Sözcü yazarı 'yerli ve milli' denilen ilacı yazdı: Başka isimlerle piyasaya sürülmüştü zaten

Sözcü Gazetesi yazarı Deniz Zeyrek, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ın "Covid-19'a karşı yerli ve millî olarak kendi sentezimizle geliştirilmiş çok önemli bir ilacı ürettik." açıklamasının ardından, basında çıkan haberleri değerlendirdiği yazısında, "Yüzde yüz yerli ve milli diyorsanız, ilacın etken maddesinin de yüzde yüz yerli ve milli olması gerekmez mi? Oysa Favicovir isimli ilacın etken maddesi Japonlar'ın 2014'te antiviral olarak piyasaya sürdüğü 'Avigan' isimli ilacın etken maddesi olan Favipiravir'dir. Bugüne dek birçok ülkeden birçok şirket, Avigan'ın eşdeğerini sentezleyip, başka isimlerle piyasaya sürmüştü zaten" ifadelerini kullandı.

Deniz Zeyrek, kimya okurken laboratuvardaki ilk günlerinde salisilik asit sentezi öğrendiklerini belirterek, "Favicovir adlı ilaç kamuoyuna açıklanırken izlenen yöndem, kullanılan dil, bizim o gün laboratuvardan çıkıp 'yaşasın aspirin ürettim' diye kutlama yapmamıza benzemiyor mu?" diye yazdı.

Deniz Zeyrek'in Sözcü'deki yazısından ilgili kısım şöyle;

“Koronavirüse karşı yerli ve milli ilaç geliştirdik”, “Türkiye koronavirüse karşı kendi ilacını üretti”, “Yerli Covıd-19 İlacımız Favicovir ve Kinovir milletimize hayırlı olsun”, “Bakan Varank: Corona için ilaç ürettik”, “Korona Virüse Karşı Yerli İlaç Üretildi (Favicovir)”, “Türkiye Kovid-19 ilacını üretti”, “Koronavirüs ilacının ilk fotoğrafı!”

“Türkiye Yine Bir Başarıya İmza Attı! Koronavirüse Karşı İlaç Buldu…”, “Türkiye başardı! Koronaya karşı yerli ve milli ilaç üretildi”…

Bunlar, dünkü haberlerden derlediğim başlıklar. İnsan okuyunca uluslararası uzay üssüne mekik göndermiş kadar mutlu oluyor, gurur duyuyor.

Sağlık emekçilerimiz zaten efsane bir mücadele örneği göstermiş, dünyaya örnek olmuştu.

İlaç sanayimiz de koronavirüsün neden olduğu hastalıkla mücadelede kritik rol oynayan bir ilacın eşdeğerini yerli olanaklarla üreterek önemli bir fark yaratmış oldu ve alkışı hak etti. Haklarını teslim etmeliyiz ama önemli bir şerhi de koymalıyız.

Yüzde yüz yerli ve milli diyorsanız, ilacın etken maddesinin de yüzde yüz yerli ve milli olması gerekmez mi?

Oysa Favicovir isimli ilacın etken maddesi, Japonlar'ın 2014'te antiviral olarak piyasaya sürdüğü “Avigan” isimli ilacın etken maddesi olan Favipiravirdir. Bugüne dek birçok ülkeden birçok şirket, Avigan'ın eşdeğerini sentezleyip başka isimlerle piyasaya sürmüştü zaten.

Bir ilacın eşdeğerini üretebilmek elbette başarıdır. Ancak bunu yeni bir ilaç icat etmiş gibi yansıtmak, bu vesileyle siyasi propaganda malzemesi yapmak, en azından binlerce ilacın eşdeğerini üretebilen ilaç sektörümüze ve bilim adamlarımıza haksızlıktır.

Kimya okurken laboratuvardaki ilk günümüzde bize salisilik asit sentezini öğretmişlerdi. Favicovir adlı ilaç kamuoyuna açıklanırken izlenen yöntem, kullanılan dil, bizim o gün laboratuvardan çıkıp “yaşasın aspirin ürettim” diye kutlama yapmamıza benzemiyor mu?