Pek çok Aile Sağlığı Merkezi'nde kriz: Aşılara ulaşılamıyor
Pek çok Aile Sağlığı Merkezi’nde verem, çocuk felci ve Hepatit B aşılarının olmadığı ortaya çıktı. Hekimler, 2 aya yakın süredir aşılara ulaşamadıklarını belirterek, Sağlık Bakanlığı’nın sorunu çözmesi gerektiğini söyledi.
Ülke genelindeki pek çok Aile Sağlığı Merkezi’nde (ASM) verem, çocuk felci ve Hepatit B aşısının bulunamadığı, sıkıntıların yaşandığı belirtildi. Hekimler, özellikle Urfa, Antep, Adana, Manisa gibi illerde 2 aya yakın süredir stoklarda yaşanan sorun nedeniyle aşılara ulaşamadıklarını, güçlükler yaşadıklarını belirterek "Pandeminin bize yeniden hatırlattığı gibi birçok bulaşıcı hastalık, günümüzde de insanlar için tehlikeli olmaya devam etmektedir. Bu hastalıklardan korunmanın en pratik yolu ise aşılamadır. Bir an önce bu sorun çözülmeli” dedi.
BirGün’den Sibel Bahçetepe’ye değerlendirmelerde bulunan Urfa Aile Hekimleri Derneği Başkanı Dr. Hacı Yusuf Eryazğan, aile hekimliginin en temel işlerinden biri olan aşıda son 1,5-2 aydır büyük bir krizin olduğunu belirterek “ASM’lere bakanlık tarafından gönderilen çocuk felci, verem ve Hepatit B aşılarının temininde zorluk yaşanıyor ve dağıtılmıyor. Konuyu ilettiğimiz müdürlüğümüz konunun bakanlığın temininden kaynaklandığını iletiyor” dedi.
AŞI TAKVİMİNE UYULMALI
Bulaşıcı hastalıklardan korunmanın en pratik yolunun aşılama olduğunu kaydeden Eryazğan, özetle şunları söyledi:
“Pandeminin bize yeniden hatırlattığı gibi birçok bulaşıcı hastalık, günümüzde de insanlar için tehlikeli olmaya devam etmektedir. Bu hastalıklardan korunmanın en pratik yolu ise aşılamadır. Hastalık oluşmadan, aşıyla vücuda verilen antijenle, antikor üretimi sağlanır ve hastalık etkeni ile karşılaşıldığında vücut kendini korumaya hazır olur. Aşılar tek veya karma olarak uygulanabilir. Bazı aşılar Opa (çocuk felci) gibi tek doz verildiğinde ömür boyu koruyuculuk sağlarken, bazılarının ise Hepatit B gibi tekrarı gerekebilir. İlimizde son zamanlarda daha sık olmakla beraber aşı temini konusunda sıkıntılar yaşanmaktadır. Özellikle Opa, Hepatit B ve BCG aşıları başta olmak üzere ya temin edilememekte ya da çok az verilmektedir. Hayata başlar başlamaz yapılan ve birçok hastalığın engellenmesinde önemli bir rol üstlenen aşıların sahaya ulaştırılamaması toplum sağlığı içinde riskler yaratmaktadır. Bir aşının koruyucu etki gösterebilmesi için uygun yaşlarda ve aralıklarda yaptırılması önemlidir. En üst seviyede koruma için ‘Aşı Takvimi’ne uymak gerekir. Hastalıklara bağlı can kaybı ve sakatlıkları engelleyebilmek için, ebeveynlerin bebeklerini doğdukları ilk aylardan itibaren aşılatmaya başlamaları şarttır. Buradan yetkililere sesleniyoruz. Her yıl nerdeyse yaşanan bu sıkıntının sebebi ilimizle ilgili ise müdürlüğümüzün bu konuda gerekli önlemleri alarak uygulamaya geçmeleri, eğer aşı temininde ki sorun ülke bazlı ise de bakanlığımızın bu konuda ki sıkıntılarımızı görerek gerekli önlemleri almasını talep ediyoruz.”
BULAŞ RİSKİ ARTAR
Urfa Tabip Odası Başkanı ve aile hekimi Dr. Bulut Ezer, aşıları dağıtım merkezinden alamadıklarını belirterek “Aşıların il sağlık müdürlüğünün aşı deposunda olmadığı bildirildi. Ellerinde bir süredir aşısı olan aile hekimlerinin de stokları bitmeye başladı. Çocuk felci, Hepatit B aşıları şu an da yapılamıyor. Aşı olmadığı için bir süredir Hepatit B erişkin aşıları, çocuklara yapılıyor. Ancak bu çözüm değil. Şu an artık çocuklara da yetecek kadar aşı yok” dedi.
Ezer, şöyle devam etti: “Hepatit B bölgemizde yaygın olan bir hastalık. Özellikle erişkinlerde çok fazla görüyoruz. Bulaşı önlemek adına eşlerin birinde Hepatit varsa eşini de aşılamaya çalışıyoruz. Burada dağıtıcı kurum doğrudan devlet olduğu için bu aşıları özel sağlık kurumunda da yaptıramazsınız, öyle bir şansınız yok. Aşı takvimine uygun aşı yapılmazsa bulaş gerçekleşebilir, hastalığa yakalanma riski artar. Bu durum bulaş riskini ciddi derecede artıracak. Özellikle çocukluk aşıları sekteye uğruyor. Bir an önce aşıların piyasada olması gerek.”
STOK SORUNU VAR
Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu Başkanı Dr. Emrah Kırımlı, özetle şunları söyledi: "İhale ile bu aşılar alındığı için yıl sonunda stok sorunu nedeniyle aşılarda eksiklik oluyordu. Şimdi üç aşıda birden sorunlar var. Verem aşısını çocuk doğar doğmaz ikinci ayda yapmalıyız. Bu aşının bir paketinde yaklaşık 20 tane aşı var. 15 kişi olunca o aşıyı açıp yapıyorduk. O nedenle aşı için aranıyorsanız mutlaka aşı olun.Hepatit B aşısı da doğumda, 1. ve 6. ayın sonunda yapılıyor. Çocuk felcinde inaktif aşı 2., 4. ve 6. aylarda yapılıyor. Damla aşıyı da 6. ayda yapıyoruz. Urfa, Adana, Antep gibi göçün yoğun olduğu illerde sorun büyük. Aşı sorunu çözülmezse risk artar."
