşadığını anlaması için faydalıdır. Bu tür bir oyunu durdurmaya gerek yoktur; fakat, eğer ebeveynler çocukları için endişelenirlerse, daha sonraki konuşmaları bazı olumlu uyarılar yapmak amacıyla değerlendirebilirler.

Ebeveynler çocuklarını herkesten daha iyi tanır. Bazıları matematik öğrenmekten mutluluk duyar, ardından dilbilgisi ve el yazısı gelir ama bazıları da bunlardan memnuniyet duymazlar. Ne olursa olsun, oyun her çocuğun duygusal sağlığını destekler. Çocuklara bir miktar kontrol hissi verir ve ebeveynler üzerindeki vekil öğretmen olma baskısını azaltırken, tüm ailenin zihinsel sağlığını iyileştirir. Bütün çocukların her gün serbest zaman geçirebilmek için bir mekâna da ihtiyacı var; ve şimdi bu ihtiyaç muhtemelen her zamankinden daha fazla hissediliyor.

(The Conversation sitesinde yer alan Helen Dodd ve Tim Gill imzal makaleyi Gazete Duvar için çeviren Tarkan Tufan)