2019 seçimleri için yapılan Saray-Bahçeli ittifakındaki bomba detaylar
Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, bugünkü "İttifakın püf noktaları" başlıklı yazısında, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli arasında yapılan ittifak görüşmesine ilişkin detayları aktardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın her defasında, ”Büyük fotoğrafa odaklanın” diye uyardığını aktaran. Selvi, MHP ile birlikte yeni sistemin inşa edileceğini belirtti. Bahçeli'nin ise ”2019’da Türkiye’de üçüncü bir dönem başlayacak” diye konuştuğunu yazdı.
Abdulkadir Selvi'nin bugünkü yazısı şöyle:
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin görüşmesinde AK Parti- MHP ittifakı açısından en kritik eşiklerden biri aşıldı. İki lider, ittifak konusunda ittifaka vardı.
Başından beri ittifakın şeklinden ziyade arkasındaki iradeye dikkat çekmeye çalışıyorum. Cumhurbaşkanı Erdoğan her defasında, ”Büyük fotoğrafa odaklanın” diye uyarıyor. MHP ile birlikte yeni sistemi inşa etmekten söz ediyor. Bahçeli ise ”2019’da Türkiye’de üçüncü bir dönem başlayacak” diye konuşuyor.
Erdoğan ve Bahçeli’nin anlaşmaya vardığı yasal düzenleme yarın Meclis’e sunulacak. Böylece tüm ayrıntılara sahip olacağız.
AK Parti ve MHP, yerel seçimlere ayrı ayrı girecekler. İttifak, Cumhurbaşkanlığı seçimi ve milletvekili seçimi için geçerli olacak. Yerel seçimlerde 18 yaşında aday olma hükmü ve seçildiği takdirde askerliğin ertelenmesi imkânı getiriliyor. Seçim güvenliğiyle ilgili düzenlemeler yapılıyor. Seçim güvenliğini tehlikeye düşüren durumlarda sandık görevlileri güvenlik görevlisini çağırmadıkları takdirde, vatandaşlara bu hakkın verilmesi sağlanıyor.
Geniş kapsamlı düzenlemeler ise Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimine dönük olacak. Tabi burada düzenlemenin sadece AK Parti-MHP ittifakına dönük olarak yapıldığını düşünmemek gerekiyor. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine göre yeni bir sistem inşa ediliyor. Yasalardaki ittifakı engelleyen hükümler kaldırılıyor.
İNCE AYRINTILAR
Erdoğan-Bahçeli görüşmesinde en çok merak edilen noktalardan biri ise ittifakın ismi ve bunun seçim pusulasında yer alıp almaması konusuydu. Yeni düzenlemede ittifak yasal hale getirilirken, ittifakın ismi ve bunun seçim pusulasında yer alıp almaması siyasi partilerin tercihine bırakılıyor.
1- Seçenekli düzenleme yapılıyor, ‘ve/veya’ hükmü getiriliyor.
2- “Adlı ya da adsız ittifak” düzenlemesine gidiliyor.
Bu ne demek?
‘Ve/veya’ hükmü gereğince, ittifak yapan partiler isterse seçim pusulasında ittifakın ismi görünür bir şekilde yer alacak, istemezlerse yer almayacak. İttifak yapacak olan partiler, seçimlerden önce ittifakı Yüksek Seçim Kurulu’na bildirecekler. Örneğin AK Parti ile MHP, adlı ittifak kararı aldı. Bunun da seçim pusulasında yer almasını istedi. Bu durumda ittifakın adı seçim pusulasında yer alacak. “Adlı ittifak” yapan partilerin aynı sütunda yer alması sağlanacak. Adlı ittifak olmazsa, ittifak kuran partiler ayrı sütunlarda ama yan yana yer alacak.
Peki Cumhurbaşkanlığı seçiminde, ittifakın adayının altında ittifakın ismi yer alacak mı? Bu da ‘ve/veya’ formülü gereğince tercihe bırakılacak. Cumhurbaşkanı adayı istediği takdirde seçim pusulasında ittifakın ismi yer alacak.
OYLARIN HESAPLANMASI
Oyların kullanılması, sayımı ve hesaplanmasında ittifak kuran partilerle ilgili önemli düzenlemeler getiriliyor. AK Parti ile MHP’nin ayrı listelerle seçime gireceği netleşti. Ancak ittifak yapan partiler açısından ‘müşterek liste’ yapılmasının önündeki engel kaldırılıyor. İttifak partileri ayrı listeler halinde seçimlere girebildikleri gibi ortak liste de yapabilecekler.
AK Parti ve MHP’de, tek liste, tek mühür esası üzerinde duruluyor. İttifak yapan partilerden birine vurulacak olan tek mühür, hem ittifaka hem o partiye sayılacak. Ancak seçim pusulasında ittifak yapan partilerin üzerine ayrı ayrı mühür vurulduğu takdirde, bu oylar geçersiz sayılmayacak. Çift mühürlü oyların paylaşımı ise örneğin, A Partisi yüzde 80, B partisi yüzde 30 almışsa, bu orana göre yapılacak. Yüzde 10 barajının hesaplanmasında ittifakın oyu, milletvekili dağılımında ise partilerin oyları esas alınacak.
Abdulkadir Selvi'nin yazısını Hürriyet'te okumak için TIKLAYIN