'5 dakika daha uyumak' sandığınız kadar 'dinlendirici' değilmiş

Sabahları 'beş dakika daha' uyumak için alarmı ertelemek sandığınız kadar dinlendirici olmayabilir. Uyku üzerine çalışan bir ağrı uzmanı olan Steven Bender, alarm erteleme alışkanlığının zayıf uykuyla bağlantılı olabileceğini söylüyor.

Özellikle düzenli çalışanların hafta içi rutinlerinden olan ‘alarmı erteleme’ alışkanlığı, aslında iyi bir uyku çekmediğinizin işareti olabilir. Kalitesiz bir uykunun yüksek tansiyon, hafıza sorunları hatta kilo kontrolü gibi bir dizi sağlık bozukluğu ile ilişkili olduğu biliniyor.

Dünya Halleri’nden Pınar Üzeltüzenci’nin haberine göre uyku üzerine çalışan bir ağrı uzmanı olan Steven Bender, Popular Science için yazdığı bir makalede alarm erteleme alışkanlığının zayıf uykuyla bağlantılı olabileceğini iddia ediyor.

'Vücudumuzun doğal biyolojik saati ‘circadian rythms’ (dünyanın 24 saatlik dönüşüne paralel fizyolojik bir ritim) aracılığıyla çalışıyor’ diyen Bender, fiziksel, zihinsel ve davranışsal değişikliklerin bu gündelik döngü içerisinde meydana geldiğini söylüyor.

Çoğu yetişkin günde yedi ila sekiz saat uykuya ihtiyaç duyuyor. Bu miktar, NREM (sessiz uyku, uykunun ilk bölümü) ve REM (vücut kaslarının hareket ettiği, genellikle rüya gördüğümüz uyku bölümü) olarak bilinen uyku safhalarında belirli zamanlar geçirmemizi sağlıyor. NREM’den REM’e geçiş safhalarını bir gece uykusu boyunca dört ila altı sefer yaşıyoruz. Bu yapıyı korumak iyi ve dinlendirici bir uyku için şart; eğer bu süreç bozulursa sabahları yorgun uyanıyoruz.

ELEKTRONİK CİHAZ KULLANMAK UYKU DÜZENİNİ BOZUYOR

Uyku döngülerini etkileyen birkaç faktör var; örneğin eğer uyku sırasında iyi nefes alamıyorsanız (horlama gibi) bu normal sekansları bozabilir ve yorgun uyanmanıza sebep olabilir. Uyku kalitesi uykudan önce elektronik cihaz kullanımı, sigara ve alkol tüketimi yüzünden de bozulabiliyor. Yatmaya yakın yemek yemek bile sorun yaratabiliyor.

Erteleme alışkanlığının genelde günlük döngümüzün bozulduğu ve geç yatıp geç kalkmaya başladığımız ilk gençlik yıllarında başladığını söyleyen Bender, kalkış saatini kısa sürelerle ertelemenin dinlenmiş bir şekilde uyanmamıza sebep olmayacağının altını çiziyor.

Hatta bir hipoteze göre, alarm erteleme alışkanlığı beynin uykuya sebep olan nörolojik kimyasalları daha fazla salgılamasına sebep olarak uykunuzu getirebilir. Bender’ın tavsiyesi ise basit: Alarmınızı her gün belirli bir saate kurun ve o saatte uyanın. Buna rağmen her gün yorgun uyanıyorsanız da mutlaka bir uzmana görünün.