Erdoğan: Fırat'ın Doğusu meselesini ele alacağız

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 5. kez Suriye gündemiyle Çankaya'da bir araya geldi. Üçlü zirve öncesi açılışta liderler konuşuyor.

Zirve açılışında ilk sözü Erdoğan aldı.

Erdoğan'ın konuşmasından satırbaşları şöyle:

"Toplantının ülkemiz, bölgemiz ve Suriye için hayırlı olmasını diliyorum. Üçlü zirve süreci önemli başarılara imza attı. Zirve toplantıları vesilesiyle son iki senede Suriye'de barış, güvenlik ve istikrarın yeniden tesisi için işbirliğimizi derinleştirdik.

Barışın sağlanması için daha fazla sorumluluk almalıyız. Bugünkü toplantımızda, İdlib, Fırat'ın Doğusu, Suriyeli mülteciler meselelerini ele alacağız. Ülkemiz en sıkıntılı dönemlerinde Suriye halkının yanında olmuştur. Suriye'nin toprak bütünlüğü ve kalıcı çözümde tam mutabakat var.

Çobanbey'deki hastaneyi hedef alan terör saldırısı, bölücü örgütün vahşi yüzünü bir kez daha göstermiştir."

Ruhani: Dış güçlerin müdahalelerinin sona ermesi hususlarına ciddi şekilde riayet edilmeli

Erdoğan'dan sonra konuşan Ruhani'nin konuşmasından satırbaşları:

- Ciddi bir şekilde vurguladığımız hususlara riayet edilmeli ve bu ülkeye yeniden huzurun hakim olması için gerekli tesisler sağlanmalıdır.

- Bu krizin barışçıl yöntemlerle çözülmesi, terörizmle mücadele, anayasa komitesinin kurulmasını destekleme, tutukluların ve kaçırılanların değişimi, insani yardımların iyileştirilmesi ve ülkenin yeniden kurulması açısından çabalar gösterildi.

- Değerli arkadaşlar, İran İslam Cumhuriyeti geçmişte olduğu gibi bugün de Suriye krizinin siyasi yollardan çözülmesi gerektiğini düşünmektedir. İran İslam Cumhuriyeti, askeri müdahalelerin işe yaramayacağını düşünüyoruz.

- Suriye’nin toprak bütünlüğü ve bölünmezliği ile bu ülkenin milli egemenlik hakkına, bağımsızlığına saygı gösterilmesi ve dış güçlerin bu ülkenin işlerine müdahalelerinin sona ermesi hususlarına ciddi şekilde riayet edilmeli.

- Suriye hükümeti ve halkı bu ülkenin kendinde barındırdığı farklılıkları ve çeşitliliği dikkate alırsa kendi kaderini belirlemek gibi ağır görevi yerine getirme gücüne sahiptir.

- İran, Suriye krizinin başından beri askeri çözüm yolunun sonuç vermeyeceğini vurgulamıştır ve bu gerçek hala geçerliliğini korumaktadır. Suriye krizinin üzerinden 9 yıl gibi uzun bir zaman geçerken, bazılarının peşinde olduğu yönetimi değiştirme yaklaşımlarının bu süreçte elde edilen tecrübeler ışığında artık geçerliliğini yitirdiğine inanıyoruz. Suriye krizi ve bölgedeki benzer krizler barışçıl yöntemlerle ve o ülkelerin kendi halkı tarafından çözülmelidir.

Putin: Bu bölge teröristlere bir güvenli bölge olmamalıdır

Putin'in konuşmasından satırbaşları:

- Bugün Ankara'da yaptığımız bu zirveye katılmaktan memnuniyet duyuyorum. Astana süreci eminim ki Suriye sürecine en etkin katkıyı sağlayan mekanizmadır. Suriye krizin çözümü Suriyeliler arası siyasi sürecin başlatılması gibi konuları bugün görüşeceğiz. Ortak çabalarımızla istikrar sağlanmış ve şiddet seviyesi düşürülmüştür. Ama en önemlisi olan şu ki, kalıcı çözüm için bir temel attık.

- Üst düzey zirvelerimizin yanı sıra uzman düzeyinde de önemli çalışmalar devam ediyor. On üç toplantı yapıldı, Rusya-Türkiye-İran-BM ve Suriyeli taraflarla birlikte.

- Anayasa komitesi hızlı bir şekilde Cenevre'de çalışmalara başlamalı. Aşırı gruplarla mücadele önemli bir konu. İdlib'deki durum endişe verici. Son dönemde bu bölgede aşırı grupların faaliyetleri aktif hale geldi. Bu bölge teröristlere bir güvenli bölge olmamalıdır.

- Bu terörist tehdidini tamamen yok etmek için ilave adım atmak lazım. Güneydoğu'daki durum da endişe vericidir. Atılan adımlar sadece toprak bütünlüğünün korunması şeklinde olmalıdır, nüfus alanlarına bölünmesi kabul edilemez.

- 2018 yılı Temmuz ayından itibaren 380 bin mülteci Suriye'ye döndü, 1.3 milyon insan da yerlerine döndü. Uluslararası ajanslar da insani yardım konusunda ülkenin yeniden restore edilmesine daha fazla katkı sağlayacaktır. Bu, tüm Suriyeliler içindir; herhangi bir ayrıştırma olmadan uygulanmalıdır.

- Bugünkü görüşmeler, Suriye'de güvenliğin, istikrarın sağlanması, toprak bütünlüğünün korunması ve birliğine de katkı sağlayacaktır.