Prof. Dr. Canan Uluoğlu: İlaçların etkinliğini araştıran faz-3 çalışmamız var

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Canan Uluoğlu, koronavirüse karşı ilaç geliştirme araştırmalarında, Türkiye'de faz çalışmalarının başladığını belirtti.

Prof. Dr. Uluoğlu, "Hidroksiklorokin ve favipiravirin etkinliğini araştıran bir faz-3 çalışmamız var. Ben sonuçlar etkili ve güvenli çıkarsa ruhsata yaklaştığımızı düşünüyorum. Ama ruhsata en yakın gibi görünenlerin birçoğu 'ilaç yeniden konumlandırma' çalışmaları. Yani eski, bildiğimiz bir ilacı 'Koronavirüse de iyi geliyor mu' diye baktığımız araştırmalar" dedi.

Prof. Dr. Canan Uluoğlu, Türkiye ve dünyada koronavirüse karşı başlatılan ilaç çalışmalarına ilişkin DHA muhabirine açıklama yaptı. Uluoğlu, ilaç çalışmalarının, ulusal ve uluslararası belli kurallara göre ve doğu metotlarla yapıldığı zaman kanıt değeri oluşturduğunu belirtti. Yeni moleküllerden oluşturulan bir ilacı geliştirmek için uzun zamana ihtiyaç duyulduğunu belirten Uluoğlu, "Bu süreçte öncelikle o kadar vaktimiz yoktu, pandemi nedeniyle zamanımız çok kısıtlıydı. Ne yaptık? 'İlacı yeniden konumlandırma' dediğimiz denemeleri, araştırmaları yaptık. Başka hastalıklar için ruhsat almış bir ilacı 'Acaba koronavirüse de iyi gelir mi' diye denedi dünya. Bizim de yaptığımız faz-3 böyle bir çalışma. Bu denemelerin içinde şu ana kadar 'Remdesivir' diye bir ilaç, Amerika'da ruhsat aldı. Kanıt değeri çok yüksek değil. Kısıtlı sayıdaki hasta ile tam da istediğimiz kriterlere uymayan bir çalışma ama elde başka bir şey olmayınca 'Remdesivir' Amerika'da ağır koronavirüs hastalarında ruhsat aldı. Ruhsattan kastımız şu; bu ilaç bu hastalıkta etkili ve güvenlidir. Aslında su anda 'Koronavirüs icin etkinliğini ispatladık, tam da içimize sindi' dediğimiz maalesef hiçbir ilacımız yok" diye konuştu.

'TÜRKİYE’DE ÖNEMLİ İLAÇ ÇALIŞMALARI VAR'

Dünyadaki klinik araştırmaların kayıt altına alındığı uluslararası veri tabanında (clinicaltrials.gov) koronavirüs ile ilgili 1963 tane araştırma bulunduğunu belirten Prof. Dr. Uluoğlu, "Tabi bunların hepsi ilaç değil. Değerlendirilen tarih itibari ile 277 tane faz-3 görünüyor. Faz-3 ruhsata en yakın çalışmadır. Bunların içinden yeni bir ilaç gelebilir. Türkiye'den yapılan 48 tane çalışma çıktı. Bunların da çoğu ilaç değil ama ilaç olan etkililik üzerine odaklı 4-5 tane önemli çalışmamız var. Türkiye'de ve dünyada kullanılan ilaçların hiçbiri net bir şekilde 'etkilidir, güvenlidir' diye henüz ruhsat almadı" dedi.

'HİDROKSİKLOROKİN VE FAVİPİRAVİRİN ETKİNLİĞİNİ ARAŞTIRAN ÇALIŞMALAR VAR'

Prof. Dr. Canan Uluoğlu, Türkiye'deki ilaç çalışmalarına ilişkin şunları kaydetti:

"Güncel verilere göre Türkiye'de uluslararası bir veri tabanına kayıtlı 8 tane çalışma var ama bunlardan dört tanesi mevcut bir ilacın benzerini yapma çalışması. Onun dışında hidroksiklorokin ve favipiravirin etkinliğini araştıran bir faz-3 çalışmamız var. Ben, sonuçlar etkili ve güvenli çıkarsa ruhsata yaklaştığımızı düşünüyorum. Ruhsata en yakın gibi görünenlerin birçoğu 'ilaç yeniden konumlandırma' çalışmaları. Yani eski, bildiğimiz bir ilacı 'koronavirüse de iyi geliyor mu' diye baktığımız araştırmalar. O yüzden bu kadar hızlı yol aldık. Aslında yepyeni bir molekülden gidilmiş olsaydı 8-10 yıllık bir süreçtir yeni bir ilacı geliştirmek. Tam tarih verebilmek elbette çok zor. Bu araştırma, ülkemizde de hastalara kullandığımız hidroksiklorokin ve favipiravirin etkinliğine yönelik bir çalışma. Dolayısıyla yepyeni bir molekülden başlamadığımız için faz-1, faz-2, faz-3 diye gitmedik. Doğrudan yeni bir tedavide kullanma amacıyla eski bir ilacı araştırdığımız için faz-3'ten başlıyoruz ve zaman kazanıyoruz." (DHA)