Kışa girerken D vitamini almak koronavirüse karşı etkili mi?
Koronavirüs salgınında vitamin almanın ve bağışıklığı güçlendirmenin önemi tartışılırken, bazı araştırmalar D vitaminin koronavirüse karşı etkili olduğunu iddia etti. Peki kışa girerken D vitamini almanın koronavirüse karşı nasıl bir etkisi var?
Birleşik Krallık'taki milyonlarca kişi, Kovid-19 tecridinin üçüncü safhası devam ederken ve kış ayları giderek yaklaşırken evlerinde daha fazla vakit geçirmek zorunda kalıyor.
Evde geçirilen zamanın artması, çoğumuzun normalde işe gidip gelirken, egzersiz yaparken ya da arkadaşları ve ailesiyle görüşürken güneş ışığından doğal yolla aldığı D vitamini miktarını alamayabileceği anlamına geliyor.
Independent'te yer alan habere göre; Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Sistemi'ne (NHS) göre D vitamini eksikliği çocuklarda raşitizm gibi kemik gelişimi bozukluklarına ve yetişkinlerde de osteomalazi denen hastalığın sebep olduğu kemik ağrısına yol açmakla kalmıyor, aynı zamanda Kovid 19'la bağlantılı olduğu bildirildiği için de bir problem.
İngiltere Kamu Sağlığı Kurumu (Public Health England/PHE) halkı D vitamini takviyesini değerlendirmeye teşvik eden bir kılavuz yayımladı. PHE şunları söyledi:
Bu yıl iç mekanlarda her zamankinden fazla vakit geçirebileceğinize göre D vitamini almanız önemli.
Peki, D vitamini nedir ve koronavirüs tecridi esnasında sağlığımıza nasıl fayda sağlayabilir?
D vitamini nedir?
D vitamini vücuttaki kalsiyum ve fosfat miktarının düzenlenmesini sağlayan bir mineral türü. NHS'nin resmi kılavuzuna göre bu besin maddeleri kemiklerin, dişlerin ve kasların sağlıklı kalması için gerekli.
Güneşe maruz kaldığında cildimiz D vitamini üretiyor.
The Independent'a konuşan NHS'de görevli doktor Asif Munaf, "D vitamininin öncülleri deri hücrelerinde (kertatinositlerde) bulunur ve güneş ışığının başlattığı karmaşık bir dizi reaksiyon bunları vücudun kullanabileceği 'aktif' forma dönüştürür" dedi.
D vitamini kemiklerimizi ve dişlerimizi korumanın yanı sıra hastalanmaktan kaçınmamıza da yardımcı oluyor ki bu, pandemi esnasında hayati önem taşıyor.
PHE, sağlıklı kalmak için günde 10 mikrogram vitamin almayı değerlendirmemiz gerektiğini söylüyor. Aynı kılavuz İskoçya ve Galler'de de yayımlandı.
PHE, şu durumlarda yıl boyunca D vitamini almanızı öneriyor: Dışarıda çok sık bulunmuyorsanız (örneğin, korunduğunuz için eve kapandıysanız), dışarıdayken vücudunuzu örten giysiler giyiyorsanız ya da bir bakım evinde yaşıyorsanız.
Britanya Beslenme Vakfı'ndan (British Nutrition Foundation) Sara Stanner şunları söyledi: "Ne yazık ki, koronavirüsün etkileri devam ederken çoğumuzun dışarıda geçirebileceği zaman kısıtlı.
Hükümetin talimatlarına doğru şekilde uyarak evde kalmak son derece önemli ve çoğumuzun güneş ışığına erişiminin sınırlı olması, D vitamini sağlıklı seviyelerde tutmak için biraz daha fazla özen göstermemiz gerektiği anlamına geliyor.
D vitamini koronavirüse yakalanmanıza engel olabilir mi?
Ekim ayında BMJ Nutrition, Prevention and Health dergisinde yayımlanan bir araştırma, Kovid-19'dan en çok zarar gören kişilerde D vitamini eksikliğinin neredeyse iki kat fazla olduğunu ortaya koydu. İspanyol hastaların yüzde 82'sinde D vitamini eksikliği vardı.
216 İspanyol hastayı içeren çalışmadan elde edilen bulgular, Kovid-19'u ağır geçiren vakalarla düşük D vitamini seviyeleri arasında bağlantı olduğunu öne süren son çalışma oldu.
6 bin yetişkinin katıldığı başka bir çalışmaysa yüksek A, E ve D vitamini alımının, solunum yolu hastalıklarının azalmasıyla bağlantılı olduğu keşfetti. Hastalıklar arasında balgamlı öksürüklerin yanı sıra astım ve akciğer hastalığı gibi daha uzun süreli sorunlar da vardı.
NHS şunu söylüyor:
D vitamininin koronavirüs (Kovid-19) riskini azalttığına dair bazı raporlar var. Ancak şu anda koronavirüsü önlemek ya da tedavi etmek için D vitamini almayı destekleyecek kadar kanıt yok.
D vitamini virüsü kapmanıza engel olmasa da daha iyi sonuçlar almanızı ve kış aylarında genel sağlık durumunuzun daha iyi seyretmesini sağlayabilir.
Ne kadar D vitamini almalıyım?
D vitamini takviyeleri epey güvenli olsa da ve iyi denetlense de çok fazla alınması uzun vadede tehlikeli olabiliyor.
Hükümet, doktorunuz aksini önermediği sürece günde 10 mikrogramdan fazla takviye almamanız gerektiğini söylüyor.
NHS'nin kılavuzunda, "1 yaşa kadar bebekler de günde 8,5 ila 10 mikrogram D vitaminine ihtiyaç duyar" yazıyor.
Klavuz, "1 yaşından büyük çocukların ve yetişkinlerinse günde 10 mikrogram D vitaminine ihtiyacı var. Bu, hamile ve emziren kadınlarla birlikte D vitamini eksikliği riski taşıyan kişileri de içeriyor" diye ekliyor.
Hükümet, halkınihtiyaç duyduğundan fazla D vitamini almaması için de teşvik ediyor.
D vitamini nereden satın alabilirim?
D vitamini takviyeleri eczanelerde yaygın olarak bulunuyor.
Takviyeler, multivitamin tabletlerinin parçası olarak ya da genellikle küçük haplar şeklinde tek başına bulunabiliyor.
Uzmanlar, halk D vitamini stoklamazsa, herkesin satın alması için yeterli tedarik bulunacağını ve bu nedenle gerekenden fazla alınmaması gerektiğini söylüyor.
Çoğu D vitamini takviyesinin etiketinde listelenen içerik D3. D2 vitaminini bitkiler üretebiliyor, vitaminini ise cildiniz üretiyor. Bebekler için de vitamin damlaları mevcut.
NHS'ye göre D vitamini az sayıdaki gıdada da bulunabiliyor. Bu gıdaların arasında şunlar yer alıyor:
Somon, sardalye, ringa balığı ve uskumru gibi yağlı balıklar
Kırmızı et
Karaciğer
Yumurta sarısı
Ekmeğe sürülen yağlar ve bazı kahvaltılık tahıllar gibi zenginleştirilmiş besinler.
(Independent/Ata Türkoğlu)