Gıda Mühendisleri Odası'ndan bayram öncesi kritik uyarı

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu ve Gıda Güvenliği Komisyonu bayram öncesi yaptığı açıklama ile özellikle şeker kullanılan ürünlere ilişkin uyarıda bulundu.

Ekonomik nedenlerle hem tüketicinin hem de üreticinin düşük kaliteli ürünlere yöneldiği hatırlatılan açıklamada "İçinde bulunduğumuz enflasyonist ortam, alım gücünün düşmesi ve geçim mücadelesi yurttaşların daha düşük kalitede gıdalara, bayramlarda şekerlemelere yönelmesine neden olmaktadır. Bazı gıda üreticileri de aynı sebeplerden ötürü mevcut hammaddeyi aşağı kademe kalitedeki hammaddelerle değiştirmekte ve katkı maddesi girdilerini artırmaktadır" denildi.

Açıklamada Tarım ve Orman Bakanlığı'na da bir çağrı yapılarak "Taklit-Tağşiş Listesi’ni yurttaşlarla paylaşmaya davet edildi" ifadesi yer aldı.

Açıklamada şu ifadeler yer aldı:

"Bayramda Şeker-Çikolata-Tatlı Alışverişine Dikkat Edin!

İçinde bulunduğumuz enflasyonist ortam, alım gücünün düşmesi ve geçim mücadelesi
yurttaşların daha düşük kalitede gıdalara, bayramlarda şekerlemelere yönelmesine
neden olmaktadır. Bazı gıda üreticileri de aynı sebeplerden ötürü mevcut hammaddeyi
aşağı kademe kalitedeki hammaddelerle değiştirmekte ve katkı maddesi girdilerini
artırmaktadır.

Bir kısım gıda üreticileri ve merdivenaltı kaçak gıda üreten kişiler de taklit-tağşişe
başvurmakta ve bu ürünler piyasada kontrolsüzce dolaşmaktadır. İçinde bulunduğumuz
bu dönemde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yıllardır Taklit-Tağşiş Listesi
yayınlanmamasına rağmen taklit-tağşiş yapılan gıda sayısında belirgin bir artış olma
olasılığı oldukça yüksektir.

Bu olasılığın gerçeğe dönüştüğü de zaman zaman yurtdışından yapılan bildirimlerle
kanıtlanmaktadır. Bu noktada Tarım ve Orman Bakanlığı’nı görevini yapmaya,
sorumluluklarını yerine getirmeye ve Taklit-Tağşiş Listesi’ni yurttaşlarla paylaşmaya davet
ediyoruz. Gıda mühendisi ve gıda biliminin referans alınarak üretimi gerçekleştirilen gıda
ürünlerinin tüketimi yurttaşlarımızın sağlığı açısından önem taşımaktadır.

Bayramda ve sonrasında gıda alışverişi yaparken ambalajsız bir biçimde, gıda saklama ve
depolamaya uygun olmayan koşullarda satışı gerçekleştirilen ürünlerin fiziksel, kimyasal,
biyolojik, radyoaktif riskler barındırabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu risklerin
yanı sıra alerjen, taklit-tağşiş, sabotaj riskinin olduğu da unutulmamalıdır. Gıda
mühendisi ve gıda biliminin referans alındığı yerlerde izlenebilirliğin sağlandığı, gıda
analizlerinin yaptırıldığı, yurttaşın bilgilendirildiği, herhangi bir durumda muhatabın
olduğu bilinmelidir.

Her gıda ürününde olduğu gibi satın alınan ürününü üreten gıda işletmesinin Tarım ve
Orman Bakanlığı`na kayıtlı olup olmadığı kontrol edilmelidir. Bunun için gıda ürünün
etiketinde üretici firmanın adı veya ticari ünvanı ve adresiyle TR-XX-K-XXXXX formatında
bir kayıt numarası olup olmadığı Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS)`den kontrol
edilmelidir.

Şekerleme ürünlerinde kullanılan renklendiriciler yapay ve doğal olarak iki gruba
ayrılmaktadır. Yapay renklendirici kullanımı dünya ülkelerinin gıda mevzuatlarında yer
almakta olup bu izin kullanım limitleri ile sınırlandırılmıştır. Etiket üzerinde
renklendiriciyle ilgili sağlık uyarısı olup olmadığı özellikle çocuklar için kontrol edilmelidir.
Çikolata ve kokolin ayrımına da dikkat edilmelidir. Çikolatada hammadde olarak kakao ve
kakao yağı kullanılırken, kokolinde kakao tozu ve bitkisel yağ çeşitleri kullanılmaktadır.
Tatlı şerbetleri pancar şekerinden ve mısırdan elde edilen şuruplardan
hazırlanabilmektedir. Açıkta satılan şekerleme ürünleri ve tatlıların etiket bilgileri tezgahta
mutlaka yer almalı ve satın alınırken etiket mutlaka kontrol edilmelidir. Bu ürünlerin
analizinin gıda mühendisleri tarafından akredite gıda analizleriyle gerçekleştirildiği ve
ürün içeriğinde yer alan bileşenlerin akredite laboratuvar analizlerinin dışında tespit
edilmesinin mümkün olmadığı bilinmelidir.

Öte yandan ürün adıyla içerik bilgisinin eşleştirilmesi önem taşımaktadır. Örneğin
ambalajının üzerinde fıstıklı yazan şekerli ürünün antep fıstıklı mı yer fıstıklı mı olduğu
içindekiler kısmı kontrol edilerek tespit edilmelidir. Gıda ürününün etiketinin
okunmasında zorluk yaşanması durumunda satın alınacak yerdeki personelden destek
istenmelidir. Fiyat konusunda avantaj sağlamaya çalışan bir gıda işletmesinin ürün adıyla
uyuşmayan içeriğe sahip şekerli ürünü satışa sunabileceği dikkate alınmalıdır. Ayrıca gıda
ürününün ön yüzünde vurgu yapılarak ya da görselle belirtilen hammaddenin oranı da
yüzde (%) olarak etikette yer almalıdır.

Sütlü tatlılar en yüksek +4-6 0C'de muhafaza edilmelidir. Bu ürünlerin satışının yapıldığı
dolapların kapaklarının tamamen kapalı olduğundan emin olunmalıdır. Ürünler satın
alındıktan sonra evlerimizdeki buzdolabına koyulana kadar soğuk zincirin kırılmamasına
özen gösterilmeli ve ürün raf ömrü içerisinde tüketilmelidir.

Şeker, lokum ve çikolata ürünlerinde alerjen bulunabileceği gözden kaçırılmamalıdır. Yine
etiket okuma alışkanlığımız bu konuda devreye giriyor. Kuruyemiş, süt ürünleri veya soya
ürünlerine alerjisi/alerjen in toleransı bulunan kişilerin etikette yer alan alerjen uyarılarına
dikkat etmesi gerekmektedir.

Gıda biliminin ışığında sevdiklerinizle beraber mutlu bayramlar dileriz."