Son seçim anketine göre iktidar değişiyor!

DENİZ AYHAN - SÖZCÜ - SONAR Araştırma Şirketi tarafından 26 ilde 3 bin kişi ile yapılan cumhurbaşkanlığı seçim anketinden ‘'Seçim 2. tura kalacak'' sonucu çıktı.

İlk turda Erdoğan yüzde 42 oy alırken, CHP'nin adayı Muharrem İnce yüzde 21.91 oy ile 2. sırayı, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener de yüzde 21 oy ile 3. sırayı paylaştı. HDP'nin adayı eski Eş Genel Başkan Selahattin Demirtaş yüzde 11.01, SP lideri Temel Karamollaoğlu'na yüzde 2.10, Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek'e de yüzde 1.98 oy çıktı.

Buna göre ilk turu 24 Haziran'da gerçekleşecek olan cumhurbaşkanlığı seçiminde sonuç alınması, 2. turun yapılacağı 8 Temmuz'a kalacak. Araştırmanın hata payının 0.99–1.81 aralığında olduğu vurgulandı ve kararsız seçmenler de orantısal biçimde dağıtıldı.

26 İLDE 3 BİN DENEK

SONAR, 7-17 Mayıs tarihleri arasında 26 ilde 3 bin kişi ile cumhurbaşkanlığı seçimi araştırması yaptı. İstanbul, Tekirdağ, Balıkesir, İzmir, Aydın, Manisa, Bursa, Kocaeli, Ankara, Konya, Antalya, Samsun, Trabzon, Adana, Kırıkkale, Kayseri, Zonguldak, Kastamonu, Erzurum, Ağrı, Malatya, Van, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin ve Hatay illerinde vatandaşlara, 24 Haziran'da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminde kime oy verecekleri sorusu yöneltildi. SONAR anketörleri, “Cumhurbaşkanlığı seçimleri bugün yapılsa, sayacağım isimlerden hangisine oy verirsiniz?” sorusunu yönelttiler ve 6 adayın ismini sıraladılar.

SONAR, araştırma sonucunu, ‘'Erdoğan'ın yüzde 40'ın üzerinde bir oy oranı ile ilk turun birincisi olacağı kesin iken, onunla finale kimin kalacağı şu an için belirsizdir. İkincilik, İnce ile Akşener arasındadır. Akşener'in finale kalması halinde kendine has avantajları olacağı gibi, İnce'nin de avantajları mevcuttur‘' diye yorumladı.

Ankette kararsızlar dağıtılmadan önce alınan sonuçlar da değerlendirildi. ‘'Ham oranlar” kategorisinde yapılan değerlendirme sonucu, Erdoğan'a 40.07, İnce'ye 20.90, Akşener'e 20.03, Demirtaş'a 10.50, Karamollaoğlu'na 2.0, Perinçek'e 1.90 oy çıktı. Yapılan ankette yüzde 4.60 oranında da kararsız seçmen bulunduğu da vurgulandı.

2014'TE SONUCU BİLMİŞTİ

SONAR, Temmuz 2014'de yapılan ilk cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi de araştırma yapmış ve Erdoğan'ın yüzde 53.3 ile seçimi ilk turda kazanabileceğini açıklamıştı. Seçim de yüzde 52 oy oranı ile Erdoğan lehine çıkmıştı.

OY HESABI HAVUZ PROBLEMİ GİBİ

24 Haziran seçimlerinde ilk kez uygulanacak ittifak formülü ve değişen yasalar uyarınca, siyasi partilerin oylarının nasıl hesaplanacağı açıklandı. YSK'nın belirlediği kriterler, matematik problemlerini aratmıyor. Oyların hesaplanması ‘Havuz problemi' gibi karmaşık sistemlerle ifade ediliyor. Seçim günü hem sandık başında hem de parti merkezlerinde uzun uzun karmaşık hesaplar yapılacak.

YSK kararında, seçim sonuçlarının ve yurtdışından gelen ve gümrük kapılarında kullanılan oyların birleştirilmesi, seçilenlerin tespiti ve siyasi partilerin oy yüzdelerinin hesaplanmasının ayrıntılı şekilde anlatıldı.

YSK'nın yasaya dayanarak yaptığı “Oyların hesaplanması'' kriterine göre, aynı ittifak içerisindeki siyasi partilerin her birinin geçerli oyu, ittifakı oluşturan siyasi partilerin ilgili ilçede tek başına aldıkları oy sayısına, ittifakın ortak oylarından gelen payın ilave edilmesiyle elde edilecek. İttifak yapan her bir partiye ortak oylardan gelen pay, ittifak yapan siyasi partilerin tek başına aldıkları oyun bu partilerin toplam oyuna bölünmesi ile elde edilen katsayının, ittifakın ortak oyu ile çarpımı sonucu bulunacak. YSK kararında ittifakta 3 parti bulunan varsayım üzerinden ‘ortak oy'un nasıl dağıtılacağı şöyle açıklandı;

İTTİFAKIN OYU NASIL BELİRLENECEK?

“A Partisi 100, C partisi 30 ve E partisi 20 geçerli oy aldı. İttifakın 18 ortak oyu var. Bu durumda 3 partinin aldığı oy 18'le çarpılıyor ve partilerin ‘alacağı pay' belirleniyor. Böylece A partisinin geçerli oyu 112, C partisinin 34 ve E partisinin geçerli oyu da 22 oluyor''

Yurtdışı ve gümrüklerden alınan oyların ittifakı oluşturan siyasi partilere dağıtılmasında da bu formül işletilecek. YSK kararında, aynı ittifak içindeki 3 partinin, 5 milletvekili çıkaran bir bölgede paylaşımı nasıl yapacakları da açıklandı. Örneğin A Partisi 220 bin, B partisi 160 bin ve C partisi de
88 bin oy aldığında vekil hesabı partilerin oyunun 1'den 5'e bölünmesiyle belirleniyor. Oy sayısına göre A ve B partisi 2'şer, C partisi de 1 milletvekili çıkaracak.