Gençler arasında ciddi tehlike: 'Uyarılara rağmen denetlenmiyor'

Elektronik sigaranın kullanımı gençler arasında giderek yaygınlaşıyor. Dünyada 37 ülkede yasak, 73 ülkede kısıtlamaları var. Ülkemizde de satışı yasak olan elektronik sigaranın denetim yetersizliği nedeniyle internet ortamında satışının yapıldığını belirten Prof. Dr. Elif Dağlı “E-sigarada DNA tamirini bozan, hücre zarının işlevini engelleyen, anormal hücre büyümesine neden olan maddelere rastlandı. Hayvan deneylerinde ise e-sigara buharının çeşitli mikroplarla enfeksiyonu artırdığı, kalp, solunum, sinir sistemine zarar verdiği gösterildi. Yasadışı olarak internette satışı var, yapılan bütün uyarılara rağmen denetlenmiyor” diye tepki gösterdi.

BirGün’den Sibel Bahçetepe’nin haberine göre, Sağlığa Evet Derneği Başkanı ve Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Elif Dağlı, yaptığı değerlendirmelerde elektronik sigaraya ilişkin “Elektronik sigaraya (e-sigara), ısıtılmış tütün ürünü ve benzerlerine topluca ‘elektronik nikotin salıveren sistemler’ diyoruz. Bu ürünler, nikotin, tütün, esrar gibi hedef maddeleri aroma ve tatlandırıcılarla karıştırıp pil ile ısıtıp oluşan buharın solunmasını sağlıyor” dedi.

Daha az zararlı olduğu iddiasıyla piyasaya sunulan bu ürünlerin gençlere zarar verdiğini vurgulayan Dağlı, “Bilinen sigaranın bu şekilde piyasaya sunulmasının arkasında bazı pazar hesapları var. Yeni nesil sigaranın öldürdüğünü biliyor ve kullanmıyor. Daha az zararlı olduğu iddia edilen bir ürünü, teknoloji ile paketlemek gençleri kandırabiliyor” diye konuştu.

15 BİN DEĞİŞİK SIVI TATLANDIRICI KULLANILIYOR

Dünyada yapılan çeşitli çalışmalarda gençler arasında e-sigara kullanımının arttığının görüldüğünü anımsatan Dağlı, şöyle devam etti:

“Ülkemizde yasal bir ürün olmadığı için kullanım sıklığını gösteren kapsamlı ve sistematik bir çalışma yok. Ancak açık mekanlarda gözlem yaparak gençlerin kullandığını görmek mümkün. 2014-2018 arası Küresel Gençlik Tütün Araştırması uygulanan 17 ülkeden Gürcistan İtalya, Romanya ve Letonya’da kullanımın yaklaşık iki kat arttığı saptanıyor. Erkeklerde kızlara göre daha fazla artış var. Orta ve üst gelir düzeyindeki gençlerde kullanım oranı daha yüksek. Tütün endüstrisi bu ürünleri sigaralara göre daha az zararlı seçenekler olarak pazarlamaktadır. Bu ürünler konusunda 2013-2020 arasında yapılmış 79 bilimsel çalışmanın sistematik analizi yapıldı. Bu ürünlerde 15 bin değişik e-sıvı tatlandırıcısı kullanıldığı, bin kadarının uçucu ve tahriş edici özellikleri ile solunum sistemine zarar vereceği anlaşıldı. Meyve, baharat, çiçek ve narenciye aroması olanların daha fazla akciğer hasarı yaptığı saptandı.

E-sigara aeresollerinde DNA tamiratını bozan, hücre zarının işlevini engelleyen, anormal hücre büyümesine neden olan maddelere rastlandı. Hayvan deneylerinde e-sigara buharının çeşitli mikroplarla enfeksiyonu artırdığı, kalp, solunum, sinir sistemine zarar verdiği gösterildi. Ülkemizde yasal satışı yok. Yurt dışından yolcu kullanımı için getirilebileceği mevzuata geçtiği ve bunun izlenmesinin mümkün olamayacağı için denetlenmiyor. Yasadışı olarak internette satışı var, yapılan bütün uyarılara rağmen denetlenmiyor. Mevzuattan yolcu yanında getirilebileceği ibaresi kaldırılmalı bütün internet satışları izlenmelidir. Dünyada 37 ülkede yasak.”