Erken teşhis hayat kurtarıyor: 'Meme Kanseri Farkındalık Ayı'

Meme kanseri, dünyada olduğu gibi Türkiye'de de kadınlarda görülen her dört kanserden birini oluşturuyor. Hormon kullanımının azaltılması, egzersizin artırılması ve obezitenin gerilemesi gibi önlemlerle gelişmiş ülkelerde meme kanseri sıklığının azaldığı görülürken Türkiye’de meme kanseri görülme sıklığı, son 20 yılda 2 kattan daha fazla arttı. Ülkemizde obezitenin artması, egzersizin ve doğurganlığın azalması, süt verme süresinin kısalması, adet görme yaşının düşmesi ve menopoza girme yaşının uzaması, Türkiye’deki vakaların artmasının başlıca sebepleri olarak öne çıkıyor ve her yıl 25 bin yeni meme kanseri tanısı konuyor. Bu nedenle erken teşhis için meme taraması çok büyük önem kazanıyor.

ERKEN FARKINDALIK ÖNEMLİ

İnsan vücudu hücrelerden oluşur; bu hücreler zamanla büyür ve gelişir. Fakat kanser hastalığında işler olması gerektiği gibi yürümüyor, hücreler kontrolsüz bir şekilde oluşmaya ve gelişmeye başlıyor. Meme kanserinde de meme hücrelerinin anormal derecede çoğalması ve kontrolsüz büyümesi söz konusu. Bu hastalığın oluşmasının sebebi hala tam olarak bilinmiyor.

Aile geçmişi ve yaş faktörleri meme kanseri olma riskini artırır. Kadınlık hormonu olarak bilinen östrojen hormonu da bu hastalığın oluşmasında bir etkendir. Çünkü östrojen hormonu hücrelere bölünmelerini emreder. Maruz kalınan östrojen miktarı arttıkça hücre bölünmeleri de artar, böyle bir durumda da anormallikler oluşabilir. Bu gibi anormalliklerden dolayı da meme kanseri ortaya çıkmakta, hücreler kontrolsüz bir şekilde çoğalarak kanserin yayılmasını sağlamaktadır.

Meme kanseri, bazen hastanın kendisi tarafından da fark edilebilir. Çünkü bu hastalıkta ilk olarak göğüs bölgesinde bir beze oluşumu gözlenir. Bu bezeye dokunulduğunda kendini belli edecek kadar katıdır. Erken farkına varılırsa bu tümör iyi huyluyken küçük bir operasyonla alınabilir veya ilaçlarla onu yok etmek de mümkün olabilir.

BELİRTİLERİ

Meme kanseri en sık 50 yaş üzeri kadınlarda rastlanır ancak bu gençler de meme kanseri olmayacağı anlamına gelmez. 20 yaş itibari ile kişinin ayda bir kendisinin yılda bir doktorunun yapmış olduğu muayene çok önemlidir. Erken teşhis hayat kurtarır. Günümüzde meme kanseri belirtilerinin çoğu kişinin kendisi tarafından bulunuyor. Kanserli kitleler nispeten sert, düzensiz kenarlı, yüzeyi pürtüklü görünüyor ve meme dokusu içinde rahatça oynatılamıyor. Aşağıdaki belirtilerden en az biri varsa hemen doktora gösterilmesi gerekir.

-Memede veya koltuk altında ele gelen kitle (sertlik, şişlik)

-Memebaşında içe doğru çekilme, çökme veya şekil bozukluğu

-Memebaşı derisinde değişiklikler (soyulma, kabuklanma)

-Meme cildinde yara veya kızarıklık

-Meme cildinde ödem, şişlik ve içe doğru çekintiler olması (portakal kabuğu görünümü)

-Memede büyüme, şekil bozukluğu veya asimetri ya da renginde değişiklik (kızarıklık vs.)

ERKEKLERDE DE GÖRÜLÜYOR

Erkeklerde az da olsa bir meme dokusu vardır. Bu meme dokusu kadınlarda olduğu gibi meme hastalıklarına açıktır. Meme kanseri, meme başında akıntı, çatlak, şekil bozuklukları ve elle anlaşılabilen kitleler olarak belirti verir. Meme dokusu az olduğu için tanısı kolaydır ancak genelde ileri evrede anlaşılır. Hastalık meme dokusu az olduğu için daha hızlı yayılır. Erkeklerde kadınlara göre daha agresiftir ve ölümcül sonuçlar doğurur.

40 yaşı geçen erkeklerde risk artmaktadır. Bu nedenle elle muayene erken tanı için çok önemli. Erkekler elle meme kontrolünü bilmeli ve uygulamalılar. Ayda bir kez ayna karşısında meme kontrolü yapılarak hissedilebilen bir kitle olup olmadığına bakılmalıdır. Her kitle tehlikeli olmayabilir ama bunun kararını hekimler vermelidir.

Erkeklerde meme kütlesi olmadığı için koruyucu ameliyat yapılamıyor. Tedavi, bütün meme dokusunun çıkarılmasıyla gerçekleşiyor. Kol altındaki lenf bezleri ve yağ dokusu temizleniyor. Bazı durumlarda meme altında bulunan kasların alınması gerekebiliyor. Sigara içen erkekler risk grubunda yer alıyor. Ailede erkek meme kanseri öyküsü olan kişiler mutlaka hekime başvurmalı.