Zeydan Karalar: Her ay 60 milyon TL açık veriliyor, buna son vereceğiz
Adana Büyükşehir Belediyesi Başkanı Zeydan Karalar’ın verdiği bilgilere göre 1 milyar TL geliri olan belediyenin 4,5 milyar TL borcu bulunuyor.
Adana Büyükşehir Belediyesi Başkanı Zeydan Karalar, eski başkan MHP’li Hüseyin Sözlü’den ‘borç batağı’ içindeki bir belediyeyi devraldı. İşsizliğin ciddi boyutlara ulaştığı kentte 1 milyar geliri olan Büyükşehir’in borcu 4,5 milyar TL. Sadece Adana Su ve Kanalizasyon İdaresi’nin borcu (ASKİ) 923 milyon TL. Ancak Karalar, son günlerde bin 750 kişiyi işten çıkarma kararı nedeniyle MHP’lilerce hedef alınıyor. Peki, Karalar ne düşünüyor? MHP’li başkan döneminde hangi harcamalar yapıldı?
Adana Büyükşehir Belediyesi Başkanı Zeydan Karalar, Birgün'den Uğur Şahin'e verdiği röportajda akıllara takılan soruları yanıtladı. İşte o röportaj:
Bu sorulara yanıt aramak için Karalar ile makamında görüştük.
Belediyenin mazot bile alamaz hale getirildiğine dikkat çeken Zeydan Karalar, zorunlu giderlerin dahi ödenemediğini aktardı. Karalar, “Gelir gelmez, ayda 3 milyon lira araç kiralama giderini azalttık. İşe gelip gitmeyen, 31 Mart’a kadar belediyeye uğramayan ve son 6 ay işe giren insanlarla biz ilişkimizi kopartıyoruz” diye konuştu.
• 25 yıldır kentte CHP’li bir siyasetçi yerel seçimde büyükşehir belediyesini kazanamadı. Siz uzun bir süreden sonra başkan seçildiniz. Az önce konuşurken, “Hizmet için kaybedecek bir dakikam bile yok” ifadesini kullandınız. Nasıl gidiyor çalışmalarınız?
Siz de görüyorsunuz, vatandaşın yoğun ilgisi var. Gelenlerle ilgileniyoruz ama tabii içim kaynıyor bir kere. Daha çok iş yapamamanın, daha çok işe bakamamanın verdiği huzursuzluğu ve sıkıntısı var. Vatandaş bunu bilmiyor, verdiği oyun karşılığını istiyor. Sanki milletin hizmetine değil, kendine bir şey yapsın diye… Tabii çoğunluk öyle değil ama. Ancak toplum da o kadar çok daralmış ki, bir umut gibi görüyor sizi. Yani 30 yıldır Cumhuriyet Halk Partisi burada değil, kazandım, hemen her şey olsun istiyor. Biz de bunun öyle olamayacağını, o şartların olmadığını anlatmaya çalışıyoruz
• Bu şartları zamanla oluşturacaksınız sanırım…
Keşke olsa, keşke olabilse, keşke 10 bin daha insan alabilsek buraya… Kim istemez bunu? Ama ne yazık ki tenkisat yapmak zorundayız. Çünkü bu belediye hiçbir iş yapamıyor
• Tenkisattan kastınız, işe gelip gitmeyen çalışanlar mı? Bunu belki şu bağlamda sormalıyım, devraldığınız belediyenin fotoğrafı nasıl?
Yani yaklaşık 1 milyar geliri var, 4,5 milyar borcu var. Her ay 60 milyon lira açık veriyor. Bir kere bu açığı kapatmak gerekiyor. Yani borç artmaya devam ediyor. Kan kaybı devam ediyor. Bunu durduramadık daha. Çareler arıyoruz. İşe gelip gitmeyen, 31 Mart’a kadar belediyeye uğramayan, son 6 ay giren, işe geliyor ama asla iş yapmayan insanlarla biz ilişkimizi kopartıyoruz. Başka bir çaremiz yok. Üzüntü verici bir durum, ben de biliyorum bunu.
• Kamuoyuna bin 750 kişi diye yansımıştı. Net bir sayısı var mı?
Evet, bin 750… Devam edecek, o sayıyı bulacak. Net değil tabii, o sayının belki altında kalır, belki üstünde olur. Ama bu belediye yürümek zorunda. Bu belediye hizmet etmek zorunda. Ben 12-15 bin çalışana karşı sorumluyum ama 2,5 milyon Adanalıya karşı da sorumluyum. Adanalı benden hizmet istiyor ama ben hiçbir şey yapamıyorum. Bunu yapabilmemin şartlarını, koşullarını aramalıyım, bulmalıyım.
• Yine az önce konuşurken, belediyenin durumuna dair çarpıcı bir ifade kullandınız, “Belediye mazot alamaz halde” dediniz. Bunu biraz açar mısınız?
Ne yazık ki… Günlük gelirlerimiz, günlük giderlere yetmiyor. Bırakınız borç ödemeyi, bırakınız hizmet etmeyi… Zorunlu giderler var, işte mazot alacaksınız toplutaşıma için, un alacaksınız ekmek için, onun dışında elektrikti, telefondu, bunlar mecburi giderler. Onları bile karşılayamıyorsunuz
• Peki, belediye nasıl bu hale gelmiş?
Bunun yorumunu yapmama gerek yok, belli işte…
• Araştırmalarınız ve incelemeniz oldu mu peki?
Gayet tabii… Bir kere hem ASKİ’de hem de Büyükşehir Belediyesi’nde Teftiş Kurulu kurduk. Hem geçmişteki olumsuzluklar ve yapılan işlerin ne kadar doğru olup olmadığını ortaya koyacaklar hem de bizi koruyacaklar. Yani ileriye dönük bir hata varsa bunu tespit edip, bize söyleyecekler. Çok büyük bir mesele Teftiş Kurulu’nun olmaması, bu bir eksiklikti ve onu giderdik.
• Bir diğer konu da geçmişteki ihaleler… Bunlara dair bir tasarrufunuz olacak mı?
Oluyor zaten ama bunu toplu açıklayacağız. Verileri var elimizde ama emin olmak istiyoruz. Bir sürü şey geliyor, ‘derinlemesine inceleyin, bu bilgi yeterli değil’ diyoruz. İleride bunlarla ilgili açıklama yapacağız tabii ki
• Adanalı yurttaşlarla yaptığım görüşmelerde, en çok tepkili oldukları konulardan birisinin eski MHP’li Büyükşehir Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü döneminde yapılan bir köprüye dair ihale…
Köprü; iki, üç, beş yapılabilir ama yapılma metodu bu şekilde olmamalı. Adana ciddi bir megakent. Plansız programsız, ulaşım mastersız ne bulvar ne de köprü yapılmamalı. Nereye köprü yapılmalı, Adana nereye doğru büyüyecek, trafik yoğunluğu nasıl olacak, nüfus ne olacak, köprü nereye doğru yapılırsa iyi olur şimdi bunlar yöneticinin, ‘şuraya şunu yapın’ demesiyle olmaz. Kaynaklarımız sınırlı olduğu için yerinde ve akıllı kullanmamız lazım. Yerinde olmayan yatırım büyük bir israftır. Devlet Bahçeli köprüsü ilk önce 120 milyona planlandı, sonra ise 220 milyon… Şimdi 800 milyona bile çıkmayacağı söyleniyor. Bu paraları bulmak mümkün değil
• Keza, şehrin çeşitli noktalarında bine yakın büfenin bulunduğu belirtiliyor. Ancak bu büfelerin, eski belediye yönetimi tarafından kimi siyasi partilere yakın kişilere verildiği iddia ediliyor. Bunlara dair bir girişiminiz olacak mı?
Siyasetin güzel olmayan yüzleri… Demin dedim ya, ‘size oy verenler, onun karşılığını istiyor’. Sıkıştırıyor işte buradaki belediye başkanını, ister istemez böyle şeyler yapıyorlar. Tabii bu büfeleri alanlar doğru kullanmıyor. 50 metrekarelik küçük bir yer veriyorsunuz, 500 metreye çıkartıyorlar. Biz onların hepsiyle ilgileniyoruz ve büyük ihtimalle çoğunu kaldıracağız. Vatandaşı rahatsız eden, kamu düzenini bozan, görüntü kirliliği yaratan büfeleri kaldıracağız
• Adana’da bir de çözülemeyen bir raylı sistem konusu var. Yani kentin sırtında bir kambur olarak nitelenen bu Adana Metrosu’nun yapımını Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na devretme gibi bir talebiniz olacak mı?
Önceki yönetimler bulundu, mevcut iktidar tarafından alınacağı söylendi. Umarım bu dönemde alınır, çünkü ciddi bir yük Adana’nın üstünde. Tabii onun da ötesinde 1’inci etap daha tamamlandı denilemez. Çünkü hastaneye gitmiyor, otogara gitmiyor, havaalanına ve üniversiteye gitmiyor. Buralara giderse olabilir
• Peki, anladığım kadarıyla bir sene kadar belediyenin harcamalarında tasarruf yapmayı planlıyorsunuz. Nasıl olacak bu? Nelerde kısacaksınız?
Belediye bütçesinin yüzde 67’si-68’si personele gidiyor. Bu kaldırılabilir bir şey değil. Kaldırılabilse hiç kimse insan atmaktan zevk almaz. Nefes almak için başka çare yok. Eskiye oranla daha ekonomik yapacağız işleri. Daha az araba kiralayacağız. Dolayısıyla gelirimizi artıracağız, giderimizi düşüreceğiz. Özet olarak söylüyorum bunları. Bir yıl içerisinde bu belediyeyi hem hizmet eder hale getirmeliyiz hem de önceki dönemde yapılan işlerin bedelini ödemeliyiz. İnsanlar iş yapıyor ama parasını alamıyor. İş yapıp parasını alamayan esnaf iflas eder, yanındaki insanlar ve ailesi aç kalır. Bunların hepsi bir bütün ve düşünmek zorundayız. Çalışan, hizmet, mal satan esnaf, bunların hepsini düşünmek zorundayız
• AKP ve MHP’li belediyelerden devralınan belediyelerdeki araç kiralama giderlerinin oldukça fazla olduğu açığa çıkmıştı. Adana Büyükşehir Belediyesi’ndeki tablo nasıl?
Gelir gelmez, ayda 3 milyon lira araç kiralama giderini azalttık. ASKİ ve Büyükşehir’de. Daha da devam ediyoruz
• Son olarak iktidara ait belediyelerin kimi vakıflar ile derneklere tahsisler ve çeşitli imkânlar sağladığı biliniyor. Adana’da da böyle bir durum var mıydı, tespit edebildiniz mi?
Duyumlarımız var. Yakında belgeleriyle açıklamaya yapacağız.